Baby Bag

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ძლიერ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში?

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ძლიერ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში?

მშობლები გადაჭარბებული მზრუნველობით შვილებს გაუცნობიერებლად უბიძგებენ მსხვერპლის როლის მორგებისკენ, რის გამოც ზრდასრულ ასაკში ბავშვები ტრაგიკულ ადამიანებად ყალიბდებიან. მათ ადამიანებთან ნორმალური ურთიერთობის დამყარება უჭირთ და გამუდმებით ტანჯვისკენ ისწრაფვიან. ძლიერი პიროვნების აღსაზრდელად მშობლებმა გარკვეული რეკომენდაციები უნდა გაითვალისწინონ.

1. ბავშვს უსიამოვნო ემოციებთან და დანაშაულის გრძნობასთან გამკლავება ასწავლეთ

ბავშვები, რომლებმაც ემოციების გაკონტროლება იციან, რთულ გამოწვევებს მარტივად უმკლავდებიან და მყარ გადაწყვეტილებებს იღებენ. არცერთი ბავშვი დაბადებისთანავე არ ფლობს ემოციებთან გამკლავების უნარს. ეს მან მშობლებისგან უნდა ისწავლოს. ბავშვს უნდა აუხსნათ, როგორ გაუმკლავდეს შიშს, ბრაზს, სევდას და სასოწარკვეთას. ამისთვის აუცილებელია ბავშვის ქცევის და არა მისი ემოციების კორექტირება. ბავშვს აუხსენით, რომ უსიამოვნო ემოციები ცუდ ქცევას არ ამართლებს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ გაბრაზების გამო დას არ უნდა დაარტყას, მას ისიც უნდა ესმოდეს, რომ მოწყენილობა სიზარმაცის გასამართლებლად საკმარისი მიზეზი არ არის. თქვენს შვილს ასწავლეთ, როგორ მართოს ემოციები და როგორ დააღწიოს თავი მათ ტყვეობას. ზოგიერთ ბავშვს ხატვა ამშვიდებს, ზოგს მეგობრებთან ურთიერთობა. ყველა ბავშვს ინდივიდუალური მიდგომა ესაჭიროება, თუმცა ნებისმიერ შემთხვევაში, როდესაც გრძნობთ, რომ თქვენი შვილი ცუდ განწყობაზეა, ის რამით გაართეთ, ისეთი საქმე გააკეთებინეთ, რომელიც მას უყვარს. ამგვარად ბავშვი ხუთ წუთში დაივიწყებს, რომ ცუდ ხასიათზე იყო.

2. ბავშვს პასუხისმგებლობის გრძნობა განუვითარეთ

ადამიანებს პრობლემები ყოველთვის აწუხებთ. რაც უფრო ადრე ასწავლით ბავშვს სირთულეებთან გამკლავებას, მით უფრო კარგ სამსახურს გაუწევთ მას. ბავშვი, რომელმაც არ იცის, როგორ გადაჭრას პრობლემა, მთელ ენერგიას მისგან გაქცევაზე ხარჯავს. ზოგჯერ ის მოქმედებას გაუცნობიერებლად იწყებს და არჩევანში დარწმუნებული არ არის. როდესაც ბავშვმა პრობლემებთან გამკლავება არ იცის, ის კლასს მაშინვე დატოვებს, როგორც კი კლასელები მის დაცინვას დაიწყებენ. მშობელმა ბავშვს პრობლემის გადაჭრა უნდა ასწავლოს, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გააკეთოს ეს თავად. თქვენს შვილს პრობლემის ფორმულირებაში დაეხმარეთ და მისი გადაჭრის რამდენიმე გზა შესთავაზეთ. ბავშვმა მათ შორის საუკეთესო თავად უნდა აარჩიოს. თუ ბავშვს ვარჯიშზე წასვლისას ფორმა ყოველთვის სახლში რჩება, მას აღნიშნული პრობლემის მოგვარების რამდენიმე ალტერნატივა შესთავაზეთ, ნაცვლად იმისა, რომ ფორმა ჩანთაში თავად ჩაუდოთ.

3. ბავშვს სხვა ადამიანების დახმარება ასწავლეთ

ბავშვს სხვების თანაგრძნობა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. იმის ნაცვლად, რომ სიკეთის მნიშვნელობა მას სიტყვიერად აუხსნათ, ყველაფერი საკუთარ მაგალითზე ასწავლეთ. თუ ბავშვი დაინახავს, რომ თქვენ დროსა და ფინანსებს დაუნანებლად ხარჯავთ გაჭირვებულთა დასახმარებლად, ის აუცილებლად მოგბაძავთ. ამგვარად თქვენი შვილი ბავშვური ეგოიზმის დამარცხებას მარტივად შეძლებს. ბავშვმა უნდა დაინახოს, რომ პრობლემები ყველა ადამიანს აქვს. ამგვარად მას სირთულეებთან გამკლავება არ გაუჭირდება.

4. ბავშვს შეცდომის დაშვების უფლება მიეცით

მშობლები ხშირად იმეორებენ, რომ ბავშვი წარმატებას ადრეული ასაკიდანვე უნდა მიეჩვიოს, რის გამოც ისინი შვილებს მარცხისგან თავგამოდებით იცავენ. ისინი ვერ ხვდებიან, რომ ბავშვებს დათვურ სამსახურს უწევენ. თქვენს შვილს მეტი თავისუფლება უნდა მისცეთ. შეცდომების დაშვებას თავისი დადებითი მხარეები აქვს, ამას რაც უფრო მალე მიხვდებით, მით უფრო გაუხსნით თქვენს შვილს გზას წარმატებისკენ. ბავშვი, რომელიც გარკვეულ სირთულეებს პირისპირ ეჯახება, წარმატებას უფრო ადვილად აღწევს.

5. ბავშვს ნეგატიური ინფორმაციისგან ყოველთვის ნუ დაიცავთ

სამყაროში სიკეთე და ბოროტება თანაარსებობენ. რამდენიც უნდა ეცადოთ, რომ თქვენი შვილი ამ უკანასკნელისგან დაიცვათ, ის უსამართლობას ადრე თუ გვიან მაინც გამოცდის. ბავშვს ჯადოსნურ წრეში ნუ მოაქცევთ, სადაც ყველაფერი იდეალურადაა. როდესაც თქვენი შვილი გაიგებს, რომ სამყარო არც ისეთი იდეალურია, როგორც ამას ეუბნებოდით, ის თქვენდამი ნდობას დაკარგავს. ბავშვს, მისი ასაკისა და ემოციური მდგომარეობის გათვალისწინებით, გარკვეული სახის ნეგატიური ინფორმაცია უნდა მიაწოდოთ, რათა ის ცხოვრებისეული გამოცდილების მისაღებად მოამზადოთ.

6. არ აქციოთ ბავშვი სამყაროს ცენტრად

თქვენს ოჯახში ყველა ბავშვის გარშემო თუ იქნება შემოკრებილი და მას გამუდმებით ყურადღების ცენტრში ამყოფებთ, თქვენი შვილი ეგოისტ ადამიანად ჩამოყალიბდება. ის იფიქრებს, რომ ყოველთვის ყველა მის თაყვანისცემაში უნდა იყოს. ბავშვი იმაზე უნდა კონცენტრირდეს, თუ რას შესთავაზებს მომავალში სამყაროს და არა იმაზე, თუ რისი მიღება შეუძლია მისგან.

7. ბავშვის თვითშეფასების ამაღლებაზე იზრუნეთ

ბავშვის თვითშეფასების ჩამოყალიბებაში მშობელს უდიდესი წვლილი მიუძღვის. შვილის თვითშეფასების ამაღლებისთვის , მას ხშირად უთხარით, როგორ გიყვართ. ხშირად დაიხმარეთ ბავშვი საშინაო საქმეებში, რათა მან თავი საჭირო ადამიანად იგრძნოს. ყოველთვის შეაქეთ თქვენი შვილი დიდი და პატარა მიღწევებისთვის. როდესაც ბავშვი თქვენთვის მიუღებელ ქცევას ავლენს, ის უბრალოდ კი არ უნდა გააკრიტიკოთ, პარალელურად აუხსენით კიდეც, რა უნდა გაეკეთებინა. თუ თქვენი შვილი სკოლაში ცუდ ნიშანს იღებს, უთხარით მას, რომ უკეთესი შედეგის მისაღებად მეტი შრომა და მონდომებაა საჭირო. არასდროს უთხრათ ბავშვს (ხუმრობითაც კი), რომ მის გარეშე ცხოვრება უფრო მარტივი იქნებოდა. ამით მის თვითშეფასებას გაანადგურებთ. არასდროს გააკრიტიკოთ ბავშვი სხვების თანდასწრებით. ეს მის ფსიქიკაზე სამუდამო კვალს დატოვებს. ბავშვი სხვების ნეგატიურ დამოკიდებულებას ვერ გაუმკლავდება და სათანადო წინააღმდეგობას ვეღარ გაუწევს, რაც მას ყოველთვის დატანჯავს. არასდროს შეადაროთ ბავშვი სხვა ბავშვებს, განსაკუთრებით დებსა და ძმებს. ყველა ბავშვს თავისი ძლიერი და სუსტი მხარეები აქვს, რომელიმე მათგანისთვის უპირატესობის მინიჭება დაუშვებელია.


მომზადებულია​ adme.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად, მისი განწყობა პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე“ - ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

„პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად, მისი განწყობა პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე“ - ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

რამდენად ხშირია დეპრესია მშობიარობის შემდეგ, რა შეიძლება იყოს გამომწვევი მიზეზები, რამდენ ხანს შეიძლება გაგრძელდეს და ვინ არის განსაკუთრებულად რისკის ქვეშ? - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებზე  ფსიქოლოგმა ირინა ტაბუციძემ უპასუხა. 

- ქალბატონო ირინა, პირველ რიგში რომ განვმარტოთ, რა არის მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და რა სიხშირით გვხვდება დედებში?

- ბოლო დროს, სოციალურ ქსელებში, ძალიან ხშირად მხვდება ეს პრობლემა. შეიქმნა ქალთა უამრავი ჯგუფი, სადაც დედები თავიანთი დეპრესიის შესახებ ერთმანეთს გამოცდილებას უზიარებენ. ახალბედა დედები ხშირად ვერ აანალიზებენ რასთან აქვთ საქმე. ჰგონიათ, რომ საშინელი დედები არიან და დანაშაულის შეგრძნება აწუხებთ. დედებო, ამაში არაფერია საგანაგაშო! მსოფლიო სტატისტიკის მიხედვით, ყოველ მეშვიდე ქალს აქვს მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, აქედან ნაწილს მუბუქი ფორმით და ფსიქოთერაპევტთან რამდენიმე ვიზიტი სრულიად საკმარისია, ნაწილს კი მედიკამენტოზური ჩარევა სჭირდება და მათთან ფსიქიატრები მუშაობენ, რადგან შესაძლებელია, ამგვარ დეპრესიას გართულებებიც მოჰყვეს.

- რა შეიძლება იყოს მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის გამომწვევი მიზეზები?

- ორსულობამდე თუ ქალს ჰქონდა დეპრესიული სიმპტომები, მეტია ალბათობა, რომ მშობიარობის შემდგომი დეპრესია განვითარდეს. პირველ რიგში, დიდი მნიშვნელობა აქვს ადამიანის ხასიათსა და მის ფსიქოტიპს. თუ მისი ურთიერთობები პარტნიორთან და ოჯახის წევრებთან არ არის სასურველი, ეს დეპრესიის პირველი მაპროვოცირებელი მიზეზია. როდესაც ბავშვი არის დედისთვის სასურველი, ის არის საყვარელი ადამიანების გარემოცვაში, ოჯახში მას აქვს სიმშვიდე და სიყვარული, პრაქტიკულად ნულამდეა დაყვანილი მშობიარობის შემდგომი დეპრესია. თუ ეს კრიტერიუმები არ არის დაკმაყოფილებული გარკვეულ მიზეზების გამო, მაგალითად, როდესაც დედას აღარ უნდა შვილი, ყველაზე მძიმე შემთხვევაა გაუპატიურების შემთხვევა და აქედან გამოწვეული ორსულობა, ან შემთხვევა, როდესაც პარტნიორი არის უხეში და დედა ძალადობის მსხვერპლია. სადაც ძალადობის ელემენტებია, იქ დეპრესიის მაჩვენებელი ძალიან მაღალია. ბავშვის ხშირი ავადმყოფობაც შეიძლება, გახდეს დეპრესიის მიზეზი. როდესაც დედა არ არის ფსიქოლოგიურად მზად ბავშვისთვის, პატარა ნიუანსმაც კი შეიძლება იმოქმედოს მასზე. მშობიარობის შემდგომ, პირველ ხანებში დედას სჭირდება დახმარება, მორალური მხარდაჭერაც კი უდიდესი შვებაა მისთვის. იმ შემთხვევაში თუ დედა ბავშვთან მარტო ატარებს დიდ დროს, ესეც გარკვეულწილად აისახება მის განწყობასა და ფსიქიკაზე, რადგან ამ პერიოდში ის საკუთარი ძალების აღდგენაზე უნდა იყოს ორიენტირებული. თუმცა არიან ქალები. რომლებიც სტრესს მარტივად უმკლავდებიან და მათ არც ოსრულობისას და არც მშობიარობის შემდეგ არა აქვთ დეპრესია. რაც უფრო მეტად აქვს ახალბედა დედას ხელშეწყობა დასვენებისთვის, სრულფასოვნად კვებისა და ბავშვთან ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარებისთვის, მით უფრო ნაკლებია დეპრესიის განვითარების რისკი.

- როგორია მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის სიმპტომები, როგორ ვლინდება ის?

- ხშირ შემთხვევაში დეპრესია ვლინდება მშობიარობის შემდეგ, თუმცა ორსულობის დროსაც არის გარკვეული დეპრესიული სიმპტომები, რომელიც ჰგავს კლასიკურ-კლინიკურ დეპრესიას - უხასიათობა, მოწყენილობა, გაღიზიანებადობა, მომატებული ძილიანობა ან პირიქით - უძილობა, უმადობა, აპათია, ბავშვისადმი გულგრილი დამოკიდებულება, პარტნიორის უარყოფა. ზოგადი შეფასებით ადამიანი თავს გრძნობს ცუდად, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მას ინფორმაციის დეფიციტი აქვს. როგორც წესი, ასეთი ადამიანები თავს გრძნობენ ხოლმე დამნაშავედ, ყველაზე გავრცელებული შემთხვევაა, როდესაც მოლოდინები ჰქონდათ ოჯახის წევრებს მისგან, რომ წარმატებული, ბედნიერი დედა იქნებოდა, უმეტესწილად კი პირველ პერიოდში დედა ამ მოლოდინს ვერ ამართლებს, ის ითრგუნება, თავს გრძნობს დამნაშავედ და ჰგონია, რომ ცუდი დედაა. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ეს ასე არ არის!

- რამდენ ხანს შეიძლება, გაგრძელდეს მშობიარობის შემდგომი დეპრესია?

- საშუალო დრო 6 კვირაა. 2 ან 3-კვირიანი სიმპტომების გაგრძელების შემთხვვევაში, უმჯობესია, მიმართოთ სპეციალისტს. ასე უფრო სწრაფად ხდება დეპრესიის დაძლევა. ზოგადად, მშობიარობიდან პირველი ექვსი თვის განმავლობაში დეპრესიის საფრთხე მაღალია. მთავარია, პანიკა არ იყოს უმნიშვნელო დეტალებზე, რადგან ადამიანის განწყობა მუდმივად ცვალებადია და არ შეიძლება ყველაფერი დეპრესიას დავაბრალოთ. იმ შემთხვევაში თუ დეპრესიის რომელიმე ნიშანს შეამჩნევთ, რეჟიმი (დასვენება, ჯანსაღი კვება, ვარჯიში...), როგორც წესი, პირველ ეტაპზე, საუკეთესო საშუალებაა. მძიმე შემთხვევებში ფსიქოთერაპევტები და ფსიქიატრები ერთობლივად მუშაობენ ამ საკითხზე.

- რას ურჩევთ ახალბედა დედებს მშობიარობის შემდგომ პერიოდში?

- პერფექციონისტი ქალებისთვის რთულია ახალბედა დედობის სიძნელეებთან გამკლავება, რადგან მათ სურთ ყველაფერი მოწესირგებულად ჰქონდეთ - სახლი, ბავშვის ტანსაცმელი და ა.შ. განსაკუთრებული გამოხატულებაა ხოლმე, როცა დედა ჩვილის ტანსაცმელს ორივე მხრიდან აუთოებს ისე, რომ რაიმე პატარა დეტალი არ გამორჩეს. ყველაფრის იდეალურად ქონა პრაქტიკულად შეუძლებელია, მით უმეტეს, როდესაც ამდენი ნიუანსია გასათვალიწინებელი, ამიტომ, დედებო, ნუ შეშინდებით, თუ სახლი ოდნავ მაინც არეული გაქვთ... პირველ რიგში, ბავშვის კეთილდღეობისთვის, დედა უნდა იყოს კარგად. დედის ხასიათი პირდაპირ აისახება ბავშვის განწყობაზე, თუ დედა არის მშფოთვარე - ბავშვიც მოუსვენარია: ხშირად ტირის, არ სძინავს. დედებს ვურჩევ, რომ პირველ რიგში, საკუთარ თავზე იზრუნონ. ბედნიერი დედა ბავშვისთვის არის როლური მოდელი. თქვენ თუ წარმატებული და ბედნიერი ხართ, ისიც თქვენ გემსგავსებათ და არა სხვას.

დახმარების თხოვნის არასდროს შეგრცხვეთ. როდესაც რაიმე გვაწუხებს, მაგალითად, კბილი, მივდივართ სტომატოლოგთან, ანალოგიურად ვიქცევით მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის შემთხვევაშიც, საჭიროების შემთხვევაში აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს. რაც უფრო დროულად ჩავერევით, მით უფრო ცოტა დრო დაგვიჭირდება სამკურნალოდ, შესაძლოა, ერთჯერადი ფსიქოთერაპიული სეანსიც კი საკმარისი იყოს დედისთვის.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე

ფოტო: 1TV.GE

შეიძინე საბავშვო პროდუქტების ნაკრები ექსკლუზიურ ფასად ბმულზე 👉 https://www.facebook.com/babybag.momsedu.ge

R. 

წაიკითხეთ სრულად