Baby Bag

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა,“- ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა კორონავირუსის პანდემიისადმი მოსახლეობის განწყობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ გულგრილობა ან პანიკა საფრთხეზე არასწორი რეაქციაა:

“ჩვენს დღევანდელ მდგომარეობას ზუსტად მიესადაგება ალბერ კამიუს „შავი ჭირი.“ ქალაქში შავი ჭირია და ადამიანები ამის გაცნობიერებას გაურბიან. როდესაც გაცნობიერებას გაურბიხარ, იქ საბედისწერო შედეგი დგება. თუ ადეკვატური ხარ რეალობასთან დამოკიდებულებაში, აღიქვამ, იგებ, გამოხატავ, მაშინ ამ სიტუაციის მართვა და რეგულირება შეგიძლია. თუ საფრთხის პროპორციულია შენი შიში, მაშინ მასთან შესაბამისი დამოკიდებულება გექნება. ​თუ შიში იმაზე მეტია, ვიდრე საფრთხე, მაშინ ეს არის პანიკა. თუ გულგრილობას იჩენ და ამის დანახვას გაურბიხარ, მაშინ ჩვეულებრივ, ყოფით ენაზე რომ ვთქვათ, ბრიყვი ხარ. ეს არის, როდესაც პასუხისმგებლობას გაურბიხარ არსებულ ვითარებასთან მიმართებაში.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ყველაზე ლოგიკური დამოკიდებულება იმ ადამიანებს ჰქონდათ, რომელთა რეაქცია საფრთხის პროპორციული იყო:

​დღევანდელი ქართული საზოგადოების მდგომარეობა ასეთია. თავდაპირველი რეაქცია ნაწილში იყო ​გულგრილი, შეიძლება ითქვას, ბრიყვული. გარკვეულ ნაწილში ეს ახლაც გრძელდება. მეორე ნაწილში იყო პანიკური მდგომარეობა. იყო საზოგადოების ის ნაწილიც, რომლის რეაგირება, აღქმა და გამოხატვა იმისა, რაც ხდებოდა, იყო პროპორციული. პირველ ეტაპზე სწორედ ამ ნაწილის დახმარებით გახდა მართვადი სიტუაცია.“

ნანა ჩაჩუა აცხადებს, რომ ადამიანები რეალობას არ უნდა გაურბოდნენ და არასწორი ქცევის კორექტირებას უნდა ცდილობდნენ:

„შემდეგ მოხდა ის, რაც ხდება კამიუს „შავ ჭირში.“ კარანტინში მყოფ ადამიანს შეყვარებული ჰყავს ქალაქგარეთ და ყველა ღონისძიებას უნდა მიმართოს, რომ მას შეხვდეს. ეს არის რეალობიდან გაქცევა. ეს არ არის სიყვარული. ეს დამოკიდებულება არის საკორექციო. დღეს შეგვახსენა ჩვენმა წარსულმა თავი, რომლის დავიწყებასაც მუდმივ რეჟიმში ვცდილობთ. ძველ საქართველოში ჩვენ ერთმანეთს ვესალმებოდით მკერდზე ხელის მიდებით და თავის დახრით. ამას მეც შევესწარი.“

„ბუნება არის ბრძენი, განსაცდელს მოავლენს მაშინ, როდესაც ეს საჭიროა. თუ განსაცდელის საჭიროებას ჩვენ ადეკვატურად მივხვდებით, დავფიქრდებით, თვითჩაღრმავების პროცესში გადავიყვანთ ჩვენი აზროვნების მიმართულებას, რომელიც სულ გარეთ გარბის ბრჭყვიალა საგნებისკენ, დროსტარებისკენ, დავფიქრდებით იმაზე, რომ ​სიცოცხლე უპირველესია, მაშინ მივხვდებით, რომ სიცოცხლისა და სიკვდილის ერთიანობა კიდევ უფრო უპირველესია. სადაც სიცოცხლეა, იქ სიკვდილი არსებობს. სიკვდილი, რომელიც სიცოცხლეში მოპოვებული გაქვს, არის სწორედ „სიკვდილითა სიკვდილისა დამთრგუნველი.“ ჩვენ ყველანაირად მოგვეცა ახლა საშუალება XXI საუკუნის დასაწყისში, ციფრული ტექნოლოგიების ეპოქაში, გავიხსენოთ, რომ ჩვენ ადამიანები ვართ და ვართ პასუხისმგებელი საკუთარი თავის, საზოგადოების, ბუნების წინაშე,“ - აღნიშნავს ნანა ჩაჩუა

​წყარო


არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ვინმეს მიმართ გაქვს აღტაცება, გიყვარს, გიხარია, პატივს სცემ, არ დააგვიანო, თქვი! თუ ახ...
​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა გულწრფელობის შესახებ საუბრობს და გვირჩევს, რომ ჩვენი დადებითი ემოციების ან დამოკიდებულებების შესახებ ხმამაღლა ვისაუბროთ, ნეგატიური აზრები კი დაუფიქრებლად არ გავაჟღეროთ:„მეორე ადა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად