Baby Bag

ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ - როგორ ვასწავლოთ შვილს პოზიტიურად აზროვნება

ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ - როგორ ვასწავლოთ შვილს პოზიტიურად აზროვნება

ოპტიმისტ ადამიანებს ცხოვრებისეულ გამოწვევებთან გამკლავება უადვილდებათ. ისინი ყველაფერს ნათელ ფერებში ხედავენ და პრობლემების წინაშე ქედს არასდროს იხრიან. ბავშვს სამყაროს ოპტიმისტური აღქმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა განუვითაროთ, რათა მან ძლიერ და გამბედავ პიროვნებად ჩამოყალიბება შეძლოს. ჩვენს სტატიაში საინტერესო მეთოდებს შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით თქვენს შვილს პოზიტიურად აზროვნებას მარტივად ასწავლით.


ბავშვების თანდასწრებით ნუ იწუწუნებთ

თუ ბავშვები მშობლებისგან პესიმისტურ ფრაზებს ხშირად ისმენენ, ისინი ნეგატიურ აზროვნებას ეჩვევიან. როდესაც შვილებთან ერთად საცობში მოხვდებით, წუწუნს ნუ დაიწყებთ. ბავშვების გასაგონად არ თქვათ, რომ სახლამდე ვერასდროს მიაღწევთ, რომ უიღბლო ხართ და არასდროს არაფერში გიმართლებთ. თუ სამსახურში საქმე ცუდად მიგდით, თქვენი შვილების თანდასწრებით ამაზე ხმამაღლა საუბარს არ გირჩევთ. ბავშვები უფროსების ნათქვამ თითოეულ სიტყვას ისრუტავენ. თუ თქვენ გამუდმებით ნეგატივზე ორიენტირდებით, მომავალში თქვენი შვილებიც ასევე მოიქცევიან. ყოველთვის ისაუბრეთ თქვენს წარმატებებზე, იყავით მაქსიმალურად პოზიტიური და თქვენს შვილებს მომავლის იმედი ჩაუნერგეთ.

ყოველთვის გქონდეთ განსაკუთრებული მოლოდინები

ბავშვებს გამუდმებით მიეცით დავალებები. მათ ასაკს მნიშვნელობა არ აქვს. სანამ ბაღში მიიყვანდეთ, თქვენს შვილს უკვე ბევრი რამ უნდა ასწავლოთ. შეგიძლიათ მას საკუთარი საწოლის მოწესრიგება, კბილების გახეხვა და ხელ-პირის დაბანა დაავალოთ. ბავშვი უნდა დაარწმუნოთ, რომ მას ამის გაკეთება შეუძლია. თქვენს შვილს ოპტიმიზმს სხვაგვარად ვერ ჩაუნერგავთ. ის საკუთარ შესაძლებლობებში თავად უნდა დარწმუნდეს. ყოველთვის გქონდეთ განსაკუთრებული მოლოდინები. მიეცით მას საშუალება დაგიმტკიცოთ, თუ რა შეუძლია. აუცილებლად შეაქეთ თქვენი შვილი, როდესაც დაინახავთ, თუ როგორ ასრულებს მიცემულ დავალებებს.

ასწავლეთ ბავშვს რისკზე წასვლა

მშობლები შვილების ჯანმრთელობას და ფსიქიკას ძალიან უფრთხილდებიან. როდესაც პატარებს ველოსიპედით გასეირნების ან ციგურებით სრიალის სურვილი აქვთ, მშობლებს შვილების გამოუცდელობა აშინებთ და შესაძლოა, მათ ამის გამო გარკვეული შეზღუდვები დაუწესონ, რაც დაუშვებელია. ბავშვები, რომლებსაც მშობლები გამოუცდელობის გამო ზღუდავენ, როგორც წესი, გაუბედავ და არათავდაჯერებულ პიროვნებებად ყალიბდებიან. ბავშვს სიახლეებისადმი გახსნილობის უფლება უნდა მისცეთ. ნუ გაჰყვებით მას სასკოლო ექსკურსიებზე, ნება დართეთ ციგურებით დამოუკიდებლად ისრიალოს, გამოსცადოს ყველაფერი, რაც აინტერესებს (ცხადია, ასაკის შესაფერისი აქტივობები იგულისხმება).

მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი პრობლემები დამოუკიდებლად მოაგვაროს

თუ თქვენი შვილი გეტყვით, რომ მას სკოლაში დასცინიან ან შეურაცხყოფას აყენებენ, შესაძლოა, რისხვა ვერ დაიოკოთ და მჩაგვრელი ბავშვების მშობლებთან აგრესიული სატელეფონო ზარი განახორციელოთ, ან სკოლაში მიხვიდეთ და ყველას თავისი ადგილი მიუჩინოთ. გირჩევთ, მსგავსი ქცევისგან თავი შეიკავოთ და თქვენს შვილს საკუთარი თავის დაცვა ასწავლოთ. უთხარით მას, როგორ მოიქცეს, როდესაც მის დაჩაგვრას ცდილობენ, დაეხმარეთ თქვენს შვილს მეტი სიმამაცისა და გამბედაობის გამოჩენაში. როდესაც ის თავისი პრობლემის დამოუკიდებლად მოგვარებას ისწავლის, მისი თავდაჯერება ერთიორად მოიმატებს.

ბავშვი ხშირად გაამხნევეთ

თუ თქვენი შვილი ამტკიცებს, რომ მას მათემატიკის სწავლის უნარი არ აქვს ან ხატვის ნიჭი არ გააჩნია, მის გულგატეხილობას უყურადღებოდ ნუ დატოვებთ. უთხარით, რომ მათემატიკა გარკვეულ ეტაპზე საკმაოდ რთული ასათვისებელია, მაგრამ დროთა განმავლობაში მისი სწავლა მარტივდება, ხოლო ხატვა ყველა ადამიანს შეუძლია, თუ ამის სურვილი აქვს. გაახსენეთ თქვენს შვილს დაბრკოლებები, რომელთა გადალახვა მან წარმატებით შეძლო და უთხარით, რომ თქვენ მის შესაძლებლობებში აბსოლუტურად დარწმუნებული ხართ.

ბავშვს მოვლენების რეალისტური აღქმა ასწავლეთ


თუ საცხოვრებლად სხვა ქალაქში გადახვედით და თქვენი შვილი მეგობრების დანაკლისს განიცდის, მას არარეალურ მოლოდინებს ნუ შეუქმნით. ნუ ეტყვით ბავშვს, რომ ის ძალიან მალე უამრავ მეგობარს შეიძენს და მისით ყველა აღფრთოვანდება. თუ თქვენს შვილს ცრუ დაპირებებით ხშირად დააიმედებთ, ის თქვენს ნათქვამ სიტყვას აღარ დაიჯერებს. უმჯობესია, ბავშვს მოვლენების რეალისტური აღქმა ასწავლოთ. უთხარით თქვენს შვილს, რომ ახალ გარემოსთან ადაპტაცია საკმაოდ რთულია, მაგრამ ნელ-ნელა ის მეგობრების შეძენას აუცილებლად შეძლებს. მართალია, ყველასთან კარგი ურთიერთობის ჩამოყალიბება გაუჭირდება, მაგრამ მარტო ნამდვილად არ დარჩება. როდესაც თქვენი შვილი დაინახავს, რომ თქვენი ნათქვამი ყველა სიტყვა საბოლოოდ სიმართლე აღმოჩნდა, ის სამყაროს რეალისტური თვალით შეხედავს და სამომავლოდ იმედგაცრუებებისგან დაზღვეული იქნება. ოპტიმისტი ადამიანები ილუზიებით არ იკვებებიან, ისინი მოვლენებს ყოველთვის სწორად და ობიექტურად აფასებენ, რის გამოც პრობლემებთან გამკლავება უადვილდებათ.

მომზადებულია parents.com-ის მიერ
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურად უსწორდებიან. ბრაზის მსგავსი ფორმებით გამოხატვა მშობლებს სერიოზულ საფიქრალს ​უჩენს.

პატარებისთვის აგრესიის, რისხვის, აპათიის ან შიშის შეგრძნებები ძალიან ნაცნობია, თუმცა მათ საკუთარი ემოციების და განცდების გადმოსაცემად არასაკმარისი ლექსიკური მარაგი აქვთ. სწორედ ამიტომ ბავშვები დაგროვილ ბრაზს საკმაოდ უხეში ფორმებით გამოხატავენ. მშობლების ერთ-ერთი უმთავრესი მოვალეობაა საკუთარ შვილებს ემოციების სწორად გაგებასა და მართვაში დაეხმარონ. თუ ბავშვი საკუთარ განცდებს სწორად აღიქვამს და სრულყოფილად გააანალიზებს, ის ბრაზის გამოხატვის ნაკლებად აგრესიულ ფორმებს ადვილად გამოძებნის, რათა სხვებს ფიზიკური ტკივილი ან შეუარცხყოფა არ მიაყენოს.

გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა

ბავშვებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა. ადამიანები ძალიან ხშირად განიცდიან შიშს, რისხვას, სევდას და ამაში ცუდი არაფერია. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ საკუთარი განცდების არ უნდა ეშინოდეს, აუხსენით, რომ გუნება-განწყობის ცვლილებამ სხვების მიმართ აგრესიულად არ უნდა განაწყოს. ნუ წაუკითხავთ პატარებს მორალს. მათთან საუბრისას პრიმიტიული ფრაზებით შემოიფარგლეთ. თუ ბავშვის საქციელი მოსაწონია, უთხარით, რომ მისი ქცევა კარგია, ხოლო თუ ის სხვების მიმართ აგრესიას ავლენს, უთხარით, რომ ეს არ არის კარგი. ბავშვებს ზედმეტი ახსნა-განმარტების მოსმენა არ ხიბლავთ, მათ მარტივი ფრაზები ბევრად უკეთ ესმით. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენი შვილი თავის ძმას კბენს ან სხვა სახის ფიზიკურ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგი ფრაზით შემოიფარგლეთ: „სწორია, რომ შენს ძმაზე ბრაზდები, მაგრამ მისი კბენა არ არის კარგი საქციელი.“ ბავშვი თქვენს ნათქვამ სიტყვას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

შესთავაზეთ ბავშვს ჯანსაღი ალტერნატივა

კარგი მასწავლებელი ბავშვს დერეფანში სირბილს შემდეგი სიტყვების თქმით უკრძალავს: „მოდი, ყველამ ერთად მშვიდად ვისეირნოთ.“ თუ ბავშვს ეტყვით, რომ მან სირბილი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს, ის თქვენს მოსმენას არ მოისურვებს. მიმართვის კატეგორიული ტონი ბავშვებში გაღიზიანებას იწვევს. ამა თუ იმ ქცევის აკრძალვის ნაცვლად პატარას უფრო ჯანსაღი ალტერნატივა უნდა შესთავაზოთ.

თუ გაბრაზებულ ბავშვს ეტყვით, რომ თავის ძმას არ დაარტყას, ის ვერაფერს გაიგებს. ბავშვი დაიბნევა და საკუთარი ემოციების მართვა უფრო გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ბრაზის გამოხატვის ერთადერთ საშუალებას წაართმევთ. აუცილებლად შესთავაზეთ ბავშვს აგრესიული ქცევის ჯანსაღი ალტერნატივა. პატარას ემოციების მართვაში ადვილად დაეხმარებით თუ შემდეგ რეკომენდაციებს მისცემთ:

  • ემოციები ვერბალურად გამოხატოს
  • რჩევისთვის უფროსს მიმართოს
  • დასამშვიდებლად სუნთქვითი ვარჯიშები შეასრულოს
  • მოთმინების გამომუშავების მიზნით იცეკვოს, იმღეროს, დაითვალოს მის ირგვლივ არსებული საგნები

გაბრაზებული ბავშვების დასამშვიდებლად სპეციალური აპლიკაციები არსებობს, რომლებიც პატარებს მხიარული სიმღერების დახმარებით ემოციების მართვას ასწავლის. მშობლებს ინტერნეტში მარტივად შეუძლიათ მსგავსი აპლიკაციების მოძიება.

ბავშვს ემპათიის უნარი განუვითარეთ

ბავშვს სხვების განცდებისა და ემოციების გაზიარება ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. თუ ხედავთ, რომ თქვენი შვილი თავის თანატოლს კბენს, ხელით ეხება ან ხმამაღლა უყვირის, აუცილებლად ესაუბრეთ მას ემპათიის შესახებ. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, აუხსენით მას, თუ როგორი ტკივილი მიაყენა თავის მეგობარს, როდესაც მწარედ უკბინა. უთხარით, რომ თავისი თანატოლის ადგილას საკუთარი თავი წარმოიდგინოს და დაფიქრდეს, მოეწონებოდა თუ არა მის მიმართ მსგავსი აგრესიის გამოვლენა. ბავშვი საკუთარი ქცევის შედეგების გაანალიზებას უნდა მიეჩვიოს და სხვა ადამიანების განცდებს პატივი სცეს.

ბავშვის აგრესიულ ქცევას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზეზი. მშობელმა უნდა გაარკვიოს, რა აწუხებს პატარას, ხომ არ ეძინება, ხომ არ გადაიღალა ან შია. შესაძლოა აგრესიული ქცევის მოტივი ეჭვიანობა ან შიშის განცდაც იყოს. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობელი მისი განცდებითა და ემოციებით ინტერესდება, რომ ის მშობლის სიყვარულის მთავარი ობიექტია. თუ ბავშვისადმი სათანადო მზრუნველობას გამოიჩენთ, ის სხვებზე ზრუნვას გაცილებით მარტივად ისწავლის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად