Baby Bag

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

- ხშირად, როდესაც ბავშვს ჭარბი წონა აქვს ან პირიქით, ძალიან გამხდარია, მშობლები წონაზე უმახვილებენ ყურადღებას. რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში?

მშობლები შვილებს ხშირად აკრიტიკებენ იმ მოტივით, რომ მათთვის საუკეთესო სურთ, უმახვილებენ ყურადღებას იმაზე, რაც მათი აზრით შესაცვლელი, გამოსასწორებელია. ერთი შეხედვით ,,უწყინარ შენიშვნას” ძალიან დიდი ზოგავლენის მოხდენა შეუძლია ბავშვი ქცევაზე და მომავალში, ზრდასრულობისას, მის თვითშეფასებაზე. დააკვირდით ბავშვებს, როცა რამეს წარმატებით აკეთებენ, ყოველთვის მშობლის რეაქციას აკვირდებიან. ყველაზე მეტად მათგან უხარიათ შექება და ყველაზე მეტად მათ კრიტიკას განიციდან.

- შესაძლოა თუ არა, ადრეულ ასაკში, წონასთან დაკავშირებით მშობლის მიერ არასწორად გაკეთებულმა კომენტარმა, თინეიჯერობის ან მოზრდილ ასაკში კვებითი ქცევის დარღვევა გამოიწვიოს?

რაც შეეხება კვებით აშლილობას, ბულემია, ანორექსია, უკონტროლო კვება (binge eating disorder), მათი გამომწვევი მიზეზი კომპლექსურია. ძირითათად თინეიჯერობისას ვლინდება ან მოგვიანებით, თუმცა, ადრეულ ასაკში სწორად მიწოდებული ინფორმაცია, საკუთარი თავის მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულების ჩამოყალიბება მომავალში ბევრ მსგავს პრობლემას აგავარიდებს თავიდან.

- როგორ უნდა მივაწოდოთ ბავშვს ინფორმაცია ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

  • წონაზე საუბრისას წაახალისეთ თქვენი შვილი რომ გაგიზიაროთ თავისი აზრები, გრძნობები სხეულის შესახებ;
  • აუხსენით რომ ადამიანების სხვადასხვა ფორმის და ზომის არიან და ეს განსხვავება ნორმალურია, თქვენ კი ძალიან გიყვართ და გეყვარებათ, როგორი წონა და ფორმაც არ უნდა ქონდეს მის სხეულს;
  • არ გააკეთოთ უარყოფითი კომენტარები არც თქვენი შვილის, არც საკუთარი და არც სხვა ადამიანის წონაზე;
  • აუხსენით ბავშვს რომ თუ მის წონაზე საუბრობთ ეს ხდება იმიტომ, რომ გინდათ ჯანმრთელი გაიზარდოს და არა იმიტომ, რომ გინდათ სხვანაირად გამოიყურებოდეს;
  • ესაუბრეთ იმაზე თუ რა საოცარი რამეების გაკეთება შეუძლია სხეულს განურჩევლად ფორმებისა და ზომებისა.

გააკეთეთ აქცენტი იმაზე თუ რა შეუძლია გააკეთოს ბავშვმა საკუთარი ჯანმრთელობისთვის, ისაუბრეთ ჯანსაღი კვების და ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობაზე.

არასდროს უთხრათ ბავშვს რომ რამის ჩაცმა ან კეთება არ შეიძლება წონის გამო.

თუ მშობელი თავადაც ცდილობს წონის მომატება ან დაკლებას უნდა აუხსნას ბავშვს, რომ ამას აკეთებს ჯანმრთელობის, ენერგიის გაუმჯობესებისთვის და მოერიდოს საუბარს დიეტაზე და იმაზე თუ როგორ გამოიყურება.

არ გააკრიტიკოთ ბავშვი მისი კვებითი ჩვევების გამო. ,,ძალიან ბევრს ჭამ“, ან ,,საერთოდ არაფერს ჭამ“, განსაკუთრებით სხვა ადამიანების წინაშე. ამის ნაცვლად ეცადეთ, რომ მისცეთ მაგალითი და ერთად შეიძინოთ ახალი სასარგებლო კვებითი ჩვევები. შეგიძლიათ ერთად მოიძიოთ ინფორმაცია იმ საკვებზე და ფიზიკურ აქტივობებზე, რაც თავს უფრო ჯანმრთელად და აქტიურად გაგრძნობინებთ.

თუ ბავშვთან რომელიმე თემაზე საუბრის დაწყება გიჭირთ, ამის გამო თავი არ აარიდოთ. თუ მშობელი რომელიმე თემას თავს არიდებს, შეიძლება ბავშვმა ჩათვალოს რომ რამე სამარცხვინო და უხერხულია ამაში. მოიძიეთ ინფორმაცია, მომეზადეთ ამ თემისთვის, თუ საჭირო გახდა ჰკითხეთ სპეციალისტს. ბავშვები ინფორმაციას მაინც მიიღებენ, რისთვისაც მიღების უამრავი წყარო არსებობს, თუმცა ყველა მათგანი არაა უსაფრთხო. უმჯობესია მისთვის მგრძნობიარე საკითხებზე უსაფრთხო, სანდო გარემოში მიიღოს სწორი ინფორმაცია იმ ადამიანებისგან, ვისაც მასზე დიდი გავლენა აქვს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ახალგაზრდა ოჯახს სჭირდება თავისი ცალკე ბუდე, ეს არის აუცილებელი პირობა იმისთვის, რომ მათ ერთმანეთი დაინახონ,“ - ფსიქოლოგი ვერიკო გოჯიაშვილი

„ახალგაზრდა ოჯახს სჭირდება თავისი ცალკე ბუდე, ეს არის აუცილებელი პირობა იმისთვის, რომ მათ ერთმანეთი დაინახონ,“ - ფსიქოლოგი ვერიკო გოჯიაშვილი

ფსიქოლოგმა ვერიკო გოჯიაშვილმა ჯანსაღი ოჯახის ჩამოყალიბებისთვის აუცილებელი პირობები დაასახელა და წყვილებს ურჩია, რომ დამოუკიდებელი ოჯახი შექმნან:

„ახალგაზრდა ოჯახს სჭირდება თავისი ცალკე ბუდე. ეს არის აუცილებელი პირობა იმისთვის, რომ მათ ერთმანეთი დაინახონ. უკვე არსებულ ბუდეში ისინი ერთმანეთს ვერ ხედავენ. თვითგამოხატვა ძალიან ძნელია სხვა ადამიანების წინაშე, მით უმეტეს უფროსი თაობის წინაშე. იქ ძალიან ბევრი ვალდებულება გაქვს. საქართველოში ძალიან გავრცელებულია შვილების სასხვისო აღზრდა. სხვას რა უნდა? სხვა რას ფიქრობს? სხვა რას იტყვის? სხვისი აზრი არის დომინანტი. როდესაც ასეთი აღზრდა აქვს ადამიანს და ის შედის ოჯახში, იქ უკვე დომინირებს სხვისი აზრი. ეს არსად არ წავა, გროვდება და კრიტიკულ მომენტში აუცილებლად ამოხეთქავს. გაჩუმება, ანგარიშის გაწევა, სხვისი პრინციპებით ცხოვრება, აუცილებლად სადღაც ამოხეთქავს.

ვერიკო გოჯიაშვილის თქმით, ჯანსაღ ოჯახში აღზრდილი ადამიანები, თავადაც ჯანსაღ ოჯახებს ქმნიან:

„რაც უფრო ჯანსაღი ოჯახიდან, ჯანსაღი ურთიერთობებიდან გამოდის ადამიანი, მით უფრო ჯანსაღ ოჯახს ქმნის. მნიშვნელოვანია ასევე ავთენტურობა. მე დამოუკიდებელი პიროვნება ვარ და ვქმნი ოჯახს. მე ჩემი გემოვნებითა და შეხედულებებით ვქმნი ოჯახს. მთელს კავკასიაშია ეს, მაგრამ საქართველოშიც არის სამწუხაროდ, რომ პატარები ქმნიან ოჯახს. რაღაც ასაკამდე ოჯახის შექმნა ემყარება ფიზიკურ მიზიდულობას, ვნებას. ეს აუცილებელია, ფიზიკური მიზიდულობა, რასაც ჩვენ სიყვარულს ვეძახით, მაგრამ ძალიან მცირეა და ძალიან მალე შეიძლება ის გაილიოს. შემდეგ ასაკებში უკვე ვითარდება მეგობრობის ფენომენი, როდესაც ფიზიკურ მიზიდულობას ემატება წყვილის მეგობრობა. ესეც აუცილებელია, მაგრამ არც ეს არის საკმარისი. პირველივე კონფლიქტის შემდეგ ეს შეიძლება დაიმსხვრეს და აღარ ვიყოთ მეგობრები.“

„ჯანსაღი ოჯახის აუცილებელი პირობა არის პატივისცემა. წინა თაობებში იყო გარიგება, მაგრამ იყო მყარი ოჯახები. პატივისცემა არის ზედა ზღვარი, საიდანაც შეიძლება მეგობრობაც განვითარდეს და სიყვარულიც წარმოიშვას. მე არ ვემხრობი გარიგებას, არავინ იფიქროს ასე. ურთიერთპატივისცემას უჭირავს კონფლიქტების დროს ოჯახი. ეს პატივისცემაა, როდესაც მათ შეუძლიათ მოილაპარაკონ, ერთმანეთის აზრს პატივი სცენ. ეს აუცილებელი მომენტებია, რაც ოჯახს სჭირდება. შემდეგ მოდის ეკონომიკური მდგომარეობა, ერთმანეთისთვის ანგარიშის გაწევა,“- აღნიშნულ საკითხზე ვერიკო გოჯიაშვილმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად