Baby Bag

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

,,ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს"

უბიძგებს თუ არა აგრესიისკენ ვიდეო თამაშები, რა ზეგავლენას ახდენს გონებაზე, როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ შეთხვევაში - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე NLP Coach მასტერმა, Enneagrama პრაქტიკოსმა, საქართველოს გეშტალტერაპევტთან ასოციაციის PR-ისა და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან ურთიერთობის კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ფსიქოლოგიური ინტერნეტჟურნალის დამფუძნებელმა ილია ნიკაჭაძემ უპასუხა. 

- პირველ რიგში, უბიძგებს თუ არა აგესიისკენ ძალადობრივი ვიდეო თამაშები ადამიანს? 

- ჩვენზე მოქმედებს ყველაფერი, რასაც გარშემო ვხედავთ. ჩვენი ტვინი აღიქვამს და ინახავს სურათებს, რომელიც ვიდეო თამაშებით ან რაიმე სხვა სახით შემოვიდა ჩვენში. როდესაც ვირტუალურად ვხედავ აგრესიას, ჩვენში შემოდის აგრესია. უფრო ზუსტად თუ ვიტყვით, ჩვენში აგრესია ისედაც არის, მაგრამ მას ინსტრუმენტული სახე აქვს, რაც ნიშნავს რომ მას კონსტრუქციულად ვიყენებთ. აგრესიული ვიდეო თამაშები კი მას არაკონსტრუქციულ მიმართულებას აძლევს, რადგან თავად ამ თამაშებში ადამიანს არაკონსტრუქციული სახე აქვს.  

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ გარკვეული ზომები უნდა მიიღოს? 

- როდესაც მშობელი ხედავს რომ ბავშვი დამოკიდებული გახდა ვიდეო თამაშებზე, მას არ შეუძლია ამ თამაშების გარეშე ყოფნა, საჭირო ხდება მშობლის ჩარევა. მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს არ ჰქონდეს მიჯაჭვულობა ვიდეო თამაშებისადმი. 

- რა შედეგამდე შეიძლება მივიდეს ბავშვი და რა პრობლემები წარმოიშობა ასეთ დროს? 

- ვიდეო თამაშების ხშირი გამოყენების შედეგი შეიძლება იყოს აგრესიის დონის ზომაზე მეტად ზრდა. ამ დროს ბავშვი კონფლიქტური ხდება კლასელების, მეგობრების და ოჯახის წევრების მიმართ. კონფლიქტი შეიძლება სიტყვიერი სახით გამოიხატოს, ხშირია ხოლმე ფიზიკური დაპირისპირებებიც. ვიდეო თამაშების გამოყენება აქვეითებს კინესტეტიკურ შეგრძნებებს (ინფორმაცია ჩვენი სხეულისა და მისი ნაწილების მოძრაობისა და მდგომარეობის შესახებ). იკარგება საკუთარი სურვილებისა და გარემოს ადეკვატური აღქმა. ეს თავად თამაშის პროცესშიც ადვილად შესამჩნევია, ადამიანი სრულიად წყდება რეალობას. როდესაც „გარემოს მოწყვეტა“ ხშირად მეორდება, ხდება მისი ფიქსაცია და ეს ნორმად იქცევა ხოლმე. 

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, როცა ხვდება, რომ ცუდ ზეგავლენას ახდენს თამაში ბავშვზე? 

- მშობელმა უნდა შესთავაზოს ჯანსაღი ალტერნატივა ბავშვს, რაც გულისხმობს ისეთ თამაშებს, რომლებშიც კინესტეტიკა აქტიურად მონაწილეობს. ბავშვს იზიდავს ყველაფერი საინტერესო, როცა ის გრძნობს რომ მშობელთან ერთად დროის საინტერესოდ გატარების შესაძლებლობა აქვს, ის ამას სიამოვნებით გააკეთებს. ეს ეხება მათ შორის „აგრესიულ თამაშებსაც“, მათი რეალურად გაცოცხლება ნაკლები ზიანის მომტანია და ხშირ შემთხევაში სასარგებლოც. მაგალითად, თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს აქვს მიდრეკილება აგრესიული თამაშებისკენ, შეგვიძლია ვეჭიდავოთ, ან ვატაროთ კრივზე, ვეთამაშოთ რაგბი. ხშირად მშობლებს ჰგონიათ, რომ მხოლოდ ინტელექტუალური თამაშები არის სარგებლობის მომტანი, სინამდვილეში ყველაფერი სასარგებლოა, რაც კონტაქტს და ენერგიის კონსტრუქციულ ხარჯვას გულისხმობს. 

- დასაშვებია თუ არა სრულიად აეკრძალოს მას თამაში ან რამდენია სათამაშოდ რეკომენდებული დრო? 

- რა დონით უნდა მოხდეს ვირტუალურიდან ბავშვის რეალობაში გადმოყვანა, ეს მშობელმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს. მთავარი აქ არის სისტემურობა, რაც გულისხმობს არჩეული სტრატეგიის ბოლომდე მიყოლას. მაგალითად, თუ ნელ-ნელა გადაჩვევა გადაწყვიტა მშობელმა, ამ მეთოდს უნდა მიჰყვეს ბოლომდე, რომ ბავშვში გაუგებრობის შეგრძნება არ აღძრას.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე


შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

„თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე,“ - მზიკო დალაქიშვილი

ფსიქოთერაპევტმა მზიკო დალაქიშვილმა მორცხვ ბავშვთან ურთიერთობის სტრატეგიებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ზოგჯერ ბავშვი მორცხვი სულაც არ არის და მისი ქცევა ტემპერამენტითაა განპირობებული:

„გავმიჯნავდი ბავშვის ტემპერამენტს და სიმორცხვეს, რომელიც შეიძლება ჩაითვალოს პრობლემად, რომელიც შემდგომ პრობლემებს იწვევს. ერთი და იგივე ქცევის უკან სხვადასხვა რაღაც იმალება. შეიძლება იყოს ბავშვი, რომელიც ძალიან მოკრძალებულად ზის, არ იყოს აქტიური, შეიძლება ცოტათი დაძაბული ღიმილით მოგვეჩვენოს. თუ ადამიანი არ წუხდება ამით და უბრალოდ ნაზია, მისი ტემპერამენტია ასეთი, რომ მოსწონს წყნარად თავისთვის ყოფნა, რაღაცების აღმოჩენა, დაკვირვება, ამაზე დაწერა, ამ საკითხზე დედასთან საუბარი, ეს არის მისი ბუნებრივი მდგომარეობა.“

​მზიკო დალაქიშვილმა აღნიშნა, რომ ბავშვი მორცხვი არ არის, თუ მას უინიციატივობა და პასიურობა თავას არ აწუხებს:

„თუ ადამიანს უნდა მეტი კონტაქტი, მაგრამ ვერ ახერხებს, თუ ადამიანს უნდა გაკვეთილი მოყვეს, მაგრამ ვერ ყვება, ეს არის პრობლემა. პირველ შემთხვევაში არის ბავშვი, რომელსაც მასწავლებელი თუ შეეკითხება გაკვეთილს, ის მოყვება გაკვეთილს, მაგრამ ​არ გამოირჩევა აქტიურობით. ხშირად მშობლები მოდიან ჩივილით, რომ ბავშვი არასდროს არ არის ინიციატორი. ასეთ შემთხვევაში ხშირად აღმოვაჩენთ ხოლმე, რომ ბავშვი აბსოლუტურად ჯანმრთელია. მას მისი ტემპერამენტი არ აძლევს ამის საშუალებას. მას აქვს კარგი პასუხისმგებლობა, ის იცნობს თავის თავს და იქცევა მისი თავიდან გამომდინარე. მისთვის კომფორტულია ასეთი საქციელი. მან რომ სხვანაირი ქმედება განახორციელოს, უკვე მაშინ შეიძლება იყოს დისონანსი.“

მზიკო დალაქიშვილის თქმით, მშობელმა მსგავსი ტემპერამენტის მქონე ბავშვზე ზეწოლა არ უნდა მოახდინოს და მისი შეცვლა არ უნდა სცადოს:

„ასეთმა ქცევამ ეს ბავშვი, შესაძლოა, გახადოს ნამდვილად მორცხვი. ​თუ ადამიანს არ მიეცი საშუალება იყოს ის, ვინც არის, თუ მუდმივად აწვდი შეტყობინებას საკუთარ თავზე, რომ სხვანაირად უნდა იყო და ასე რატომ ხარ, ბავშვს თავისი თავი აღარ მოსწონს. ის ფიქრობს, რომ ისეთი არაა, როგორიც უნდა იყოს, თვალებში აღარ უყურებს ადამიანებს. აქ არ უნდა დავუშვათ შეცდომა.“

„როდესაც სიმორცხვე ხდება შემაწუხებელი, ვცდილობთ, რომ ბავშვს საკუთარი თავი დავანახოთ. ბავშვი საკუთარ თავს გრძნობს და ხედავს, მხოლოდ გარემოსთან ურთიერთობაში. ბავშვმა რომ საკუთარი თავი იგრძნოს, ჩვენთან ურთიერთობაში არც ჩვენზე დაბლა არ უნდა გრძნობდეს თავს, არც ის უნდა იგრძნოს, რომ თვითონ არის ყველაფერი. ​უნდა ვისწავლოთ ბავშვის დანახვა და მოსმენა. ერთი ბავშვი ხატვის დროს გრძნობს თავის თავს, მეორე ბავშვი - ცეკვის დროს. სანამ ბავშვს გარემოს შევურჩევთ, მისი უნდა გვესმოდეს. არ უნდა მოგვივიდეს ზედმეტი ჩარევა, მანამ, სანამ არ გავიგებთ რითია ჩვენი შვილი დაინტერესებული. სიმორცხვეს ყოველთვის უკან უდგას ძლიერი ემოცია, როგორიც არის შიში. თუ ბავშვს რცხვენია, სირცხვილზე ნუ ვამახვილებთ ყურადღებას, გავამახვილოთ ყურადღება შიშზე, რომელიც მას აბრკოლებს. გამხნევება სჭირდება ამ დროს ბავშვს. „რატომ ხარ მორცხვი?“ - არა! შევქმნათ ამინდი, რომ გამხნევდეს,“ - აღნიშნული საკითხის შესახებ მზიკო დალაქიშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“


წაიკითხეთ სრულად