Baby Bag

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს, მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს,“ - ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი

​​ნეიროფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „იმედის დღეში“ პოლ მაკლინის მიერ შექმნილ ტვინის მოდელს განიხილავს, რომლის მიხედვითაც ადამიანს სამი განსხვავებული ტვინი აქვს:

„ადამიანებს აქვთ სამი განსხვავებული ტვინი. ყველაზე ძველი ნაწილი არის ქვეწარმავლის ტვინი, რომელიც შეიქმნა განმარტოვებული, განცალკევებული არსებებისთვის. მან საფრთხის შემთხვევაში უნდა დაიცვას თავი და გადარჩეს. წითელ ტვინს ძუძუმწოვრის ტვინს ეძახიან, ის უმკლავდება კომპლექსურ მოთხოვნებს, რომლებიც სოციალურ არსებებს აქვთ. ეს არის ურთიერთობები ჯგუფში სხვადასხვა წევრებთან, ბავშვის აღზრდა, მოვლა, პრიმიტიული ემოციები, მტრის დანახვა და შემჩნევა. წითელი ტვინი კავშირს ამყარებს ქვეწარმავლის ტვინთან, რომ დახმარება სთხოვოს საფრთხის შემთხვევაში. ის იმახსოვრებს ინფორმაციას, რომ მომავალში საფრთხე ამოიცნოს. ყველაზე ბოლოს არის ახალი ქერქი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს ადამიანებს, რომ ვიფიქროთ, ვუსმინოთ, ვისაუბროთ, გავაცნობიეროთ, რა ხდება ჩვენ შიგნით და გარშემო. რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი? იმიტომ, რომ გვანახოს რა პროცესები მიმდინარეობს ტვინში ნეირონულ დონეზე. ლურჯი ტვინი არის რაციონალური ქცევების ბუდე, წითელი ტვინი არის ირაციონალური, ქვეწარმავლის ტვინი არის პრელინგვისტური, მას რაციონალურთან შეხება საერთოდ არ აქვს.“

​ნინო მარგველაშვილის თქმით, ბავშვები სტრესის დროს თავს უსაფრთხოდ ვერ გრძნობენ, რის გამოც ისინი რთულ ქცევას ავლენენ, ამ დროს მშობლები თვლიან, რომ ბავშვი ცუდად იქცევა:

„ჭარბი სტრესის დროს ირთვება განგაშის ზარი. ბავშვთან ეს როგორ გამოიხატება? ​ის იწყებს ყვირილს, ტირილს, ცუდი ფიქრები უჩნდება. ეს ყველაფერი არის სიგნალი, რომ შოუ მიჰყავს წითელ ტვინს. მშობლები ამ დროს ბავშვთან მიდიან და ეუბნებიან: „კარგი რა, რა მოგივიდა? რა გატირებს?“ ეს არ მუშაობს, იმიტომ, რომ წამყვანი არ არის ლურჯი ტვინი, რომელსაც ესმის, რომელსაც დასკვნების გაკეთება შეუძლია. როდესაც მშობელი დაინახავს განსხვავებას, რომ ეს ცუდი ქცევა კი არ არის, ეს ​ბავშვი არის სტრესში, მშობლის მიზანი უნდა იყოს, რომ დაამშვიდოს ძუძუმწოვრის ტვინი. პირველი მნიშვნელოვანი რამ არის, რომ განსხვავება დაინახოთ, დაფიქრდეთ: „ახლა ჩემი შვილი ცუდად იქცევა, თუ ეს სტრესული ქცევაა?“ როგორც კი დაიწყებთ გაცნობიერებას, რომ ბავშვს ძალა აქვს გამოცლილი და ორგანიზმი ასე ცდილობს, რომ ეს დაგვანახოს, თქვენი სტრესის დონე მცირდება. მერე უკვე აღარ გიჩნდებათ კითხვა: „როგორ?“ ფიქრობთ სხვადასხვა გზაზე: „ხომ არ მოვეფერო ბავშვს? ხომ არ გავიდე ოთახიდან და მარტო დავტოვო? საყვარელი მუსიკა ხომ არ ჩავურთო?“

„როდესაც ბავშვი სტრესშია, საუბარი ნაკლებად მუშაობს. მოსმენის უნარი არ აქვს ამ დროს ბავშვს. შეიძლება თქვენ უთხრათ: „დე, მიყვარხარ.“ ყველაზე მნიშვნელოვანი არის, როგორი ხმით ეუბნებით ამას ბავშვს, გამოხედვა როგორი გაქვთ, პოზა როგორი გაქვთ. წითელი ტვინი ეძებს უსაფრთხოებას, რომ დამშვიდდეს. დამამშვიდებელი სხვადასხვა ხერხი არსებობს: შეხება, ხმა, გამოხედვა, ჟესტები და ა.შ. ეს ყველაფერი ეფუძნება კანადურ მეთოდს. ეს არის რევოლუციური მეთოდი, რომელიც ნეირომეცნიერებაში უახლეს კვლევებს ეყრდნობა. ეს ცვლის ჩვენს ხედვას, თუ რა ხდება ბავშვის ტვინში, როდესაც ის სტრესშია,“ - აცხადებს ნინო მარგველაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა ემართება ბავშვის გულს, როცა უბრაზდებიან?
რა ემართება ბავშვის გულს, როცა უბრაზდებიან? - ამ თემაზე ფსიქოლოგი ნინო მარგველაშვილი „იმედის დღეში“ საუბრობს. 

შეიძლება დაინტერესდეთ

მეოცნებე დედები წარმატებულ შვილებს ზრდიან, რომელთაც საკუთარი მიზნებისთვის თავდაუზოგავი ბრძოლა შეუძლიათ

მეოცნებე დედები წარმატებულ შვილებს ზრდიან, რომელთაც საკუთარი მიზნებისთვის თავდაუზოგავი ბრძოლა შეუძლიათ

ცხოვრებისეულ სირთულეებთან გამკლავებაში ადამიანებს ყველაზე მეტად ყოველდღიური აქტივობების წინასწარი დაგეგმვა ეხმარებათ. წარმატებული ადამიანები ხშირად აწარმოებენ პირად დღიურებს, რომელთა დახმარებით მომავალი კვირის გრაფიკს ადგენენ და დროის სწორად გადანაწილებასაც ახერხებენ. შესაძლოა, ყველაფრის წინასწარ დაგეგმვა და დღიურების წერა ზოგიერთ ადამიანს მოსაწყენ საქმიანობადაც ეჩვენებოდეს, მაგრამ აღნიშნული აქტივობისგან მიღებული სარგებელი გაწეულ შრომად ნამდვილად ღირს.

ჩვენს სტატიაში დედებს სასარგებლო და საინტერესო რჩევებს ვთავაზობთ, რომელთა დახმარებით ისინი თავიანთი დღიურის ეფექტურად წარმოებას შეძლებენ და ყოველდღიურ სირთულეებს მარტივად გაუმკლავდებიან.

  • მიიღეთ დახმარება

საბედნიეროდ, ჩვენ ისეთ სამყაროში ვცხოვრობთ, სადაც დახმარების თხოვნა და მიღება ნორმალურ მოვლენად ითვლება. თუ თქვენ ექსცენტრიკული, არაორგანიზებული და დაბნეული დედა ხართ, ამის გამო თავს დამნაშავედ ნუ იგრძნობთ. ყველა ადამიანი ერთნაირად მოწესრიგებული და წინდახედული ვერ იქნება. ინტერნეტში უხვად შეგიძლიათ მოიძიოთ ინფორმაცია დედის დღიურის ეფექტიანად წარმოებასთან დაკავშირებით, წაიკითხოთ გამოცდილი ადამიანების რჩევები. თუ ეს არ დაგაკმაყოფილებთ, დახმარებისთვის ახლობლებს, მეგობრებსა და მშობლებს მიმართეთ. ისინი საკუთარ გამოცდილებას გაგიზიარებენ და პირადი სურვილების დაკმაყოფილების, ოჯახის კეთილდღეობაზე ზრუნვისა და მშობლის მოვალეობების სრულფასოვნად შესრულებისთვის დროის ბალანსირებულად და ეფექტიანად გამოყენებას გასწავლიან.

  • წინასწარ გამოკვეთეთ პრიორიტეტები

დღიურის წერისას მხოლოდ ისეთი აქტივობები გამოკვეთეთ, რომელიც თქვენთვის და თქვენი შვილისთვის პრიორიტეტულია. გახსოვდეთ, რომ დრო ძალიან ძვირფასია და ის მხოლოდ ისეთ საქმიანობებზე უნდა დახარჯოთ, რომლებიც თქვენთვის ნამდვილად მნიშვნელოვანია. თქვენი დღიური თქვენს ღირებულებებსა და პრიორიტეტებს უნდა ასახავდეს. თუ თქვენთვის მნიშვნელოვანია შვილთან დროის უდიდესი ნაწილის გატარება, ეს თქვენს დღიურში უნდა აისახოს. როდესაც დღიურს აწარმოებთ, აუცილებლად გაითვალისწინეთ ბავშვის სურვილები და ღირებულებები, დაფიქრდით, რა არის მისთვის პრიორიტეტული და ეცადეთ თქვენი ყოველდღიური აქტივობები ბავშვის ინტერესებს მაქსიმალურად მოარგოთ.

  • დაისახეთ ყოველკვირეული მიზნები

რა გეგმები გაქვთ კვირის განმავლობაში ან რის გაკეთებას გეგმავს თქვენი შვილი ახლო მომავალში? ამ კითხვაზე პასუხი თქვენს დღიურში უნდა ჩაწეროთ. ყოველი კვირის ბოლოს კი საკუთარი საქმიანობა თავად უნდა შეაფასოთ. დააკვირდით, რამდენად ეფექტიანად ანაწილებთ დროს და რამდენად ახერხებთ დასახული მიზნების შესრულებას. წინასწარ გაწერეთ, რა დრო უნდა დაუთმოთ თქვენი მიზნების მიღწევას. მაგ. თუ თქვენ და თქვენს შვილს გაქვთ ოცნება, რომ სცენაზე ერთად იმღეროთ, განსაზღვრეთ რა გზით უნდა მიაღწიოთ დასახულ მიზანს და რა დრო დაგჭირდებათ მის მისაღწევად.

  • მომდევნო კვირის აქტივობების დასაგეგმად დრო აუცილებლად გამონახეთ

კვირა საღამოს, როდესაც ბავშვები დაიძინებენ, შეგიძლიათ დღიურის წერას შეუდგეთ და მომდევნო კვირის გეგმები წინასწარ ჩამოწეროთ. გამოკვეთეთ თქვენი პრიორიტეტები და მიზნები. ეცადეთ, დღიურის წარმოების პროცესში მარტო იყოთ, რათა მშვიდ გარემოში ფიქრისა და ანალიზის საშუალება გქონდეთ. აუცილებლად შეაფასეთ გასული კვირა, დააკვირდით რა სახის შეცდომებს უშვებთ და რა მიღწევები გაქვთ. იოცნებეთ და მიზნების დასახვის ნუ შეგეშინდებათ. მეოცნებე დედები, რომლებიც თავიანთი სურვილების ასრულებისთვის დროსა და ძალისხმევას არ იშურებენ, წარმატებულ შვილებს ზრდიან, რომელთაც საკუთარი მიზნებისთვის თავდაუზოგავი ბრძოლა შეუძლიათ.

  • რეფლექსიისთვის დრო ყოველდღიურად გამონახეთ

დღე ისე უნდა დაიწყოთ და დაასრულოთ, როგორც ამას ნამდვილი ჩემპიონები აკეთებენ. ადექით ადრე და დილიდანვე დაიწყეთ ფიქრი, თუ რის გაკეთება გსურთ დღეს და რას მოელით ამ დღისგან. მოუსმინეთ თქვენს შინაგან ხმას და კეთილგონივრული გადაწყვეტილებები მიიღეთ. საღამოს დღის ყველა აქტივობა შეაფასეთ და დღიურში ჩაწერეთ, რა გააკეთეთ სწორად და რა შეცდომებს უშვებთ. ყოველდღიური რეფლექსია უფრო მოწესრიგებულ და მიზანდასახულ მშობლად ჩამოყალიბებაში დაგეხმარებათ.

  • ისწავლეთ გამოწვევებთან გამკლავება

ყოველკვირეული აქტივობები ისე უნდა გაწეროთ, რომ სერიოზულ გამოწვევებთან გამკლავება გაგიმარტივდეთ. თუ სამსახურში სერიოზულ პროექტზე მუშაობთ და მისი დასრულებისთვის ძალიან ცოტა დრო გრჩებათ, ბუნებრივია, მთელი საღამო ბავშვთან ერთად ნახატების გაფერადებას არ უნდა დაუთმოთ. თქვენი საოჯახო და სამსახურეობრივი მოვალეობები ისე უნდა შეითავსოთ, რომ მათ შორის იდეალური ბალანსის დაცვა შეძლოთ. ყოველ დილით წინასწარ განსაზღვრეთ დღის 5 მთავარი გამოწვევა, რომელსაც აუცილებლად უნდა გაუმკლავდეთ. ყოველდღიური აქტივობები ისე გაწერეთ, რომ თქვენი პრიორიტეტებისა და მიზნების განხორციელება მშვიდად შეძლოთ.

  • იზრუნეთ საკუთარ თავზე


​რომი ერთ დღეში არ აშენებულა! ბავშვზე ზრუნვა, ახალი სახლის მოწყობა, გარდერობის განახლება, სოციალური აქტივობები და ზედმეტი კილოგრამებისგან გათავისუფლება თქვენგან დიდ დროს და თანმიმდევრულობას მოითხოვს. ყველაფერი ნაბიჯ-ნაბიჯ, მშვიდად და აუღელვებლად უნდა გააკეთოთ. თუ თქვენ ყოველკვირეულად ხატვისთვის დროის დათმობა გქონდათ განზრახული, მაგრამ ერთ კვირაში მონა ლიზა ვერ დახატეთ, ნუ აღელდებით. ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ არის.

  • ისეთი დღიური შეიძინეთ, როგორიც თქვენნაირ არაჩვეულებრივ დედას შეეფერება

ლამაზი, ეფექტური და სასიამოვნო ყდის მქონე დღიური დადებით განწყობას შეგიქმნით და წერის მეტ სტიმულს მოგცემთ. ეცადეთ, ისეთი დღიური შეიძინოთ, რომელსაც ინსპირაციული გამონათქვამები ამშვენებს და მოტივაციის გაზრდაში გეხმარებათ. თუ ძაღლები გიყვართ, ისეთი დღიური შეიძინეთ, რომელსაც თქვენი საყვარელი ცხოველის გამოსახულება ამშვენებს. თქვენი პერსონალური დღიური თქვენს ხასიათს უნდა ასახავდეს.

  • ბავშვთან კომუნიკაციას დიდი დრო დაუთმეთ

რამდენად არის თქვენი შვილი კმაყოფილი ყოველდღიური აქტივობებით, რა არის მისთვის მთავარი და იზიარებს თუ არა ის თქვენს ხედვებს? აღნიშნულ საკითხებზე ბავშვს ყოველდღიურად უნდა გაესაუბროთ. მისი შეხედულებების მოსმენა ყოველდღიური გეგმების გაწერაში დაგეხმარებათ და მოტივაციასაც შეგძენთ, რადგან დარწმუნებული იქნებით, რომ ყველაფერი, რასაც აკეთებთ, არამხოლოდ თქვენ გხიბლავთ და მოგწონთ, არამედ ოჯახის დანარჩენ წევრებსაც.

  • შეიმუშავეთ წლიური და თვიური გეგმები

ყოველდღიური და ყოველკვირეული გეგმების გაწერა ძალიან კარგია, მაგრამ თვიური და წლიური გეგმების შემუშავება თქვენი ფასეულობებისა და პრიორიტეტების უკეთ გააზრებაში დაგეხმარებათ. ყოველი თვის და წლის ბოლოს საკუთარი მიღწევები შეაფასეთ. დააკვირდით, როგორ ვითარდება თქვენი შვილი და რამდენად ეფექტიანად უმკლავდებით იმ გამოწვევებს, რომელიც თქვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში გხვდებათ. მსგავსი ანალიზი მომდევნო წლის გეგმების შემუშავებაში ძალიან დაგეხმარებათ. 

მომზადებულია ​moms.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად