Baby Bag

„მიდგომა „ახლა თუ არ ისწავლა ამან, მერე ნახე რა იქნება,“ არასწორია. ის ბავშვებთან ურთიერთობის ძალიან აგრესიულ ფორმას ბადებს,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი

„მიდგომა „ახლა თუ არ ისწავლა ამან, მერე ნახე რა იქნება,“ არასწორია. ის ბავშვებთან ურთიერთობის ძალიან აგრესიულ ფორმას ბადებს,“ - ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ოჯახში არსებულ იერარქიულ სისტემაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვისთვის სილაღის და თავისუფლების ზედმეტად შეზღუდვა არასწორია:

„ოჯახში აუცილებლად დგება იერარქიული სისტემა. არცერთ სისტემას არ აწყობს ამბოხი. ხომ გახსოვთ „ვერის უბნის მელოდიებში“ როგორც არის: „ნუ იქნება მხოლოდ ბუნტი.“ ბავშვი თავისი ბუნებით არის აბსოლუტურად ლაღი და თავისუფალი. ზრდასრულები, ოჯახი და მთლიანად საზოგადოება, ​ვცდილობთ, რაც შეიძლება მალე გადმოვიყვანოთ ბავშვი ჩვენს წეს-ჩვეულებებზე, რომ ის იყოს უფრო მართვადი. ამის მიზანი ისაა, რომ მე დისკომფორტი არ შემიქმნას. ამიტომ ვიგონებთ უამრავ სისტემას. მიდგომა: „ახლა თუ არ ისწავლა ამან, მერე ნახე რა იქნება,“ ეს რა თქმა უნდა არასწორია. ასეთი მიდგომა ბავშვებთან ურთიერთობის ძალიან აგრესიულ ფორმას ბადებს.“

​ბაკურ კოტეტიშვილმა აღნიშნა, რომ აკრძალვები ბავშვებთან ურთიერთობას ყველაზე მეტად აფუჭებს:

„პირველი, რაც გვიფუჭებს ყოველთვის ურთიერთობებს არის აკრძალვების ფენომენი. ნებისმიერ საკითხში ჯ​ერ არის ქმედება და მერე მისი აკრძალვა. ჩვენ ვიწყებთ „არ შეიძლებათი.“ ძალიან მარტივი მაგალითი: სანამ ბავშვი დამოუკიდებლად გაივლის, ის ხედავს და უყურებს, რომ დედამ დღის განმავლობაში ვერც დავთვლით რამდენჯერ გამოაღო კარადა, აიღო რაღაც ნივთი, ჩადო და დახურა ისევ. ეს იმდენად ბევრჯერ გაიმეორა დედამ და ბევრჯერ აჩვენა, რომ ბავშვს არც აქვს სურვილი კითხვა დასვას, ეს შეიძლება თუ არ შეიძლება. თუ დედა აკეთებს ამას, ე.ი. შეიძლება. გაიარა თუ არა ბავშვმა, მივიდა კარადასთან, გამოაღო და დაიწყო იქიდან რაღაცების ამოღება. ჩვენ ამას ვეძახით „აურია,“ სინამდვილეში გაეცნო. ჩვენ მივდივართ და ვეუბნებით: „არ შეიძლება, ნუ აღებ!“ ამ დროს ვასწავლეთ, რომ გაეღო. ასეთი უამრავი ქმედებაა ოჯახში. ჩვენს ქმედებას ბაძავენ ბავშვები. როდესაც ამას აკეთებენ, ჩვენ მერე შენიშვნას ვაძლევთ.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ადამიანები „შავი კატის“ ფენომენს ქმნიან, რომელსაც ბევრი პრობლემის გამომწვევ მიზეზად ასახელებენ:

„ადამიანებს გვჩვევია „შავი კატის“ ფენომენის არსებობა. ვიგონებთ შავ კატას, რომელსაც დავაბრალებთ რაღაც-რაღაცებს. ჩემს ბავშვობაში ასეთი შავა კატა იყო ტელევიზორი. ​ნელ-ნელა ეს შავი კატა ჩამოვიდა ტელეფონამდე. ძალიან მარტივია, რომ იმას დავაბრალოთ რაღაც და არ განვსაზღვროთ ვითარება, თუ რატომ იყენებს ადამიანი ასე ხშირად ტელეფონს. სინათლე ძალიან კარგი რამ არის, მაგრამ გააჩნია, როგორ გამოვიყენებთ მას. შეიძლება სინათლემ თვალი გაგვიფუჭოს კიდეც და დაგვაბრმავოს.“

„ძალიან ხშირად მქონია შემთხვევა, როდესაც პაციენტებს უთქვამთ, რომ ბავშვს თავის ტკივილი აქვს და პირველი განსაზღვრება აქვთ, ხომ არ უყურებს დიდხანს ტელეფონს. ტელეფონი არაფერ შუაშია ამ დროს თავის ტკივილთან. თუ მას მხედველობის პრობლემა აქვს ან კისრის არასწორი მდებარეობა, აქედან ტკივა თავი. ​ნაცვლად იმისა, რომ ეს გავიაზროთ, ყველაფერს ვაბრალებთ ტელეფონს. ტელეფონის მაგივრად რომ წიგნი ეჭიროს და ბავშვს იგივე დაემართოს, არავინ წიგნს არ დააბრალებს. წიგნი კარგია, ასე ვიცით და ტელეგონი - ცუდი. ამ ვითარებაში ტელეფონიც და წიგნიც ერთსა და იმავე პირობას ქმნის, რომ ბავშვს ან თვალები დაეძაბოს, თუ მხედველობის პრობლემა აქვს, ან არასწორი მდებარეობის გამო კისრის კუნთები დაეჭიმოს. წიგნი კარგია და ტელეფონი ცუდია არის „შავი კატის“ ფენომენი,“ - აღნიშნულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყ...
​​ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ბავშვებში რთული ქცევის გამოვლენისა და მისი სწორად მართვის შესახებ საუბრობს. ბაკურ კოტეტიშვილი აღნიშნავს, რომ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად