Baby Bag

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა?

რა როლს თამაშობს ბავშვის განვითარებაში მშობელთან მიჯაჭვულობა? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ის ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო ნინო, როგორც ვიცით, მნიშვნელოვანია ბავშვს მცირე ასაკიდან ჩამოუყალიბდეს უსაფრთხო მიჯაჭვულობის შეგრძნება აღმზრდელთან. რა როლს თამაშობს ის ბავშვის განვითარებაში?
- პირველად ეს სიტყვა - „მიჯაჭვულობა“ ძლიერი ემოციური კავშირის აღსანიშნავად გამოიყენა ბრიტანელმა ფსიქიატრმა და ფსიქოანალიტიკოსმა ჯონ ბოულბიმ. ეს არის ყველაზე მჭიდრო ემოციური კავშირი, რომელიც ხანგრძლივი დროით ნარჩუნდება. მიჯაჭვულობას გააჩნია თავისი ფაზები და სხვადასხვა ტიპის გვხვდება, მათ შორის არის უსაფრთხო მიჯაჭვულობა, რომელიც აღმზრდელთან, მშობელთან კონტაქტის, ბავშვის მოთხოვნილებების დროული დაკმაყოფილების შედეგად ყალიბდება და მის უსაფრთხო ბაზისს წარმოადგენს. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ უსაფრთხო მიჯაჭვულობა არის ფუნდამენტი ბავშვის სიმშვიდის, თავდაჯერებულობის, ინიციატივის, პოზიტიურობის, კომუნიკაბელურობის, რთული სიტუაციების მართვის, გარემოს მიმართ დაინტერესებისა და ნდობის.
მიჯაჭვულობა - ეს არის ძლიერი ემოციური კავშირი, რომელიც ჩნდება ბავშის ცხოვრების პირველ წლებში, იგი ფიზიკური და ემოციური სიახლოვის სურვილს აჩენს და ბავშვის უსაფრთხოებას უზრუნველყოფს.

​- რას იწვევს მიჯაჭვულობის დარღვევა?
- მიჯაჭვულობის დარღვევის მიზეზი და ფორმა მრავალია, მაგრამ მოდი, დავყოთ სანდო და არასანდო მიჯაჭვულობად. არასანდო მიჯაჭვულობა წარმოადგენს საფრთხეს მომავალში, რადგან პიროვნებასთან იკვეთება სტრესის და სიძნელეების მართვის სირთულე, გაუცხოვება, იზოლაცია და განრიდება სოციუმისგან, უჭირს ხანგრძლივი ურთიერთბები, ეჭვით უყურებს საკუთარ შესაძლებლობებს, დაბალი თვითშეფასება, ინტელექტის და დასწავლის უნარის სირთულეები და ა.შ. ზემო აღნიშნული წარმოადგენს იმ რისკ-ფაქტორს, რაღა თქმა უნდა, ყველა შემთხვევა განიხილება ინდივიდუალურად.
- ბავშვებს 6-7 წლამდე ახასიათებთ განშორების შიში, თუ ეს შფოთვები დიდხანს და მძაფრად ვლინდება, როგორ უნდა მოიქცეს ამ დროს მშობელი?
- გეთანხმებით, მაგრამ შესაძლოა, ყველა შემთხვევა არ მივაწეროთ მიჯაჭვულობის დარღვევას, აქ გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური გამოცდილება, ინფორმაცია, ცოდნა და დამოკიდებულება იმ გარემოს მიმართ, სადაც მიდის ბავშვი. 6-7 წელი სასკოლო ცხოვრება ახალი ეტაპია, სადაც ბევრი გამოწვევის წინაშე დგას ბავშვი. იცვლება რიტმი, ახალი მოთხოვნების და ვალდებულებების წინაშეა მოსწავლე. მნიშვნელოვანია წინასასკოლო მზაობა, საუბარია, არა მხოლოდ სწავლებისათვის აუცილებელი უნარების ჩამოყალიბებაზე, არამედ ფსიქო-ემოციურ მზაობასა და განწყობაზე.
- როგორ უნდა დავამყაროთ ბავშვთან ისეთი ურთიერთობა, რომ მას მომავალში დამოუკიდებლობის შეგრძნება ჩამოუყალიბდეს?

​​- დამოუკიდებლობისა და თავდაჯერებულობისათვის აუცილებელია ვაღიაროთ, მივიღოთ მისი უნიკალურობით, არ შევადაროთ და მხოლოდ მის ნეგატიურ გამოცდილებებზე არ ვიყოთ კონცენტირებულნი, ხშირად წავახალისოთ, გამოვყოთ მისი დადებითი ქცევა და მცდელობა. მივცეთ არჩევანის ნება, მისი ასაკის შესაბამისად დავუსვათ კითხვები, მოვერიდოთ მზა პასუხებს და ხშირად ვაფიქროთ.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შვილებს მადლიერება ბავშვობიდან უნდა ვასწავლოთ, ბავშვს ნებისმიერ ასაკში ესმის ყველაფერი, რასაც უხსნი,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

„შვილებს მადლიერება ბავშვობიდან უნდა ვასწავლოთ, ბავშვს ნებისმიერ ასაკში ესმის ყველაფერი, რასაც უხსნი,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგი ​მარინა კაჭარავა მადლიერების მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მადლობის თქმა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ვასწავლოთ:

„ჩვენი, როგორც მშობლების პრობლემაა ის ყველაფერი, რაც ჩვენს შვილებს სჭირთ. ტრადიციულ ოჯახებში იყო წესი, რომ ჭამის წინ მადლობას ამბობდნენ: „მადლობა ღმერთს, რომ პური არსობისა გვაქვს ჩვენ დღეს.“ ბავშვობიდანვე უნდა ვასწავლოთ ბავშვს​ მადლიერება. წყალს რომ მიაწვდი ბავშვს, უნდა თქვას მადლობა, შენ რომ მოგაწვდის, უნდა უთხრა მადლობა. ეს მადლობა არ უნდა იყოს უაზროდ ნათქვამი ისეთ დროს, როდესაც ის არ არის ადეკვატური, ისევე, როგორც ბოდიში. მადლობა და ბოდიში ადამიანმა ბავშვობიდან უნდა ისწავლოს.​ ბავშვი სწავლობს მშობლის მაგალითით. თუ მშობელს სულ ცხვირ-პირი ჩამოსტირის, სულ რაღაცას განიცდის, უმადურია, სულ მეტი და მეტი უნდა, წუწუნებს, ეს პირდაპირ გადადის ბავშვზე. ბავშვს მუცლად ყოფნის დროს, ჩვლილობისას და ნებისმიერ ასაკში ესმის ყველაფერი, ყველა ენაზე ნათქვამი, სხვათა შორის.“

​მარინა კაჭარავას თქმით, ქართველი მშობლები ხშირად შვილებისთვის იმაზე მეტს აკეთებენ, ვიდრე შეუძლიათ, რაც ბავშვებს რეალობაზე არასწორ წარმოდგენას უქმნის:

„ჩვენ ბავშვები რეალობაში უნდა ვაცხოვროთ. თუ მე დღეს არ მაქვს საშუალება, რომ ჩემს შვილს აიფონი ჰქონდეს, ამის გამო ვიღებ კრედიტს და ბავშვს ვუსრულებ სურვილს, ის დაჩაგრულია. ბავშვმა ძალიან კარგად იცის, რომ ეს არის ძალიან დიდი ძალისხმევის შედეგად, ეს არის წუწუნის ხარჯზე, იმის ხარჯზე, რომ რაღაცები ამის გამო აღარ ექნებათ. მან იცის, რომ ეს ყველაფერი ხელოვნურია. ჩვენ ეს სნობიზმი გვახასიათებს. თუ ბილ გეითსის შვილებს არ აქვთ ბოლო დონის პლანშეტები, რატომ უნდა ჰქონდეთ ჩვენს შვილებს? ნაქირავებში ცხოვრებისას, მანქანას ვიყიდი განვადებით და ბავშვს აიფონს ვაჩუქებ, რადგან ვიფიქრებ, რომ ის მის გარეშე დაიჩაგრება. სინამდვილეში ბავშვი იჩაგრება ჩვენგან. ჩვენი ხელოვნურობით, ჩვენი განცდებით, რომელიც მასზე ტრანსლირდება. ბევრი საჩუქარი ერთად არ შეიძლება. ერთად მიღებული 10 საჩუქარი ბავშვს აღაფრთოვანებს და იქვე დაკარგავს თითოეული ფასს, მას არცერთი აღარ აინტერესებს. მერე მშობლებს სწყინთ, ამდენი რამ ვუყიდეთ და არ უხარიაო. ერთი რამ უყიდეთ ბავშვს, ის, რაც გაახარებს. იმით ითამაშოს, ის დაშალოს, ააწყოს.“

მარინა კაჭარავა აცხადებს, რომ ბავშვი ყოველდღიურად არ უნდა დავასაჩუქროთ:

„ცხოვრება არ მოგცემს ყოველდღე საჩუქარს. თუ ბავშვს საჩუქარი უნდა და ტირის, არაუშავს, იტიროს. ბუნებრივი და სადა ურთიერთობა არის საუკეთესო. იგივეა, ბავშვებს პანაშვიდს რომ არიდებენ, როდესაც ოჯახში მიცვალებულია. ესეც ცხოვრებაა. დაესწროს ბავშვი პანაშვიდს, თუ იქ წივილ-კივილი არ არის. ეს ტრაგედიაა, მაგრამ ეს არის ცხოვრება. ასე სწავლობენ ბავშვები, როგორ მოიქცნენ ამა თუ იმ სიტუაციაში. როდესაც ბავშვს ვარიდებთ ასეთ ვითარებას, მას იმუნიტეტი უსუსტდება. იმუნიტეტი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიური, ფსიქოლოგიური იმუნიტეტიც არსებობს. ბავშვი ვეღარ უმკლავდება სტრესს და მერე ხდება ისტერიული, პირველ რიგში, სახლში. ბავშვი ​მანიპულირებს და ჩვენ ვხვდებით მსხვერპლი საკუთარი სურვილის, რომ გვინდა ის გავახაროთ.“

„შეიძლება ბავშვმა კოსმოსური ხომალდიც მოითხოვოს, ბავშვია და ითხოვს. მშობელმა მას უნდა აუხსნას ყველაფერი. ბავშვს ყველა ასაკში ესმის ახსნა. თვეების ბავშვსაც კი ესმის ახსნა. როდესაც ჩვილს ეუბნები: „დედა, მე წავალ და ხუთ საათში მოვალ,“ მას ბიოლოგიური დრო ერთვება და გელოდება. თუ ატყუებ ბავშვს, ის მერე შენ მოგატყუებს. ბავშვი არის პიროვნება, რომელიც პატივისცემას იმსახურებს და არა ყიდვას. ჩვენ ვყიდულობთ ჩვენს შვილებს საჩუქრებით, ფულით, ოღონდ გაჩუმდეს. „ოღონდ თავი დამანებე, ყველაფერი გაქვს,“ არ არის სწორი. არაფერი აქვს ამ დროს ბავშვს, ურთიერთობა არ აქვს, ​პატივისცემა არ აქვს, მას არ ეკითხებიან არაფერს,“ - აღნიშნავს მარინა კაჭარავა.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად