Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რომ არავისთვის არაფერი არ დაენანოს, გულკეთილი იყოს,“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაცია

„ბავშვს უნდა ვასწავლოთ, რომ არავისთვის არაფერი არ დაენანოს, გულკეთილი იყოს,“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაცია

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია, რომ ბავშვს სხვისთვის სიკეთის გაკეთება ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ:

„ბავშვს დედა ასწავლის, რომ გულკეთილი იყოს, არავისთვის არაფერი არ დაენანოს. ეს მართალია. ასეც უნდა ვასწავლოთ. მეტსაც ვიტყვი, როდესაც ბავშვს რაღაც სათამაშოს ვუყიდით, თუ შესაძლებელია, 2 ცალი, 3 ცალი ვუყიდოთ. თუ ათასები ღირს არა, მაგრამ თუ გაქვთ შესაძლებლობა, 3 ლარის ფარგლებში ქვიშაში სათამაშო ვედრო 2 ცალი ვუყიდოთ. ვუთხრათ ბავშვს, რომ ეს ერთი ვიღაცას უნდა ვაჩუქოთ იქ, ვისაც არ ექნება. თუ ექნება, უკან წამოვიღებთ, მაგრამ თუ არ აქვს, ვაჩუქოთ. ამ განწყობით უნდა წავიყვანოთ ბავშვი, რომ მან სიკეთე უნდა ჩაიდინოს.

ჩვენ რომ გვერდით მეზობელი გვყავს, იმას არ ექნება ეს სათამაშო, მოდი, იმასაც ვუყიდოთ ეს. არასდროს არ უყიდოთ ბავშვს რამე ისე, რომ ეს მარტო მისთვის არის, თუ ეს შესაძლებელია. იქვე ჩაუნერგეთ განაწილების, სხვისთვის მიცემის გრძნობა. თუ ბავშვს სათამაშო მოედანზე ყოფნისას რაღაც არ მისცეს, თავად კი სხვები დაასაჩუქრა, შინაგანი კონფლიქტი მოხდება. ესეც უნდა ავუხსნათ ბავშვს. „მე რა დაგარიგე შენ? იმასაც მივცეთ, ხომ? მაგრამ სხვა დედამ ეს არ დაარიგა შვილს. მან უთხრა, რომ არავის მისცეს სათამაშო. გვეწყინოს ჩვენ ეს? დედას არ შეუძლია, რომ მას ორი ცალი უყიდოს, ამიტომ ასე დაარიგა. შენ რომელი უფრო მოგწონს, როდესაც გასცემ, თუ როდესაც იღებ?“ ეს ისეთი ტონით უნდა უთხრათ, რომ მას მოეწონოს გაცემა. ისიც უნდა უთხრათ ბავშვს: „ჩვენ მაინც ვიყიდით სხვისთვის სათამაშოებს. მოვუტანოთ მათ ის სათამაშო შენ რომ არ მოგცეს და ვუთხრათ: აი, ჩვენ გაძლევთ,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ „ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად