Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

„რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის, ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს,“ - ქეთი ნემსაძე

პედიატრმა ქეთი ნემსაძემ მშობლების მხრიდან ბავშვის განვითარების ხელშეწყობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ უფროსებს პატარების შექების არ უნდა შეეშინდეთ:

​ჩვენ არ უნდა გვეშინოდეს შექების. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ შექება არის ყველაზე კარგი სტიმული განვითარებისთვის. ადამიანს შექება ყოველთვის სჭირდება. როდესაც არის ხასიათობრივი აფეთქება, ბავშვმა ვერ მიაღწია იმას, რაც უნდოდა, ის არის უმწეო ამ შემთხვევაში. რას აკეთებს ის ამ დროს? წვება იატაკზე და გამოხატავს თავის პროტესტს, სხვანაირად ვერ მართავს, სხვანაირად ვერ მიდის საბოლოო მიზნამდე. რაც ნაკლებს ტირის ბავშვი, მით უკეთესად ვითარდება ის. ამიტომ ჩვენ მყისიერად უნდა ვუპასუხოთ მის ტირილს, შევძლოთ მისი გონივრული კორეგირება.“

ქეთი ნემსაძემ აღნიშნა, რომ ჯანმრთელობის პრობლემების მხრივ ბიჭები უფრო სუსტები არიან, ვიდრე გოგონები:

​ჯანმრთელობის პრობლემების თვალსაზრისით, ბიჭები ბიოლოგიურად უფრო სუსტები არიან, ეს ფაქტია. აქედან გამომდინარე, შესაძლებელია, რომ ისინი უფრო ხშირად ავადობდნენ. მინდა გითხრათ კვლევის შესახებ, რომელიც ჩატარდა პენსილვანიის უნივერსიტეტში. მათ შეისწავლეს რა ტიპის სიმსივნეები იყო ქალბატონებში გავრცელებული გარკვეულ ასაკში. აღმოჩნდა, რომ ქალბატონებს, რომლებსაც ჰყავდათ ვაჟები, მათში უფრო ნაკლები იყო ონკოლოგიური დაავადებები და უფრო ნაკლები აგრესიულობით მიდიოდა. შემდგომში მათ აღმოაჩინეს ის ღეროვანი უჯრედები, რომლებსაც ნაყოფი ბიჭი აძლევს დედას, რაც მისი პროტექტორია მომავალი ონკოლოგიური სიმსივნეებისგან.“

ქეთი ნემსაძის თქმით, ყველა ბავშვი ინდივიდუალურია და ის სხვა ბავშვს არასდროს უნდა შევადაროთ:

„ბავშვს აქვს უფლება იყოს განსაკუთრებული, ინდივიდუალური. არასდროს ის არ უნდა შეადარონ სხვა ბავშვს. ​ბავშვს უნდა ჰქონდეს არჩევანის უფლება, მას უნდა ჰქონდეს საკუთარი აზრის გამოთქმის უფლება, თუნდაც ის იყოს წლინახევრის ასაკის. როდესაც ამ ადამიანს უკვე ეძახიან უფროსს და როდესაც მისი მორალური კრედო ჯერ არის: „რაც კარგია, ჩემია,“ უკვე ჩნდება უმცროსი და უხსნიან, რომ მას უნდა დაუთმოს ან იქ უფრო მეტი მოფერებაა, ის ეჭვიანობს. მე ვფიქრობ, მას უნდა აუხსნან, რომ უმცროსი არის სხვა, მას აქვს თავისი განსაკუთრებული ადგილი, რომელსაც ვერასდროს ვერავინ ვერ დაიკავებს. ჩვენ ბავშვს უნდა მოვუსმინოთ და მისი აზრი გავითვალისწინოთ.“

​ბავშვები ძალიან კარგ აზრებს გამოთქვამენ. არასდროს არ უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს მოვახვიოთ ჩვენი აზრი. ჯერ მოვუსმინოთ ბავშვს და შემდეგ გონივრული კორეგირება მოვახდინოთ. ამ შემთხვევაში მე მახსენდება ნიუტონი, რომელმაც აღმოაჩინა მიზიდულობის კანონი. ამბობენ, რომ მან ეს კანონი აღმოაჩინა უფრო ადრე, მაგრამ მასწავლებელი გაუჯავრდა, ნუ უყურებ ვაშლის ხეს, გაკვეთილზე შემოდიო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ნემსაძემ ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„პულსი“

წაიკითხეთ სრულად