Baby Bag

​9 რამ, რისი გაკეთებაც ბავშვს არ უნდა ავუკრძალოთ

​9 რამ, რისი გაკეთებაც ბავშვს არ უნდა ავუკრძალოთ

ფსიქოლოგები თვლიან, რომ საზღვრების დაწესება ბავშვს თავს უსაფრთხოდ და დაცულად აგრძნობინებს, თუმცა ზოგიერთი შეზღუდვა პატარებზე საპირისპიროდ ზემოქმედებს. ჩვენს სტატიაში იმ აკრძალვების შესახებ გესაუბრებით, რომლებიც ბავშვებზე ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენს.

1. არ აუკრძალოთ ბავშვს კითხვების დასმა

ბავშვი იზრდება და სამყაროს შემეცნებას ცდილობს. მას ბუნებრივად უჩნდება კითხვები. მშობლისთვის რთულია დღის განმავლობაში უამრავი კითხვისთვის პასუხის გაცემა. ბავშვთან საუბარი და მასთან დროის ხარისხიანად გატარება, მშობელსა და შვილს შორის ძლიერ ურთიერთკავშირს ამყარებს, რომელიც მთელი ცხოვრების მანძილზე ნარჩუნდება.

2. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს ტირილს

ბავშვები ყველაფერს გაცილებით ძლიერად განიცდიან, ვიდრე უფროსები. ბავშვს ტირილი არ აუკრძალოთ და არასდროს გაკიცხოთ ცრემლების გამო. უმჯობესია, მას საკუთარი ემოციების გაცნობიერებაში დაეხმაროთ და პრობლემების გადაჭრის გზები მასთან ერთად მოძებნოთ.

3. არ გაკიცხოთ ბავშვი, თუ ის სიძუნწეს ავლენს

ბავშვს უფლება აქვს პირადი ნივთები ჰქონდეს. უფროსებსაც აქვთ ნივთები, რომლებიც მათი საკუთრებაა. ბავშვი არასდროს შეარცხვინოთ იმის გამო, რომ ის სიძუნწეს ავლენს. თქვენს შვილს ნივთების გაზიარება დროთა განმავლობაში უნდა ასწავლოთ, თუმცა არა აკრძალვებისა და საყვედურების გამოყენებით.

4. ბავშვი „არას“ თქმის გამო არ გააკრიტიკოთ

ბავშვი ოჯახის სრულფასოვანი წევრია. მას თავისი უფლებები აქვს. როდესაც მას უარის თქმას უკრძალავთ, მის ნებაზე ძალადობთ. ამის ნაცვლად ბავშვთან თანხმობის მიღწევის ეფექტიანები გზები გამონახეთ. თქვენს შვილს აუხსენით, რატომ უნდა გააკეთოს მან ზოგჯერ ის, რისი გაკეთების სურვილი საერთოდ არ აქვს.

5. ნუ აუკრძალავთ ბავშვს ხმაურიან თამაშს

ბავშვს ბავშვობას ნუ დაუნგრევთ. მას უფლება მიეცით ხმამაღლა იმღეროს და თამაშისას იხმაუროს. ბავშვობა ცხოვრების ერთადერთი ეტაპია, როდესაც ადამიანს ამის უფლება ეძლევა.

6. თუ ბავშვს ეშინია, მას უნდა გაუგოთ

ბავშვებს ექიმების ხშირად ეშინიათ. მათ უცნობი ნათესავების ნახვაც აშინებთ. ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა. ნუ შეარცხვენთ ბავშვს იმის გამო, რომ ის შიშს ამჟღავნებს. თქვენს შვილს აგრძნობინეთ, რომ მისი გესმით და მხარდაჭერას უცხადებთ.

7. თუ ბავშვს საიდუმლო აქვს, ეს ნორმალურია

ბავშვები ზრდასთან ერთად მეტად საჭიროებენ პირად სივრცეს. რა თქმა უნდა, მშობელმა უნდა იცოდეს, რა ხდება მისი შვილის ცხოვრებაში, მაგრამ ბავშვის პირად სივრცეში ზედმეტად ნუ შეიჭრებით. ნუ წაიკითხავთ ბავშვის დღიურს მისი ნებართვის გარეშე და ნუ აიძულებთ თქვენს შვილს ყველა მისი საიდუმლო გაგიმხილოთ.

8. ბავშვს სიბრაზის გამოხატვის უფლება უნდა მისცეთ

ბავშვი ადამიანია და უფლება აქვს ნეგატიური განცდები ჰქონდეს. უნდა გვახსოვდეს, რომ პატარებს ემოციების კონტროლი უჭირთ. მათ საკუთარი განცდების გამოხატვა უნდა შეეძლოთ.

9. ბავშვს შეცდომის დაშვების უფლება მიეცით

შეცდომის დაშვება არავის უყვარს. როდესაც ბავშვი შეცდომას უშვებს და უფროსები ამის გამო უბრაზდებიან, მისი რთული ემოციური მდგომარეობა კიდევ უფრო მძიმდება. ნუ გაგიკვირდებათ, თუ შეცდომის დაშვების გამო გაკიცხული ბავშვი მომავალში დამოუკიდებლად ნაბიჯის გადადგმას შეუშინდება.

მომზადებულია: ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად