Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„6 წლამდე ასაკის ბავშვისთვის წამყვანი ქცევა არ არის მეცადინეობა და დასწავლა. მისი ქცევა არის თამაში,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის ცხოვრებაში თამაშის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, თამაშის დროს ბავშვი სამყაროს შეიმეცნებს, ხოლო სწავლის პროცესი, შესაძლოა. სრულიად გაუცნობიერებლად განხორციელდეს:

„პირველ რიგში, ალბათ, მნიშვნელოვანია ჩვენ განვასხვავოთ ერთმანეთისგან სწავლა და დასწავლა. სწავლა ისეთი პროცესია, რომელიც მთელი ცხოვრების განმავლობაში ჩვენ გვდევს თან. ეს სწავლა მთელი ცხოვრების განმავლობაში სრულიად გაუცნობიერებლადაც შეიძლება განხორციელდეს. რაც შეეხება დასწავლას, ეს არის ნებისყოფით გაშუალებული, ​მიზანმიმართული პროცესი, რომელსაც სჭირდება ძალისხმევა, ძალიან სერიოზული ყურადღების კონცენტრაცია.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ 6 წლამდე ასაკის ბავშვის ფსიქიკური განვითარება მნიშვნელოვნად განსხვავდება 6 წლის შემდგომი ბავშვის განვითარებისგან:

„ახლა შევხედოთ ბავშვის განვითარებას. 6 წლამდე ასაკის ბავშვის თავისებურება რადიკალურად განსხვავდება უკვე 6 წლის შემდგომი ბავშვის ფსიქიკური განვითარებისგან იმით, რომ​ 6 წლამდე ასაკის ბავშვისთვის წამყვანი ქცევა არ არის მეცადინეობა და დასწავლა. მისი ქცევა არის თამაში. თამაშს ჩვენი საზოგადოება არასერიოზულად უყურებს, განსაკუთრებით მშობლები. მშობლები ფიქრობენ, რომ ბავშვი თავისთვის რაღაცებს შვრება, დროს ატარებს. ეს არ არის დროის გატარება, ეს არ არის დროის ფუჭად კარგვა.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, თამაში ბავშვის უნარებს ავითარებს და მისი პოტენციალის რეალიზებისთვის ძალიან სასარგებლოა:

​ბავშვისთვის თამაში არის ცხოვრების შესწავლა, უნარების განვითარება, თავისი პოტენციალის რეალიზება, მომავალი ცხოვრებისთვის მომზადება. ეს არის თამაში, განსაკუთრებით შემეცნებითი თამაშები და როლური თამაშები. პირველი, რასაც ჩვენ მშობლებს ვეკითხებით, ეს არის როლურ და წარმოსახვით თამაშებს თუ თამაშობს ბავშვი. სწორედ ამ წარმოსახვითი თამაშებით ემზადება ბავშვი მომავალი ცხოვრებისთვის.“

„ეს არ არის არც გაჯეტების შედეგი, ​არც კომპიუტერული განმავითარებელი თამაშების. იმ თამაშებს არ აქვთ ის გავლენა ამ ასაკში, როგორი გავლენაც აქვს ხოლმე რეალურ შემეცნებით თამაშებს და წარმოსახვით როლურ თამაშებს. ყველა ფსიქოლოგი თანმხდება იმაზე და კარგი სკოლამდელი საგანმანათლებლო პროგრამები აგებულია თამაშზე, იმისთვის, რომ ბავშვმა შეიმეცნოს სამყარო, მოემზადოს ცხოვრებისთვის და ჰქონდეს კეთილდღეობის განცდა,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად