Baby Bag

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„იმის ლოდინი სასწრაფო როდის მოვა და ტესტირებაზე გავარდნა არის აბსოლუტური აბსურდი,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

„იმის ლოდინი სასწრაფო როდის მოვა და ტესტირებაზე გავარდნა არის აბსოლუტური აბსურდი,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

პედიატრი თემურ მიქელაძე ბავშვებში კორონავირუსული ინფექციის მიმდინარეობის თავისებურებებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ვირუსი პატარებში უმეტესად მსუბუქად მიმდინარეობს:

„რა თქმა უნდა, პნევმონია ყველასთან არ გამოიხატება. კოვიდ-19 ბავშვებში უსიმპტომოდ, მსუბუქად მიმდინარეობს 75 % შემთხვევაში. 20-22 %-მდე შემთხვევებში მიმდინარეობს საშუალო სიმძიმით. საშუალო სიმძიმის შემთხვევაში ბავშვებთან შეიძლება გამოიხატოს პნევმონია. ეს არის ვირუსული პნევმონია. ვირუსულ პნევმონიასაც აქვს თავისი სიმძიმის ნიშნები. ზოგიერთი შეიძლება იმართოს ბინაზე. თუ მას ემთხვევა ბაქტერიული პნევმონია, აუცილებელია მისი ჰოსპიტალიზაცია. როგორც ვთქვი, პნევმონიას აქვს სიმძიმის ნიშნები, ეს არის სუნთქვის სიხშირე, წლამდე ასაკში ცხელების გარეშე 60-ზე მეტია საყურადღებო. 50-ია ჩვეულებრივი პნევმონიის დროს, მძიმე პნევმონიის დროს, თუ 60-ზე მეტია, აუცილებლად უნდა გადავიყვანოთ დროულად სტაციონარში. სუნთქვის სიხშირე სწორად უნდა დათვალოს ექიმმაც და მშობელმაც.“

თემურ მიქელაძის თქმით, დისტანციურად პაციენტის მართვა სავსებით შესაძლებელია და ამისთვის ექიმებს სპეციალური გადამზადება არ სჭირდებათ:

„სულ იმაზეა საუბარი, როგორ შეიძლება დისტანციურად პაციენტის მართვა. არსებობს დისტანციური მართვის პროტოკოლები, როგორც ჩვენი ჯანდაცვის სამინისტროს, ასევე ამერიკის პედიატრთა აკადემიის მიერ. აქ სულ ლაპარაკია იმაზე, რატომ არ გადამზადდნენ ექიმები. რად უნდა ექიმს გადამზადება? პაცინეტი თვითონ გადაგამზადებს, თუ გჭირდება პაციენტის მართვა. ამას სჭირდება დღის განმავლობაში 3 საათით რაღაცის წაკითხვა, ინფორმაციის მიღება. მე არავის გადავუმზადებივარ და არც გადავმზადდები. მე თვითონ შემიძლია ინფორმაციის მოძიება, წაკითხვა და არ სჭირდება ამას დიდი ფილოსოფია.“

თემურ მიქელაძე აცხადებს, რომ ექიმების გაკრიტიკება იმის გამო, რომ ისინი ბინაზე არ მოდიან, სწორი მიდგომა არ არის:

„როდესაც ამბობენ, რომ ექიმი არ მოდის, ვერანაირად ვერ გააკრიტიკებთ ექიმებს, პნევმონიის დადგენა არის კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე აღმოჩენის შედეგი და არა ჩვეულებრივ რენტგენზე. თუ ხარ ექიმი, შენ თვითონ უნდა გადაიმზადო შენი თავი. თუ ბავშვს სუნთქვა უძნელდება, პრევენციისთვის ვერაფერს გავაკეთებთ. ამ შემთხვევაში გააჩნია, როგორი იმუნური სისტემა აქვს ბავშვს. ბავშვებს ჩამოუყალიბებელი იმუნური სისტემა აქვთ, რის გამოც იმუნურ რეაქციებს დამაზიანებელი მოქმედება არ შეუძლია. სწორედ ამიტომ მიმდინარეობს კოვიდ-19 ბავშვებში მსუბუქად. მთავარია, რომ მშობელმა ბავშვს დროულად მიაქციოს ყურადღება.“

„მშობელმა უნდა დათვალოს ბავშვის სუნთქვის სიხშირე. ეს არის ელემენტარული. მე ვერ წარმომიდგენია, რომ რომელიმე ბავშვს არ ჰყავდეს პედიატრი. არ არსებობს ექიმი, რომელიც მშობელს არ უპასუხებს. ზოგ შემთხვევაში, კი ბატონო, დაკავებულია ტელეფონი. თუ ასეთი შემთხვევაა, მშობელს გადაურეკავს ექიმი. არ არის საჭირო ამისგან რაღაცის შექმნა. იმის ლოდინი ექიმი როდის მოვა, სასწრაფო როდის მოვა და ტესტირებაზე გავარდნა არის აბსოლუტური აბსურდი. უნდა შევაფასოთ ზოგადი მდგომარეობა. ბავშვი არის მივარდნილი, სითხეს ვერ იღებს, მაღალი ცხელება აქვს სამი და მეტი დღის განმავლობაში, არ ექვემდებარება სიცხის დამწევს, არის სუნთქვის უკმარისობის ნიშნები, ბავშვი ლეთარგიულია, ზოგ შემთხვევაში არის გაუწყლოვნება, ამ შემთხვევაში 112 ნახევარ საათში მოვა თქვენთან. თუ თქვენ დარეკავთ 112-ში იმის გამო, რომ ბავშვს 37 აქვს სიცხე და ექიმი გინდათ იმისთვის, რომ დაგაწყნაროთ, ამის გულისთვის არ უნდა დააკავოთ 112,“ - აცხადებს თემურ მიქელაძე.

წყარო: პოსტ ალიონი


წაიკითხეთ სრულად