Baby Bag

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება

ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა, ეს ფსიქოთერაპიული ტრანსული მიმართულება, იდეურად დასაბამს, ჯერ კიდევ იმ დროიდან იღებს, როდესაც გადმოცემის თანახმად, „შამანების“ რიტუალებით, ადამიანები ცეცხლის გარშემო რამდენიმე დღე-ღამის განმავლობაში ცეკვავდნენ… გაგიჩნდებათ კითხვა, როგორ ახერხებდნენ ეს ადამიანები გაუჩერებლად, საჭმელ-სასმლის გარეშე ასეთ აქტივობას, პასუხი მარტივია - ტრანსული მდგომარეობა, რომლის დროსაც ჩვენ ქვეცნობიერსა და არაცნობიერში ვმოგზაურობთ, ულევ შესაძლებლობებს იძლევა და განამტკიცებს იმ იდეას, რომ ადამიანი მისი შესაძლებლობების ნახევარსაც არ იყენებს ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ბოლო დროს განსაკუთრებით დიდი ინტერესი გაჩნდა ამ ჯგუფური თერაპიის მიმართ, და საჭიროდ ჩავთვალეთ, უფრო მეტი მოგიყვეთ ჰოლოტროპის შესახებ… ჰოლოს ნიშნავს ერთ მთლიანობას, ხოლო ტროპი ნიშნავს გზას, სვლას მიმართულებით. ეს მიმდინარეობა ჩვენს საუკუნეში ტრანსპერსონალური ფსიქოლოგიის ერთ-ერთმა გურუმ, „სტანისლავ გროფმა” შეიმუშავა, რომელიც მრავალი წლის განმავლობაში აკვირდებოდა ამ ტრანსულ თერაპიაში ჩართულ ადამიანებს და შედეგად მიიღო ახალი მიმდინარეობა ჯგუფურ ფსიქოთერაპიაში, რომელსაც საბოლოოდ „ჰოლოტროპი - ჰოლოტროპული სუნთქვა” ეწოდა.

სუნთქვის დროს ადამიანი შედის საკუთარი არაცნობიერისა და ქვეცნობიერის ისეთ შრეებში, რომლებიც ეხმარება, მისი ცხოვრებიდან ამოიტანოს გარკვეული ტრავმები ან მომენტები, რომლებიც ცნობიერში თითქოს არ არსებობს, უბრალოდ დაივიწყა, თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ ცხოვრებაზე ზეგავლენა არ აქვს, პირიქით, ზუსტად ასეთი გაუცნობიერებელი ფაქტორები გვიშლის ხელს ჰარმონიულ და პოზიტიურ ყოველდღიურობაში. ჰოლოტროპული სუნთქვა, აღიარებულია როგორც ყველაზე ეკოლოგიური ტრანსული თერაპია, რადგან პროცესის განმავლობაში, ადამიანი არც ერთი წამით არ კარგავს გონებას და ცნობიერთან კავშირს, პირიქით, ის აბსოლუტურად საღ გონებაზეა ტრანსული თერაპიის პარალელურად, რომლის შეწყვეტაც ნებისმიერ დროს შეუძლია.

იქიდან გამომდინარე, რომ ჰოლოტროპის დროს ადამიანი ხსნის არაცნობიერის შესაძლებლობებს, რომელიც ცნობიერში გამოსაყენებლად შეუძლებელია, ამიტომ სტანისლავ გროფმა, ამ პროცესს „შინაგანი მკურნალი” უწოდა.

საქართველოში, ამ მიმართულების აღმოცენება ფსიქოლოგ, ფსიქოთერაპევთ, სექსოლოგ და ფსიქიატრ „ვადიმ ბელკოვს” უკავშირდება, რომელიც ფსიქოთერაპიის სახლ „დიალოგში” მოღვაწეობს და უკვე მრავალი წელია ჩვენს ქვეყანაში მუშაობს, როგორც ინდივიდუალური, ასევე ჯგუფური ფსიქოთერაპიის მიმართულებით. ვადიმი მრავალი წლის განმავლობაში სწავლობდა რუსეთის და არა მხოლოდ ამ ქვეყნის სხვადასხვა სასწავლებელში, პარალელურად, აგროვდება პრაქტიკულ გამოცდილებას და საქართველოში დაფუძნების შემდეგ, არაერთ ქართველ ადამიანს დაეხმარა ცხოვრების უკეთესობისკენ შემოტრიალებაში. მან გარკვეული ცვლილებები შეიტანა ჰოლოტროპის ჯგუფურ თერაპიაში, რამაც საშუალება მისცა, რომ ემუშავა ქართველებთან და მიეღო შედეგზე ორიენტირებული თერაპია.

უშუალოდ პროცესი ძალიან საინტერესოა, ხდება ჯგუფის წევრების გაცნობა, სურვილების გაზიარება, ჯგუფური თერაპიის ტექნიკებით ადამიანების გახსნილობის უზრუნველყოფა და შემდეგ მეორე ნაწილში უშუალოდ სუნთქვა, რომლის დროსაც ჯგუფის მონაწილეები წყვილდებიან. მთლიანად ტრენინგი სამდღიანია, რაც აუცილებელი პირობაა წამოსული თემების გადასამუშავებლად, რადგან არასრულფასოვნად ჩატარებული ჰოლოტროპი, იგივეა რაც გახსნილი ჭრილობა, რომელიც ისე გვაწუხებს რომ შეიძლება ვერც მივხვდეთ, სწორად ამიტომ, თითოეულ დღეს წვილიდან ერთ-ერთი სუნთქავს, ხოლო მეორე ეხმარება, მეორე დღეს კი ცვლიან პოზიციებს, სუნთქვის შემდეგ, ჰოლონავტებიც (მსუნთქველები) და სიტერებიც (დამხმარეები) ხატავენ თავიანთ ემოციებს, ფურცელზე სხვა და სხვა ფერებით გადმოაქვთ ის შეგრძნებები, რომელიც მათ განიცადეს პროცესის განმავლობაში, შემდეგ დღეს კი ფსიქოთერაპევტის დახმარებით, ხდება დახატულის სრული ანალიზი, რომელიც აუცილებელია მონაწილეებისათვის პროცესის ჯანსაღი დასრულებისათვის.

ჰოლოტროპის ჩატარებას, ძალიან დიდი პრაქტიკული გამოცდილება და კარგად დამუშავებული თეორიული ცოდნა სჭირდება, რადგან ერთი სრულფასოვანი ჰოლოტროპი, ხშირ შემთხვევაში, 2-3 წლიან ინდივიდუალურ ფსიქოთერაპიას უტოლდება.

საბოლოოდ, რომ შევაჯამოთ, უნდა აღვნიშნოთ, რომ ჰოლოტროპული სუნთქვა მსოფლიოში აღიარებული ტექნიკაა, რომლის სწორად და სრულფასოვნად ჩატარებაც უდიდეს გამოცდილებასა და ცოდნას მოითხოვს. შედეგი ხშირ შემთხვევაში, ძალიან სწრაფი და მარტივად აღსაქმელია, პროცესის დასრულების შემდეგ, ადამიანი გრძნობს ზღვა გამოთავისუფლებულ ენერგიას, მოხსნილ დაღლილობას, ხდება უფრო მშვიდი, მას უკვე გაანალიზებული და გადამუშავებული აქვს უამრავი პრობლემა, რომელიც ხელს უშლიდა ყოველდღიურ ცხოვრებაში, ასევე ხშირად ყოფილა შემთხვევები, რომ ჯგუფის გავლის შემდეგ, არაერთი დაავადებისგან და ჯანმრთელობის პრობლემებისგან ნაწილობრივ ან სრულად განკურნებულა ადამიანი, რადგან სწორად ის გამოუხატავი და ჩაკლული ემოციები გამოუშვია გარეთ, რომელიც პირველი მტერია ჩვენი ჯანმრთელობისთვის ყოველდღიურ ცხოვრებაში.

ჩვენ კი გვაქვს საშუალება, რომ მივიღოთ ასეთი დონის ჯგუფური ფსიქოთერაპიული ტექნიკის მთელი რიგი უპირატესობები. ჰოლოტროპს „დიალოგში” ვადიმ ბელკოვი, საშუალოდ თვეში ერთხელ ატარებს და შეგვიძლია პირდაპირ კომპანიასთან კომუნიკაციით, დავჯავშნოთ წინასწარ ჩვენი ადგილი ჯგუფში. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად