Baby Bag

რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას?

რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას?
რა ძირითადი ნიშნები გვაფიქრებინებს, რომ ურთიერთობა ტოქსიკურია და როგორ დავაღწიოთ თავი ასეთ ურთიერთობას? ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, არტთერაპვეტი, ფსიქოდიაგნოსტი-ფსიქოკონსულტანტი, მარიამ ბასოშვილი.
- ზოგადად, რას გულისხმობს ტოქსიკური ურთიერთობა და როგორია ტოქსიკური ადამიანი?
- სიტყვა „ტოქსიკურს“ ძალიან ხშირად თავად კლიენტები მოიხსენიებენ და ეს სიტყვა ურთიერთობის ერთგვარი შეფასებაა. როდესაც ადამიანი ურთიერთობას აფასებს, როგორც ტოქსიკურს, ეს ნიშნავს, რომ მასზე ეს ურთიერთობა საწამლავივით მოქმედებს. ტოქსიკური ურთიერთობა შეიძლება ვუწოდოთ ნებისმიერ არაჯანსაღ ურთიერთობას, სადაც არ ითვალისწინებენ ერთმანეთის ინტერესებს, დაკარგულია პირადი საზღვარი, წყვილში ერთ-ერთს მაინც აქვს დისკომფორტის განცდა. არსებობს წყვილის სიუჟეტები, რომლის მიხედვით ვხვდებით, რა ურთიერთობაშია ადამიანი და რამდენად ჯანსაღი კავშირი აქვს მას. ერთ-ერთი სიუჟეტი ურთიერთობის, რომელსაც შეგვიძლია ტოქსიკური ვუწოდოთ, არის შემდეგი: ორი როლი - დომინანტის და მსხვერპლის. მსხვერპლი არის ამ ურთიერთობაში დამკვეთის (დომინანტის) ინტერესების მუდმივი შემსრულებელი.
- რა არის ტოქსიკური ურთიერთობის მთავარი ნიშანი?
- როგორც აღვნიშნე, ერთ-ერთი მთავარი ნიშანი არის პირადი საზღვრის დაკარგვა. ადამიანს უნდა ჰქონდეს განცდა, რომ შეუძლია თავად მიიღოს გადაწყვეტილება, შეუძლია, რომ მისი ინტერესები დაიკმაყოფილოს. ფსიქოლოგიურად, როდესაც ადამიანი მუდმივი ზეწოლისა და წნეხის ქვეშ არის, ასეთი ურთიერთობა ვერ იქნება ჯანსაღი. ფიზიკურ ძალადობაზე ამ შემთხვევაში აღარ ვლაპარაკობ, რადგან ყველაფერი, რომ ჩრდილში რჩებოდეს, ეს უკვე პიკია პიროვნების დამსხვრევის.
- ასეთი ურთიერთობები მენტალურად ცუდ ზეგავლენას ახდენს ურთიერთობაში მყოფ ადამიანზე. კონკრეტულად, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ტოქსიკურმა ურთიერთობამ წყვილში?
- როდესაც ჩემთან მოდიან ტოქსიკური ურთიერთობის პრობლემით და სურთ, რომ დაასრულონ ეს ურთიერთობა, ამ ყველაფრის უკან ძალიან ბევრი პრობლემაა ჩაშლილი და საკმაოდ დიდი მუშაობაა საჭირო. ხშირად ვხვდებით მკვეთრად გამოხატულ დეპრესიულ მდგომარეობას, ან სხვადასხვა ემოციური სფეროს პათოლოგიას, დაქვეითებულია ასევე თვითშეფასება. ამ დროს ადამიანს სჭირდება ყველა სიმპტომის მოხსნა, რომელიც ერთი შეხედვით თავადაც იცის და მეორე მხრივ, იმ ღრმა შრეებზეა მუშაობა საჭირო, რომელიც ახდენდა პროვოცირებას, რომ სწორედ ასეთ ურთიერთობაში ყოფილიყო და ის ქცევის სტრატეგიები ჰქონოდა, რომელიც მას მხოლოდ პრობლემას უქმნიდა.
- ხშირად ადამიანებს უჭირთ, ტოქსიკურობის მიუხედავად, ამ ურთიერთობიდან გამოსვლა. რა უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ თავი დავაღწიოთ არაჯანსაღ ურთიერთობას?
- დიახ, ნამდვილად უჭირთ და მათთვის ძალიან ძნელია ამ საკითხთან ბრძოლა. ძალიან ბევრი ამჯობინებს, იყოს ისევ იმ სიტუაციაში, ვიდრე იმ მიჯაჭულობის გაწყვეტაზე იმუშაოს, რაც მას აკავშირებს. ეს არის ერთი დიდი ჯაჭვი და დამოკიდებულება. როგორც რაიმეზე დამოკიდებულების შეწყვეტაა ძნელი, ასევე არანაკლებ ძნელია ასეთ მავნებლურ ურთიერთობაზე უარის თქმა. მე ვფიქრობ, როდესაც ადამიანი თვლის, რომ მისთვის ესა თუ ის ურთიერთობა არის მომწამვლელი და მისთვის სიმშვიდე, კომფორტი, პატივისცემა დაკარგულია, იმ დღიდან უნდა უთხრას საკუთარ თავს - „მე შემიძლია შევცვალო ყველაფერი“; „მე მაქვს საკმარისი ძალა და ენერგია, რომ ვიყო უკეთ“. მთავარია, ადამიანს უნდოდეს თავის დაღწევა, სირთულეები, რა თქმა უნდა, არსებობს და ამ წინააღმდეგობების გადალახვა კიდევ უფრო გაზრდის, როგორც პიროვნებას.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს, ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება“ - ფსიქოლოგი მედიკო ოქროაშვილი

„ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს, ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება“ - ფსიქოლოგი მედიკო ოქროაშვილი

საქართველოში საგანგებო მდგომარეობა თვეზე მეტია მოქმედებს, სახელწიფო და მედპერსონალი მოსახლეობას სახლში დარჩენისკენ მოუწოდებს. ეს ის დროა, როდესაც ყველა მშობელი სახლშია და უწევს სწორად აუხსნას ბავშვს, რატომ არ შეიძლება გარეთ გასვლა და მეგობრებთან ერთად თამაში. სწორედ ამ თემაზე გთავაზობთ ინტერვიუს ფსიქოლოგ მედიკო ოქროაშვილთან.

- ქალბატონო მედიკო, როგორ მივაწოდოთ ბავშვებს ინფორმაცია კორონავირუსთან დაკავშირებით სწორად?

- პირველ რიგში, უნდა აღვნიშნოთ, რომ პანდემიასთან ბრძოლის გამოცდილება არც ფსიქოლოგებს გაგვაჩნია და არც მოსახლეობას, სწორედ ესაა მიზეზი, რომ ყველა მოექცა სტრესულ სიტუაციაში: ბავშვები, ზრდასრულები, მოხუცები. ჩვენ არ გაგვაჩნია ინფორმაცია, რამდენ ხანს გაგრძლედება ეს ყოველივე, რაც სიტუაციას აქცევს სტრესულს, სწორედ ამიტომ დაგვეუფლა შფოთი და ეს სავსებით ნორმალურია. რაც შეეხება ბავშვებს, აუცილებელია, მათ გაუსწორონ თვალი ამ მდგომარეობას. სწორად მიწვდილი ინფორმაციის შედეგად ბავშვს არ გაუჭირდება, აღიქვას რეალობა, რადგან პატარები ყველაზე მეტად ბრძოლისუნარიანები არიან. ერთადერთი, რასაც ბავშვები უნდა მოვარიდოთ, არის გარდაცვლილებზე ინფორმაციის მიღება. მშობლებმა მინიმალურით უნდა დაიწყონ - ბავშვებს ხელების დაბანისაკენ უბიძგონ, აუხსნან, რომ ვირუსს ასე უნდა ებრძოლონ, ბრძოლის მექანიზმი ამ პატარა მომენტითაც კი ჩაერთვებათ.

- როგორ ავუხსნათ პატარებს მათ ენაზე, რომ სახლში დარჩენა აუცილებელია? ან როგორ შევუქმნათ ისეთი პირობები, რომ სახლში დარჩენა გაუმარტივდეთ?

- როგორც უკვე ვახსენე, აუცილებელია, ბავშვი ჩააყენოთ საქმის კურსში, არ მოატყუოთ და გასაგებად აუხსნათ, რა ხდება ქვეყანაში. დამერწმუნეთ, ბავშვი ბევრად მარტივად გადაიტანს ამ სიტუაციას, ვიდრე ჩვენ, ზრდასრულები. ასევე ძალიან კარგი იქნება, თუ დედა და მამა ბავშვს ცოტა ხნით მაინც გაასეირნებენ, რა თქმა უნდა, არახალხმრავალ ადგილას, სუფთა ჰაერზე. ითამაშეთ ბავშვებთან, დაიხმარეთ სამზარეულოში, ეს ყველაფერი პატარებს სტრესულ გარემოსთან გამკლავებაში დაეხმარებათ. აქვე აღვნიშნავ, რომ მშობლები განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა იყვნენ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებიც განცალკევდებიან და იზოლირებისკენ აქვთ მიდრეკილება, თუ მსგავს აქტივობებში ბავშვი არ ერთვება და მარტო ყოფნა ურჩევნია, ამას ყურადღება უნდა მიაქციოთ.

- არის თუ არა რაიმე საფრთხის შემცველი ბავშვის დიდი ხნით სახლში დარჩენა და რაიმე ზემოქმედებას ახდენს თუ არა ეს მის ფსიქიკაზე?

- რა თქმა უნდა, ბავშვზე მოქმედებს ეს ყოველივე. მას რომ შფოთვა აქვს და რაღაც ანერვიულებს, ეს ძალიან ნორმალურია, როგორც ბავშვთან ასევე ზრდასრულთან. წარმოიდგინეთ, ბავშვი თავს ისე გრძნობს, როგორც ციხეში. უხეში შედარებაა, მაგრამ ასეა და ჩვენ სწორად უნდა მივუდგეთ და ჩავრთოთ აქტივობებში. საბოლოო ჯამში, გირჩევთ, რომ ყველა მშობელმა მიაწოდოთ ბავშვს რეალური ინფორმაცია, გარდა ერთისა, მოერიდეთ გარდაცვლილებზე საუბარს.

- დაბოლოს, პანდემიის პირობებში ბავშვებს თავიანთ საყვარელ ადამიანებთან დროებით მოუწიათ განშორება, ბებიებთან, ბაბუებთან, დეიდებთან, როგორ უნდა ავუხსნათ, რატომ ხდება ასე?

ბავშვისთვის ყველაზე მთავარი არის დედ-მამა. თუ ისინი აქამდე მუდმივად დაკავებულები იყვნენ, მუშაობდნენ, შესაძლოა, დღის განმავლობაში შვილს მხოლოდ 1 საათით ნახულობდნენ, ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს. ამიტომაც ვფიქრობ, რომ ბავშვი ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება.

ავტორი - სოფიო შავაძე

ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედე​ბის ჯგუფი“

წაიკითხეთ სრულად