Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გაუგებარი ფენომენია, რას ნიშნავს „ნერვიული“ ბავშვი... ეს არის გამოგონილი ტერმინი,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვების მისამართით ხშირად გამოყენებული ტერმინის „ნერვიული ბავშვი“ შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ეს უფროსების მიერ გამოგონილი ტერმინია, რათა ბავშვის ქცევას ნეგატიური შეფასება მისცენ:

„ასეთი ტერმინი არ არსებობს. ეს არის გამოგონილი ტერმინი, რომ მივაქციოთ ყურადღება ბავშვის ქცევას და იმას დავარქვათ ნეგატიური შეფასება. „ნერვიული“ იმას ნიშნავს, რომ მას უნდა მივხედოთ რაღაც ფორმით. სინამდვილეში გაუგებარი ფენომენია, რას ნიშნავს „ნერვიული.“ თუ ბავშვი რეაგირებს რაღაც აკრძალვაზე, ჩავიხედოთ საკუთარ გონებაში. ნებისმიერი ჩვენგანი აკრძალვაზე ვრეაგირებთ. ეს არის თავდაცვა.

ნებისმიერი აკრძალვა, შენიშვნა, მითითება, ბრძანება - ეს ხომ ზეწოლის ფენომენია?! ამაზე ჩვენ თავს ვიცავთ, მაგრამ როგორც კი ბავშვი ამაზე თავს იცავს და რეაგირებს, იმას ვარქმევთ „ნერვიულს.“ ეს მსუბუქი ფორმაა, თორემ მერე არის ჯიუტი, გაუგონარი, დაუჯერებელი და ა.შ. ეს ყველაფერი ჩვენ მიერ მოგონილია, რომ მივცეთ შეფასება ბავშვის არასწორ ქმედებას.

მოდით, ბავშვების თვალებიდან გამოვიხედოთ და მაშინ სხვანაირად გამოჩნდება ყველაფერი. თუ მშობლებში არის მაღალი შფოთვა, ეს ბავშვებზე კი არ გადადის, ბავშვი უყურებს შფოთვითი ქცევის მოდელს და იმახსოვრებს ამას. მიბაძვა და მოდელირება ფიზიოლოგიური დასწავლის ერთ-ერთი ვარიანტია. ამას აკეთებს ნებისმიერი არსება, რომელიც უყურებს დედას, როგორ იქცევა და იმეორებს. ჩვენი შვილები ბაძავენ ჩვენს ქცევას, უბრალოდ ჩვენ არ გვახსოვს 3 თვის წინ რა ვთქვით. ბავშვს აბსოლუტურად დეტალები ახსოვს. ის დაწვრილებით მოგიყვებათ სად რა იდო და როგორ იდო,“ - მოცემულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

წაიკითხეთ სრულად