Baby Bag

როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს პროფესიონალი ფსიქოლოგის დახმარება სჭირდება

როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს პროფესიონალი ფსიქოლოგის დახმარება სჭირდება
ყველა ადამიანი ტრავმას პასუხობს საკუთარი ინდივიდუალური გზებით.

როგორ ესმით ბავშვებს საფრთხე, საშიშროება?

  1. სკოლამდელი ასაკის ბავშვები: პატარა ასაკის ბავშვებისათვის, ძალიან მნიშვნელოვანია როგორ რეაგირებენ და უმკლავდებიან მოზრდილები, განსაკუთრებით კი მათი მშობლები, სტრესულ სიტუაციებს. მშობლებს ისინი მათ მთავარ დამცველებად აღიქვამენ.
  2. სკოლის ასაკის ბავშვები: ამ ასაკის ბავშვები უფრო მეტ რამეს აკეთებენ დამოუკიდებლად. სტრესის დროს მნიშვნელოვანია ვეცადოთ, რომ გააგრძელონ მათი ნორმალური ცხოვრებისეული რუტინა.
  3. მოზარდები: სტრესის დროს თინეიჯერები შეასაძლოა გახდნენ ზედმეტად დაქვემდებარებულები, დამოკიდებულები ან პირიქით, ზედმეტად დაუდევარები, გაუფრთხილებლები. მშობლებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ შესაძლო რისკისშემცველი ქცევების მიმართ ( მაგ: ნარკოტიკები, ალკოჰოლო და ა.შ)

რისი გაკეთება შეუძლიათ მშობლებს?

  1. ისინი არიან როლური მოდელები და მნიშვნელოვანია კომუნიკაცია, რათა აგრძნობინონ რომ მათზე ვიღაც ზრუნავს.
  2. საჭიროა მოუსმინოს იმას თუ რას ითხოვს ბავშვი თავისი ქმედებებით. ( პატარამ შეიძლება ჭირვეულობაში გამოხატოს, უფრო დიდმა ბევრი კითხვების დასმაში, მოზარდმა მარტოობაში და ა.შ)
  3. აუცილებელია იყვნენ მომთმენნი და მაგალითად გასცენ პასუხები მათ მუდივ კითხვებს. ზოგიერთი უფრო მორცხვია და არ სვამს კითხვებს, მათ შეგვიძლია იქეთ ვუბიძგოთ და მაგალითად ვთხოვოთ აღწერონ სხვები რას ფიქრობენ.
  4. მოზრდილების წუხილი სამომავლო ინციდენტების შესახებ ზრდის გარემოცვაში შფოთვას. მნიშვნელოვანია არ გავხადოთ ხელმისაწვდომი ბავშვებისთვის ზედმეტად ბევრი ნიუსი, განსაკუთრებით სატელევიზიო გადაცემები, რადგან მძიმე ამბების მუდმივი ყურება და მოსმენა შიშს უფრო ამძაფრებს. ამ შემთხვევაში უფრო საყურადღებოა მცირე ასაკის ბავშვები.
  5. თქვენ შეგიძლიათ ხაზი გაუსვათ იმ ფაქტს, რომ უფროსები ( ხელისუფლება, მმართველი ორგანიზაციები და ა.შ გააჩნია კონკრეტულ სიტუაციას) ყველაფერს აკეთებენ იმისათვის რომ ყველა უსაფრთხოდ იყოს.
  6. სტრესის დროს ბრაზი და გაღიზიანებულობა არის ძირითადი ემოციები ნებისმიერ ადამიანთან. დაეხმარეთ შვილებს ეს ემოციები შესაბამისი გზით გამოხატონ. დაარწმუნეთ იმაში რომ მათი გულფიცხობის მიზეზები არ არიან თავად.
  7. როდესაც გვაქვს სტრესის მდგომარეობა, ,,რეგრესიები“ ნორმალურია. (მაგალითად იქცევა უფრო პატარა ასაკის შესაფერისად, ვიდრე სინამდვილეშია) თუ სიმპტომებს მუდმივი სახე აქვს და შფოთვას იწვევს, პროფესიონალის დახმარება აუცილებელია.

წყარო: დიალოგი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

„​ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები“

როგორ აისახება ბავშვის ფსიქიკასა და თვითშეფასებაზე დაცინვა, დაშინება, შევიწროვება?-  ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- როგორ აიახება ბავშვის ფსიქიკაზე დაცინვა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს სამომავლოდ ამ გამოცდილებამ?

- დაცინვამ, დაშინებამ, შევიწროვებამ, რასაც ყველა უკვე ბულინგს ვეძახით, შესაძლოა ძალიან სერიოზულად იმოქმედოს ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე, ადამიანის კეთილდღეობაზე.

ჩვენ ყურადღება უნდა გამოვიჩინოთ არა მხოლოდ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებსაც დასცინიან, ავიწროვებენ, აშინებენ, არამედ მჩაგვრელების მიმართაც, ვინაიდან დიდი რისკია იმისა, რომ მათი ანტისოციალური ქცევა, დროსთან ერთად, უფრო ინტენსიური გახდება, მოიმატებს აგრესიაც. ისინი, ჩაგრული ბავშვების მსგავსად, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით და შფოთვით. ასევე აღსანიშნავია, ბავშვები, რომლებიც დამკვირვებლების როლში არიან. არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მხარეს იჭერენ, შფოთვის მიზეზი შესაძლოა შიში იყოს, მათაც არ დასცინონ, ან განცდა იმისა, რომ თანატოლის დახმარება უნდოდათ და ვერ მოახერხეს.

ბავშვები, რომლებსაც დასცინიან, ხშირად იტანჯებიან დეპრესიით, ხდებიან გარიყულები, იზოლირებულები და მარტოსულები. ეს ყველაფერი შეიძლება აისახოს არა მარტო დაბალ აკადემიურ მოსწრებაზე, არამედ მომავალში მეგობრებთან, პარტნიორებთან, სანდო და ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებაზე.

- როგორ აისახება თვითშეფასებაზე?

- თვითშეფასება დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის კეთილდღეობაზე, ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაზე, ხოლო თვითშეფასების ჩამოყალიბებაზე უამრავი რამ ახდენს ზეგავლენას, მათ შორის ცხოვრების ისტორია, გამოცდილება, სოციალური გარემოებები და სხვების რეაქციები ჩვენზე. შესაბამისად, დაცინვა, დაშინება ცუდად აისახება მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვს შეიძლება ეგონოს, რომ რადგან დასცინიან, რაღაც პრობლემა აქვს, ე.ი. არ არის საკმარისად კარგი.
მახსოვს, სკოლაში რამდენიმე ბავშვმა კომენტარი გამიკეთა სიმაღლესთან დაკავშირებით. ვერ ვიტყვი, რომ ინტენსიურად დამცინოდნენ ან მავიწროვებდნენ, ეს იყო რამდენიმე უწყინარი ხუმრობა ჩემს სიმაღლეზე, თუმცა აღარ მინდოდა სკოლაში სიარული, მეგობრების ნახვა, ვიგონებდი მიზეზებს, ოღონდ სახლიდან არ გავსულიყავი. როდესაც გარეთ მიწევდა გასვლა, მეწყებოდა შფოთვა, იმის გამო, რომ ვინმე კიდევ დამცინებდა. ბავშვები ძალიან მგრძნობიარეები არიან, ერთმა სიტყვამაც შეიძლება იმოქმედოს მათ თვითშეფასებაზე და ქცევაზე.
- რა რეკომენდაციას მისცემდით მშობლებს?
- როდესაც მშობელი, მასწავლებელი ან უბრალოდ მზრუნველი პირი შენიშნავს, რომ ბავშვი დაძაბული, შეშინებული, გაღიზიანებულია, თავს არიდებს გარეთ გასვლას ან ისეთ აქტივობებში ჩართვას, რაც ადრე სიამოვნებდა, იწყებს სხვების დაცინვას ან შეშინებას, უნდა დავიწყოთ მიზეზების გარკვევა.
არ უნდა მივცეთ პირდაპირი მითითებები და რჩევები. საუბრის დროს ბავშვს უნდა შევუქმნათ მშვიდი და უსაფრთხო გარემო, უნდა გავგრძნობინოთ, რომ მას არ განვსჯით. ბავშვებს ხშირად უჭირთ მათთვის მტკივნეულ თემაზე საუბარი, ამიტომ მოთმინება გვმართებს! როდესაც ის დაიწყებს ისტორიის მოყოლას, არასდროს არ შევაწყვეტინოთ, მოუსმინეთ ბოლომდე და ეცადე ყველაფერი გაიგოთ სიტუაციაზე. მიზეზების გარკვევის შემდეგ უნდა განისაზღვროს დამცავი სტრატეგიები, რაც მომავალში დაეხმაარება ბავშვს.
საჭიროა მშობლების და მასწავლებლების ჩართულობა. კონფლიქტის მოგვარების სტრატეგიები არის აუცილებელი უნარ-ჩვევები, რომლებიც ადრეული ასაკიდანვე უნდა ისწავლებოდეს, როგორც ოჯახში, ასევე სკოლაში. ბავშვებმა უნდა ისწავლონ ნებისმიერი საკითხის ჯანსაღად გადაწყვეტა, უნდა იცოდნენ საკუთარი უფლებები, ჰქონდეთ სხვის მიმართ თანაგრძნობის გამოხატვის უნარი. როგორც ყოველთვის, ახლაც ვიტყვი, რომ საუკეთესო სწავლების მეთოდი მაგალითის მიცემაა და ამ შემთხვევაში, მშობელმა ბავშვს უნდა მისცეს პოზიტიური მაგალითი.
მშობლებს, ბაღს, სკოლას ძალიან დიდი როლი აქვს. ერთობლივი და დროული ჩართულობით, ფსიქოლოგის რეკომენდაციების გათვალისწინებით, შეგვიძლია ბავშვებს შევუქმნათ ჯანსაღი გარემო, რათა მჩაგვრელი არ დარჩეს მჩაგვრელად და მსხვერპლი მსხვერპლად ცხოვრების ბოლომდე.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად