Baby Bag

,,3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში''

,,3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში''
რა როლი აქვს საბავშვო ბაღს? რა ასაკშია რეკომენდირებული ბავშვის ბაღში მიყვანა? რამდენად აუცილებელია საბავშვო ბაღი? - ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა ნინო ოქროსაშვილმა უპასუხა.

- რა როლი აქვს საბავშვო ბაღს პატარებისთვის? რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვმა იაროს ბაღში?

- 6 წლამდე ბავშვები ძირითადად სხვისი მიბაძვით ვითარდებიან. შესაბამისად, თანატოლებთან ურთიერთობას პატარას ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს. თანატოლებთან ურთიერთობის საფუძველზე პატარები გადიან სოციალიზაციის მნიშვნელოვან საფეხურს: სწალობენ ერთობლივ თამაშს, დათმობას, დაცდას/ლოდინს, რიგის დაცვას, უვითარდებათ ურთიერთთანამშრომლობის უნარი, სწავლობენ და ეუფლებიან ბევრ ისეთ უნარს, რომელიც მნიშვნელოვნად ამაღლებს ბავშვის სასკოლო მზაობას. შესაბამისად, ბაღი ბავშვის განვითარების პროცესში არსებითი როლის მატარებელია.

- რა ასაკიდან არის რეკომენდირებული ბავშვის ბაღში მიყვანა?

- 3 წელი არის ის ასაკი, როდესაც ბავშვი ემოციურად მზად არის ოჯახისაგან დამოუკიდებლად გაატაროს რამდენიმე საათი უცხო გარემოში.

- როგორ უნდა მოვამზადოთ ბავშვი ბაღში მიყვანამდე, რაზეა დამოკიდებული ბავშვის საბავშვო ბაღში შეგუების პერიოდი, როგორ ავარიდოთ შეგუების რთულ პერიოდს?

- ბაღთან შეგუების პროცესი ინდივიდუალურია. მთელ რიგ შემთხვევებში ბავშვმა ეს შესაძლებელია მიიღოს ძალიან ბუნებრივად. არ გახდეს საჭირო დაგეგმილი ღონისძიებების გატარება.

პირველი და მნიშვნელოვანი უნარი, რასაც ბავშვი უნდა ფლობდეს, არის ის, რომ, მას შეეძლოს დედისგან დამოუკიდებლად თუნდაც 5-10 წუთის განმავლობაში დარჩეს მარტო ოთახში. ასევე მნიშვნელოვანია, ბავშვი თამაშობდეს სათამაშოებით დამოუკიდებლად, გამოხატავდეს ინიციატივას თამაშის დაწყების პროცესში, იღებდეს სიამოვნებას თანატოლებთან ურთიერთობით.

ბაღში წასვლამდე სასურველია მშობელი მოუყვეს პატარას იმის შესახებ, თუ რა არის ბაღი, რა სახის აქტივობები ელოდება იქ. რა შეიძლება მოეწონოს ძალიან და რა დახვდება მისთვის არასასიამოვნო.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, თუ ბავშვი ვერ ეგუება ბაღს?

- იმ შემთხვევაში, თუ ბაღის გარემოში დამოუკიდებლად დარჩენის შეგუების პროცესი სწორად და თანმიმდვრულად არის დაგეგმილი, რისკი იმისა, რომ ბავშვი ვერ შეეგუება ბაღის გარემოს, პრაქტიკულად ნულის ტოლია. ამ პროცესში მნიშვნელოვანია, სპეციალისტმა მშობელს კარგად აუხსნას რა ნაბიჯებია დაგეგმილი ადაპტაციისათვის, რაში გამოიხატება ამ პროცესში მშობლის თანამშრომლობა სპეციალისტთან. თუ ბავშვის მიჯაჭვულობა დედისადმი ძლიერია, ასეთ შემთხვევაში ჯობია ჯერ მუშაობა დაიწყოს იმაზე, რომ ბავშვმა დაიწყოს დედისაგან დამოუკიდებლად ცხოვრება და შემდეგ დაგეგმოს მისი ბაღში მიყვანა.

- იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი არ დადის ბაღში, რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს ?

- ასეთ შემთხვევაში მნიშვნლოვანია, მშობელმა ბავშვს შეძლებისდაგვარად ხშირად შეუქმნას გარემო, სადაც ექნება თანატოლებთან ურთიერთობის შესაძლებლობა. გარდა ამისა, ითამაშონ ერთად, სადაც ბავშვს მოუწევს საკუთრი ნივთის უფროსისათვის ან თანატოლისათვის გაზიარება, საკუთარი რიგის მოცდა, ერთობლივი თამაშის საფუძველზე ხანდახან საკუთარი სურვილების დათმობა და თანამოთამაშის სურვილის გათვალისწინება. 

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცო​დნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​

„რეკომენდებულია 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება“ - როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს? ​
რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ბავშვს დავაწყებინოთ უცხო ენის შესწავლა, უწყობს თუ, პირიქით ხელს უშლის, სკოლამდელი ასაკის ბავშვის სწორად განვითარებას დამატებითი ენების შესწავლა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ეკა ნინოშვილი.

​- ქალბატონო ეკა, ხშირად მშობლები ადრეული ასაკიდან (3 წლიდან) ცდილობენ პატარებს დააწყებინონ უცხო ენის შესწავლა. ფსიქოლოგიური კუთხით რამდენად მიზანშეწონილია ბავშვებისთვის?

- იმ მოსაზრების გამო, რომ ბავშვს ადრეულ ასაკში მარტივად, ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე შეუძლია დაეუფლოს უცხო ენას, ხშირად ხდება, რომ მშობლები ირჩევენ უცხოენოვან ძიძას, დიდი დოზით აყურებინებენ უცხოენოვან მულტფილმებს ან შეჰყავთ საბავშვო ბაღში, სადაც 2-3 ენის შესწავლას სთავაზობენ.
ჩნდება კითხვა: რამდენად უწყობს მსგავსი არჩევანი ბავშვის განვითარებას ხელს და იღებს თუ არა მშობელი იმ შედეგს რასაც ელოდა?

​მრავალი კვლევა ადასტურებს, რომ სასურველია ბავშვმა პირველ ეტაპზე მეტყველება დაიწყოს მშობლიურ ენაზე, გაიაროს ყველა ის ეტაპი, რაც ნამდვილი მეტყველების ფორმირებას უწყობს ხელს და მხოლოდ ამის შემდეგ მოხდეს დამატებითი ენის შეტანა. კერძოდ: ერთი წლის, წლინახევრის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს სიტყვების მიზანმიმართული გამოყენება. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი ახდენს თავის ცხოვრებაში უდიდეს აღმოჩენას, ხვდება, რომ ყველა საგანს თავისი სახელი ჰქვია, ანუ იწყებს სიტყვის სიმბოლური მნიშვნელობის გაგებას, რაც მჭიდრო კავშირშია ბავშვის აზროვნებასთან. ამ დროს ხდება ე.წ „ინტელქტუალური გადატრიალება“. ეს არის პერიოდი, როდესაც ბავშვი საოცარი სისწრაფით იწყებს ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას. ორი წლიდან იწყება სიტყვათა გაერთიანება წინადადებებში, მარტივი წინადადებების ფორმირების ეტაპი. ამ დროს ცოცხალ, პირისპირ კომუნიკაციას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.
ეს არის პერიოდები, რომელსაც გადის ყველა ბავშვი და ასაკობრივ განვითარებასთან ერთად ეტაპობრივად ხდება ერთი ენობრივი სისტემის ათვისება, რომელიც დაახლოებით 5-6 წლამდე პერიოდში ფორმირდება.
- როდიდან უნდა დაიწყოს ბავშვმა სხვა ენის შესწავლა და რა უნდა გავითვალისწინოთ ამ დროს?
- 5-6 წლის ბავშვთან კონკრეტული ენის სისტემა მეტ-ნაკლებად სტრუქტურირებულია. ამ დროს ბავშვს უკვე გავლილი აქვს გრამატიზაციის, მრავალსიტყვიანი წინადადებების ფორმირების ეტაპი და შეუძლია აზრთა ლოგიკური თანმიმდევრობის გადმოცემა. ეს არის პერიოდი, როცა შეგვიძლია შევიტანოთ დამატებით უცხო ენა, ოღონდ არა სწავლების, არამედ თამაშის სახით, რადგან 5-6 წლის ასაკის ბავშვი ჯერ კიდევ თამაშის სუბიექტია.
არსებობს მრავალი კვლევა, რომელთა მიხედვითაც სასურველია, ბავშვი დაეუფლოს მშობლიურ ენაზე, არამარტო ზეპირ, არამედ წერით მეტყველებას. შესაბამისად, რეკომენდებულია არა 5, არამედ 7-8 წლის ასაკიდან მოხდეს მეორე ენის დამატება. სრულიად შესაძლებელია ბავშვები, რომელთაც დაიწყეს უცხო ენის შესწავლა 7 წლიდან, 2-3 წელიწადში ისევე ფლობდნენ უცხო ენას, როგორც ისინი, ვინც სკოლამდელ ასაკში ეუფლებოდნენ მას.
გამონაკლისია ბილინგუალი ანუ ორენოვანი ოჯახები. გამომდინარე იქიდან, რომ ეს გარემო ერთდროულად ორი ენის ათვისებისას ნაკლებ სირთულეს წარმოშობს. თუმცა აქაც გასათვალისწინებელია ერთი ფაქტორი - სასურველია, ოჯახის თითოეული წევრი მხოლოდ ერთ ენაზე საუბრობდეს, რადგან, როცა ერთი და იგივე ადამიანი ხან ერთ ენაზე ესაუბრება ბავშვს და ხან მეორეზე, ენის სტრუქტურები შეიძლება აირიოს.
რაც შეეხება ტექნოლოგიებიდან ათვისებულ ენას. დღევანდელ რეალობაში საკმაოდ მომრავლდა, თუმცა უმეტესწილად ეს არის მექანიკურად დასწავლილი სიტყვები და ფრაზები, რომელთა კომუნიკაციაში მიზანმიმართული გამოყენება ბავშვებს უჭირთ, რადგან კომპიუტერთან კომუნიკაცია არ ესაჭიროებათ. უფრო მეტიც, შესაძლოა, ასე ნასწავლმა უცხო ენამ მშობლიურ ენაზე აზროვნებისა და მეტყველებისთვის სერიოზული ბარიერი შექმნას.
ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი, რომელიც უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა, არის ის, რომ წინასწარ არ ვიცით ექნება, თუ არა ბავშვს მეტყველების განვითარების დარღვევა. ამ დროს, მშობლების აჩქარებამ შესაძლოა, საკმაოდ გაართულოს სიტუაცია, ამიტომ მანამ, სანამ მშობელი არ დაინახავს, როგორ გადის მეტყველების განვითარების პერიოდებს მისი შვილი, სჯობს არ გარისკოს, მიჰყეს ბავშვის შესაძლებლობებს და ასაკობრივ განვითარებასთან შესაბამისად შეიტანოს მის ცხოვრებაში სხვადასხვა აქტივობა.
- ძირითადად, მშობლები დასაწყისში პრიორიტეტს ანიჭებენ ინგლისური ენის შესწავლის დაწყებას, რადგან საერთაშორისო ენაა და საჭიროა. რეალურად, შესაძლოა ბავშვს სხვა ენის მიმართ ჰქონდეს მიდრეკილება და ინტერესები. როგორ უნდა მოვიქცეთ ასეთ დროს?

​- რაც შეეხება საკითხს, თუ რომელი ენა სჯობს ბავშვმა შეისწავლოს. საინტერესოა, რა მიზნით სურს მშობელს ბავშვისთვის ამა თუ იმ ენის სწავლება. უმნიშვნელოვანესია, ამ დროს მშობელმა იზრუნოს ბავშვის შინაგანი მოტივაციის შექმნაზე. არ არის საკმარისი მხოლოდ ინფორმირებულობა, რატომ ასწავლიან ამ ენას, საჭიროა მოიძებნოს და შეირჩეს სწავლების ისეთი ფორმა, რაც ბავშვის ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე იქნება მორგებული. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად