Baby Bag

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

​რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ?

რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში წონაზე ყურადღების გამახვილებამ? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე.

- ხშირად, როდესაც ბავშვს ჭარბი წონა აქვს ან პირიქით, ძალიან გამხდარია, მშობლები წონაზე უმახვილებენ ყურადღებას. რა ფსიქოლოგიური ზიანი შეიძლება მიაყენოს ბავშვს ადრეულ ასაკში?

მშობლები შვილებს ხშირად აკრიტიკებენ იმ მოტივით, რომ მათთვის საუკეთესო სურთ, უმახვილებენ ყურადღებას იმაზე, რაც მათი აზრით შესაცვლელი, გამოსასწორებელია. ერთი შეხედვით ,,უწყინარ შენიშვნას” ძალიან დიდი ზოგავლენის მოხდენა შეუძლია ბავშვი ქცევაზე და მომავალში, ზრდასრულობისას, მის თვითშეფასებაზე. დააკვირდით ბავშვებს, როცა რამეს წარმატებით აკეთებენ, ყოველთვის მშობლის რეაქციას აკვირდებიან. ყველაზე მეტად მათგან უხარიათ შექება და ყველაზე მეტად მათ კრიტიკას განიციდან.

- შესაძლოა თუ არა, ადრეულ ასაკში, წონასთან დაკავშირებით მშობლის მიერ არასწორად გაკეთებულმა კომენტარმა, თინეიჯერობის ან მოზრდილ ასაკში კვებითი ქცევის დარღვევა გამოიწვიოს?

რაც შეეხება კვებით აშლილობას, ბულემია, ანორექსია, უკონტროლო კვება (binge eating disorder), მათი გამომწვევი მიზეზი კომპლექსურია. ძირითათად თინეიჯერობისას ვლინდება ან მოგვიანებით, თუმცა, ადრეულ ასაკში სწორად მიწოდებული ინფორმაცია, საკუთარი თავის მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულების ჩამოყალიბება მომავალში ბევრ მსგავს პრობლემას აგავარიდებს თავიდან.

- როგორ უნდა მივაწოდოთ ბავშვს ინფორმაცია ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

  • წონაზე საუბრისას წაახალისეთ თქვენი შვილი რომ გაგიზიაროთ თავისი აზრები, გრძნობები სხეულის შესახებ;
  • აუხსენით რომ ადამიანების სხვადასხვა ფორმის და ზომის არიან და ეს განსხვავება ნორმალურია, თქვენ კი ძალიან გიყვართ და გეყვარებათ, როგორი წონა და ფორმაც არ უნდა ქონდეს მის სხეულს;
  • არ გააკეთოთ უარყოფითი კომენტარები არც თქვენი შვილის, არც საკუთარი და არც სხვა ადამიანის წონაზე;
  • აუხსენით ბავშვს რომ თუ მის წონაზე საუბრობთ ეს ხდება იმიტომ, რომ გინდათ ჯანმრთელი გაიზარდოს და არა იმიტომ, რომ გინდათ სხვანაირად გამოიყურებოდეს;
  • ესაუბრეთ იმაზე თუ რა საოცარი რამეების გაკეთება შეუძლია სხეულს განურჩევლად ფორმებისა და ზომებისა.

გააკეთეთ აქცენტი იმაზე თუ რა შეუძლია გააკეთოს ბავშვმა საკუთარი ჯანმრთელობისთვის, ისაუბრეთ ჯანსაღი კვების და ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელობაზე.

არასდროს უთხრათ ბავშვს რომ რამის ჩაცმა ან კეთება არ შეიძლება წონის გამო.

თუ მშობელი თავადაც ცდილობს წონის მომატება ან დაკლებას უნდა აუხსნას ბავშვს, რომ ამას აკეთებს ჯანმრთელობის, ენერგიის გაუმჯობესებისთვის და მოერიდოს საუბარს დიეტაზე და იმაზე თუ როგორ გამოიყურება.

არ გააკრიტიკოთ ბავშვი მისი კვებითი ჩვევების გამო. ,,ძალიან ბევრს ჭამ“, ან ,,საერთოდ არაფერს ჭამ“, განსაკუთრებით სხვა ადამიანების წინაშე. ამის ნაცვლად ეცადეთ, რომ მისცეთ მაგალითი და ერთად შეიძინოთ ახალი სასარგებლო კვებითი ჩვევები. შეგიძლიათ ერთად მოიძიოთ ინფორმაცია იმ საკვებზე და ფიზიკურ აქტივობებზე, რაც თავს უფრო ჯანმრთელად და აქტიურად გაგრძნობინებთ.

თუ ბავშვთან რომელიმე თემაზე საუბრის დაწყება გიჭირთ, ამის გამო თავი არ აარიდოთ. თუ მშობელი რომელიმე თემას თავს არიდებს, შეიძლება ბავშვმა ჩათვალოს რომ რამე სამარცხვინო და უხერხულია ამაში. მოიძიეთ ინფორმაცია, მომეზადეთ ამ თემისთვის, თუ საჭირო გახდა ჰკითხეთ სპეციალისტს. ბავშვები ინფორმაციას მაინც მიიღებენ, რისთვისაც მიღების უამრავი წყარო არსებობს, თუმცა ყველა მათგანი არაა უსაფრთხო. უმჯობესია მისთვის მგრძნობიარე საკითხებზე უსაფრთხო, სანდო გარემოში მიიღოს სწორი ინფორმაცია იმ ადამიანებისგან, ვისაც მასზე დიდი გავლენა აქვს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენთან კოლორექტალური კიბოს შემთხვევები ნაკლებია, სწორედ იმიტომ, რომ ხორცთან ერთად უხვად ვიღებთ საკმაზებს, სანელებლებს,“- ბიოქიმიკოსი ირაკლი ჩხიკვიშვილი

„ჩვენთან კოლორექტალური კიბოს შემთხვევები ნაკლებია, სწორედ იმიტომ, რომ ხორცთან ერთად უხვად ვიღებთ საკმაზებს, სანელებლებს,“- ბიოქიმიკოსი ირაკლი ჩხიკვიშვილი

ბიოქიმიკოსმა ირაკლი ჩხიკვიშვილმა ანტიოქსიდანტების სასარგებლო თვისებებზე ისაუბრა:

„დღეს კიბოთი და სისხლძარღვების პრობლემებით გამოწვეული სიკვდილიანობა პრაქტიკულად ტოლია მსოფლიოში და მათ შორის, საქართველოშიც. აგრესიული დაავადებების პროფილაქტიკის თვალსაზრისით, ძალიან მნიშვნელოვანია ანტიოქსიდანტების მიღება, თუმცა როდესაც უკვე არის ეს დაავადება, აქ მონაცემები წინააღმდეგობრივია. აქ ექიმის ჩარევაა აუცილებელი.

ჩვენი ქვეყანა მდიდარია ხილით, ბოსტნეულით, ჩაით, ღვინოთი. კაკაო არ გვაქვს, მაგრამ შოკოლადი ყველას გვიყვარს. ევოლუციურად ჩვენ რომ ვიღებთ ნახშირწყლებს და ცხიმებს, ეს არის იმის შედეგი, რომ ჩვენი გემოვნება ყალიბდებოდა იქიდან გამომდინარე, თუ რამდენი ენერგია უნდა მივიღოთ. იქეთკენ მიმართული გემოვნების ჩამოყალიბებაც შეგვიძლია, რომელიც უფრო სასარგებლო იქნება და ნაკლებად დამაზიანებელი. რომელია მავნე საკვები? ეს არის მარტივი ნახშირწყლები, პროცესირებული ხორცი. მათი ზემოქმედება იწვევს ოქსიდაციურ სტრესს. მათთან ერთად ძალიან მნიშვნელოვანია ანტიოქსიდანტების მიღება. ჩემს ბაბუას ძალიან უყვარდა ხორცი, მაგრამ იმდენ მწვანილს მიირთმევდა და ფიზიკურად იმდენად შრომობდა, რომ ამას ანეიტრალებდა და 91 წელი იცოცხლა.

თუ ჩვენ ვერ ვამბობთ უარს ტკბილეულზე, აქაც ის უნდა დავაწყვილოთ სასარგებლო პროდუქტებთან. ძალიან ხშირად არის ხილის ტორტები. ძალიან კარგია, როდესაც ცოცხალი ხილია. ის ცხიმსა და ნახშირწყლებს ანეიტრალებს. შაქრის დონე სისხლში მარტივი შაქრების მიღების დროს მკვეთრად იზრდება, მაშინ წარმოიქმნება სწრაფად ინსულინი და აგდებს მას. თქვენ ისევ ტკბილეული გინდათ. როდესაც ტკბილს ანტიოქსიდანტებთან ერთად იღებთ ან რთულ შაქრებთან ერთად, შაქარი სწრაფად არ ვარდება და ნაკლებად გინდა ტკბილი. ხორცის განეიტრალება ხდება ანტიოქსიდანტებით, ყვითელი ყვავილი, ქონდარი არის საუკეთესო. ჩვენთან კოლორექტალური კიბოს შემთხვევები ნაკლებია, სწორედ იმიტომ, რომ ხორცთან ერთად უხვად ვიღებთ საკმაზებს, სანელებლებს, ტყემალს, აჯიკას და მწვანილებს. ეს არის ანტიოქსიდანტების უნარი, რომ გაანეიტრალოს არასასარგებლო პროდუქტები,“- მოცემულ საკითხზე ირაკლი ჩხიკვიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად