Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

ფსიქოლოგმა ზაზა ქოიავამ ბავშვისთვის აბსოლუტური თავისუფლების მინიჭების ან მისი ზედმეტად შეზღუდვის მანკიერ მხარეებზე ისაუბრა:

„არის შემთხვევები, როდესაც აბსოლუტური თავისუფლება აქვს ბავშვს. ყველაფერზე ამბობენ: „რა მოხდა მერე?!“ რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო?! რა მოხდა მერე, თუ რაღაც გააცდინა?! რა მოხდა მერე, თუ არ წაიკითხა?! ამ შემთხვევაში ბავშვი ეჩვევა იოლად წარმატების მიღწევას. არცერთი მათგანი აქედან წარმატება არ არის. წიგნს რომ არ კითხულობს, ეს ნამდვილად არ არის წარმატება. საბოლოოდ, როდესაც ის მართლა ეჯახება ცხოვრებისეულ პრობლემებს, მარცხი ძალიან მტკივნეულად აღიქმება.

ხუთ წლამდე ბავშვი არის მეფე. ყველაფერი უნდა გაუკეთო, ყველა სურვილი უნდა შეუსრულო. ის მეფეა ერთადერთი მიზეზის გამო. ჩვენ ორი შემაკავებელი ფაქტორი გვაქვს: ან გვეშინია და ამის გამო არ ვაკეთებთ რაღაცას, ან მორალი და ზნეობა არ გვაძლევს ამის გაკეთების უფლებას. ერთიც და მეორეც ყალიბდება 5 წლის შემდეგ. რაციონალური გონება განვითარებას იწყებს 5 წლის შემდეგ. 5 წლამდე ბავშვს რამდენიც გინდა იმდენი დაუშალეთ, აზრი არ აქვს. რამდენჯერ დღისით ეჩხუბები, იმდენჯერ ღამე დაესიზმრება, გაეღვიძება და წამოგაგდებს შენც.

ამის შემდგომ უკვე ნელ-ნელა იწყება დარიგებები. თუ ჩვენ მას უბრალოდ ავუკრძალავთ, ეს არასწორია. ბავშვს ყველაფერზე უნდა გასცე პასუხი. რამდენჯერაც მისწევ გვერდზე, ეტყვი, რომ არ გცალია და მოიშორებ, მასში იმდენჯერ იკარგება  ცნობისმოყვარეობის მარცვალი, რომელსაც მან პროფესია და პიროვნება უნდა აპოვნინოს. შესაბამისად, როდესაც ბავშვი კითხვების დასმას იწყებს და „მე გავაკეთებ“ განცდა აქვს, ეს არ უნდა დაუშალო. თუ უბრალოდ გაუწყრები, მას ეცოდინება, რომ ეს არ შეიძლება, მაგრამ არ ეცოდინება ,რატომ არ შეიძლება და სანაცვლოდ რა უნდა გააკეთოს,“- მოცემულ საკითხზე ზაზა ქოიავამ ტელეკომპანია „POSTV”-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად