Baby Bag

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს არდადეგების შემდეგ ადაპტაციაში - ბავშვთა ნევროლოგი გვირჩევს

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს არდადეგების შემდეგ ადაპტაციაში - ბავშვთა ნევროლოგი გვირჩევს

,,​ადაპტაციასა და რუტინის განმტკიცებასთან ყოველთვის მნიშვნელოვანია, ნებისმიერ ასაკში - თანმიმდევრულობა, განმეორებადობა და უწყვეტობა და მეორე - რამდენად დიდია ცვლილება პაუზასთან მიმართებით", - ამის შესახებ ბავშვთა ნევროლოგმა, თამარ ედიბერიძემ ,,პირველი არხის" გადაცემაში ,,პირადი ექიმი მარი მალაზონია" სტუმრობისას ისაუბრა.

მან განმარტა, როგორ უნდა დავეხმაროთ ბავშვს არდადეგების შემდეგ ადაპტაციაში.

,,თუ ჩვენს რუტინაში, მაგალითად, ძილ-ღვიძილის ციკლთან დაკავშირებით არ არის ერთ საათზე მეტი ცდომილება, მიიჩნევა, რომ ეს ორგანიზმისთვის არცთუ ისე სტრესულია. ფაქტობრივად, დღე-ღამურ რეჟიმში, ძილ-ღვიძილის ციკლის თვალსაზრისით, უწყვეტ რეჟიმში იმყოფება და ეს არ ქმნის დამატებით სტრესს. თუ ჩვენ რეგულარულად, სამუშაო დღეებში ბავშვს ვაძინებდით ათ საათზე - ეძინებოდა და ეს გამომუშავებული რუტინა იყო, მაგრამ არდადეგების პერიოდში ან შაბათ-კვირას ვაძლევთ უფლებას, რომ სისტემატურად 12, პირველ საათზე დაიძინოს, დილით შესაბამისად ის ძილს ინაზღაურებს და იღვიძებს არა 8-9, არამედ -  11-12 საათზე. თუ ამან სისტემატური სახე მიიღო, ბუნებრივია, მას გაუჭირდება  რუტინასთან დაბრუნება, რადგან ეს იქნება დამატებით სტრესული, უსიამოვნო ფაქტორი. თუ ის, რისთვისაც უნდა გადავაწყო რუტინა, არის დადებით ემოციებთან დაკავშირებული - როგორც წესი, ეს უფრო უმტკივნეულოდ ხდება ხოლმე. მაგრამ თუ სასწავლო თუ სამუშაო გარემო მოსწავლისთვის, ზრდასრულისთვის არ არის  კომფორტული, საკმაოდ რთულ გამოწვევებს ვაწყდებით ხოლმე - იმდენად, რომ თუ ეს დროში გახანგრძლივდა, ქრონიკულ-სტრესული მდგომარეობა ისე შეიძლება, განვითარდეს, რომ შექმნას სხვადასხვა ხარისხის ჯანმრთელობის პრობლემა", - განმარტა თამარ ედიბერიძემ.


წყარო: ,​,პირადი ექიმი მარი მალაზონია"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

წაიკითხეთ სრულად