Baby Bag

„ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება - ამით მოზარდი გვთხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!“

„ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება - ამით მოზარდი გვთხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!“

ექიმმა, ფსიქიატრმა ნატალია ნანეიშვილმა ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში დემონსტრაციულ ქცევაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ასოციალური ქცევით, ცუდი მოქცევით, ჩხუბით, კონფლიქტებით მოზარდი ითხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!

„სამედიცინო თვალსაზრისით, დესტრუქციული ქცევაც და აგრესიაც არის დემონსტრაციული ქცევის ​ერთ-ერთი გამოვლინება. დემონსტრაციული ქცევა ყალიბდება ბავშვთა ასაკიდან. დემონსტრაციული ქცევით ბავშვი ცდილობს, ყურადღება მიიპყროს ყველანაირი გზით. თუ მისი დემონსტრაცია და სურვილი, იყოს მუდმივად ყურადღების ცენტრში, არის ნოყიერ ნიადაგზე, მაშინ შეიძლება ბავშვმა თავისი სწრაფვები გადაიტანოს სწავლაზე, სპორტზე და იყოს წარმატებული. თუმცა აქვე აღსანიშნავია, რომ ის სწავლობს უკეთესად იქ, სადაც აქებენ, რადგან სულ უნდა შექება. თუ რაღაცაში წაიბორძიკა და ვერ ისწავლა, ადანაშაულებს მასწავლებელს... გარემო ფაქტორია მისთვის ყოველთვის დამნაშავე. დემონსტრაციული ქცევის მეორე სახე უფრო პასიურია. დემონსტრაცია ვლინდება იმაში, რომ ვიღაცას თავი შეაცოდოს. იქ, ერთ ადგილას საშინებელებს ჰყვება ოჯახზე, სკოლაზე, ანუ ყურადღების ცენტრში უნდა იყოს იმით, რომ სხვას შეაცოდოს და შეაყვაროს თავი. მესამე დესტრუქციული ქცევა ეს არის აგრესიული, დეზორგანიზაციული ქცევა, რომელიც მოზარდებში ასევე ყურადღების მიპყრობის საშუალებაა. ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ადიქტური ქცევა ან დამოკიდებულება, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება... ამით რას გვთხოვს მოზარდი? - მომაქციეთ ყურადღება! დეფიციტია ყურადღების,“ - აღნიშნა ნატალია ნანეიშვილმა.

ფსიქიატრის თქმით, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში ჩამოყალიბებული ქცევის პატერნი პიროვნებას მთელი სიცოცხლის მანძილზე გასდევს:

„მოზარდის ქცევა მრავალფაქტორიანია. ყველა უნდა იყოს ჩართული მის გარშემო ქცევაში. რა არის პერსონოლოგიური აშლილობა, ადრე რომ ფსიქოპატია ერქვა? - ეს არის ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში ჩამოყალიბებული ქცევის პატერნი, რომელიც მას გასდევს მთელი სიცოცხლის მანძილზე და ხელს უშლის ნორმალურ სოციალურ ურთიერთობებში. ანუ როგორც გაიზარდა, მისი ჩამოყალიბების გარკვეულ ეტაპზე ან მისი სოციალური სფერო იყო აგრესიული, ანუ მისთვის ნორმაა ასეთი ქცევა, თუ იჩხუბებ, ვიღაცას სცემ, წაართმევ, წაგახალისებს, ამით ყურადღება მიიპყრო და წაგახალისა, ან პირიქით, ისე გჩაგრავდნენ და არაფრის უფლებას არ გაძლევდნენ, რომ გინდა გამოავლინო. და უკვე მოზარდ ასაკში ეს დესტრუქციული ქცევა არის ქცევის მოდელი, რომელიც სტრესულ სიტუაციაში, ყველგან არის თავის გამოჩენის საშუალება. დესტრუქციული ქცევა და აგრესია არ არის მხოლოდ ფიზიკური აგრესია, მათ შორის არის, ვერბალური აგრესია - გინება, შეურაცხყოფა, უხეში მიმართვა, სხვების აზრის დემონსტრაციული უგულვებელყოფა. ამის უკან დგას ადამიანის სურვილი, თავი გამოიჩინოს, როგორც ბავშვმა. ასეთ ადამიანებს ძალიან დაბალი თვითშეფასება აქვთ შინაგანად, გარეგნულად არა. ეს არის იარლიკებდაკერებული, მიწებებული ფასადი. სინამდვილეში მხოლოდ ეს აგრესია აძლევს საშუალებას, თავი აიმაღლოს სხვაზე, მაგრამ ამავე დროს, წახალისებულია მისი გარემოს მიმართ და ამით ის იმ გარემოში თავს იმკვიდრებს,“ - აღნიშნა ექიმმა, ფსიქიატრმა ნატალია ნანეიშვილმა.

წყარო: გადაცემა ​„შემდეგი გაჩერება“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედე​ბის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

„გლოვა ეს არის ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შედეგად გამოწვეული სევდის განცდა, ის მოიცავს შემდეგ ასპექტებს: ფსიქოლოგიური, სოციალური და სომატურ პასუხს ადამიანის დაკარგვის შესახებ. გლოვას აქვს თავისი ფაზები და მნიშვნელოვანია ადამიანმა გლოვის ფაზის ყველა ეტაპი გაიაროს“.

  • შოკის ფაზა - ადამიანი პასიურ მდგომარეობაშია, დაუცველობის შეგრძნება აქვს; შესაძლოა თან ერთვოდეს უარყოფის განცდა, არაადეკვატური ქცევები, ცრემლიანობა, შიში და.ა.შ.
  • დანაკარგის გაცნობიერების ფაზა - აქვს დეპრესიული სიმპტომები, შესაძლოა ჰქონდეს დანაშაულის განცდა, ბრაზი როგორც საკუთარი თავის, ასევე ოჯახების წევრების მიმართ, უიმედობისგანცდა;
  • აღდგენის ფაზა - ადამიანი ნელ-ნელა ეგუება და ღებულობს შეცვლილ რეალობას, ცდილობს ადაპტირებას, ხდება აქტიური, უმჯობესდება ცხოვრების ხარისხი.

უნდა დავუმალოთ თუ არა ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში?

არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ ამბის დამალვა, ვინაიდან ბავშვები კარგად აღიქვამენ გარშემომყოფების ემოციურ ფონს, შესაბამისად, ამ დანაკარგის არ ცოდნამ შესაძლოა ზემოთხსენებული ფაზები შეაფერხოს და უფრო მეტად ტრავმული გახდეს ამბის მოგვიანებით გაგება.როდესაც ზრდასრულები გადიან გლოვის ეტაპებს, მათთან ერთად უნდა გაიაროს ბავშვმაც ეს პერიოდი. ასევე, საყურადღებოა ვინ მიაწვდის ამ ინფორმაციას, მნიშვნელოვანია ეს ადამიანი იყოს ბავშვისთვის სანდო პიროვნება, ამ შემთხვევაში, ერთ-ერთი მშობელი და თუ მშობლების გარდაცვალება ხდება, მაშინ მისთვის უახლოესმა ადამიანმა უნდა აუხსნას ამის შესახებ.

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების ამბავი ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

-როგორც უკვე ვთქვით,უნდა მოხდეს სწორი ინფორმაციის მიწოდება, ახლობელი ადამიანის მიერ, რადგან თუ სხვისგან გაიგებს შესაძლოა მეტად შოკისმომგვრელი და მატრავმირებელი აღოჩნდეს. ამასთან,მნიშვნელოვანია ადამიანმა, ვინც ამ ამბავს ეტყვის იცოდეს როგორ აღიქვამს და ესმის ბავშვს გარდაცვალების საკითხი და როდესაც აუხსნის რა არის გარდაცვალება, ეს უნდა იყოს ფაქტებით გაჯერებული,რეალური. არ არის რეკომენდირებული სიკვდილის ძილთან გაიგივება, ვინაიდან შემდგომში, როცა ბავშვი ადამიანს მძინარე მდგომარეობაში დაინახავს შესაძლოა დაეუფლოს შიშის ან შფოთვის განცდა.

- რა წინადადებები არ უნდა უთხრას მშობელმა ბავშვს ამ დროს?

- ახსნის დროს მიუღებელია ისეთი ფრაზების გაჟღერება, როგორიცაა - „ ღმერთთან წავიდა“, „ცაშია, „სხვაგან იმყოფება“, „მოვა დრო და ვნახავთ“ და ა.შ. არ უნდა იყოს ილუზორული, ბუნდოვანი წინადადებებით მოცული, რადგან შესაძლოა უფრო მატრავმირებელი გახდეს და მეტი კითხვები გაუჩნდეს ბავშვს. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ ფაქტებით გაჯერებული, სწორი ინფორმაცია, ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით.

სიბრალულის განცდახელისშემშლელია და არ უნდა აგვერიოს ემპათიაში. ემპათია არის მხარდამჭერი მდგომარეობა, ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბავშვის ემოციურ ფონს, მის კითხვებს ადეკვატურ პასუხებს ვცემთ და ვეუბნებით, რომ მისი სტრესი ნორმალურია და აბსოლუტურად ადეკვატურია ასეთ დროს. არ უნდა უთხრათ, რომ არ იტიროს, არ იგლოვოს, ბავშვს უნდა მივცეთ საშუალება გამოხატოს ემოციები.

- რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ფსიქოთერაპევტს?

- გლოვის ეტაპების გავლის პროცესში აუცილებელია ახლობლი ადამიანებისმხარდაჭერა. ამ დროს, რაიმე სახის სიღრმისეული თერაპია არ ტარდება. მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების ინფორმირება, რათა მოხდეს მოზარდის ან ბავშვის სწორი მხარდაჭერა. ამ ფაზების გავლის შემდეგ, თუ შევამჩნიეთ რომ ბავშვის ემოციური მდგომარეობა უფრო გამწვავდა, სიმპტომები არ მსუბუქდება და საქმე გვაქვს გახანგრძლივებულ გლოვასთან, თუ ბავშვი ხანგრძლივი დროის მერეც გაღიზიანებულია, ჩაკეტილია, უეცრად იცვლება მისი ქცევა და ხასიათი, ხდება უჩვეულო,ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სპეციალისტის ჩართვა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად