Baby Bag

აღზრდის ოთხი სტილი და მათი გავლენა ბავშვის მომავალზე

აღზრდის ოთხი სტილი და მათი გავლენა ბავშვის მომავალზე

მშობლის შვილისადმი დამოკიდებულება ბავშვის მომავალზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აღზრდის ოთხი ცნობილი სტილიდან თითოეული მათგანი ბავშვზე განსხვავებულად ზემოქმედებს. მათ შორის ერთ-ერთი სხვებთან შედარებით დადებით გავლენას ახდენს ბავშვის მომავალზე.

  • 1.მშობელი ბავშვთან ურთიერთობაში მკაცრია და მას ყოველთვის აკონტროლებს

​ავტორიტარი მშობლები ძალიან მკაცრები არიან. მათი შვილები ბრმად ემორჩილებიან ოჯახში დადგენილ წესებს. ისინი შვილის გრძნობებსა და ემოციებს სერიოზულად არ უდგებიან. ავტორიტარი მშობლები დისციპლინაზე დიდ მნიშვნელობას დასჯას ანიჭებენ. ისინი შვილისადმი სიყვარულს სიმკაცრით გამოხატავენ და თვლიან, რომ მკაცრი აღზრდა ბავშვს ცხოვრებისეული სირთულეების გადალახვაში დაეხმარება. ავტორიტარი მშობლების შვილები თავს ხშირად დაუცველად გრძნობენ, დაბალი თვითშეფასება აქვთ, სოციალური ურთიერთობები უძნელდებათ და დამოუკიდებლად მოქმედებაც უჭირთ. რაც ყველაზე სამწუხაროა, ავტორიტარი მშობლების შვილები ზრდასრულობაში ხშირად თავადაც აგრესიულები და ავტორიტარები ხდებიან. მათ ცუდისა და კარგის ერთმანეთისგან გარჩევა უჭირთ, რადგან მშობლებისგან ახსნა-განმარტებებს არასდროს იღებდნენ. მათ ემოციების კონტროლი უძნელდებათ და ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილებას ავლენენ.

  • 2.მშობელი ყურადღებიანი და დემოკრატიულია

ავტორიტეტი მშობლები ავტორიტარების მსგავსად საზღვრებსა და კანონებს აწესებენ. ისინი შვილებს საკუთარი ქმედებების მიზეზებს კარგად უხსნიან. ავტორიტეტი მშობლები შვილების განცდებს დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ და მათ ყოველთვის ყურადღებით უსმენენ. ავტორიტეტი მშობლებისთვის ​დასჯაზე უფრო ეფექტიანი საშუალება ბავშვის ქცევის მართვისთვის დისციპლინაა. ბავშვებს მშობლებთან დისკუსიისა და საკუთარი აზრის გამოხატვის საშუალება ეძლევათ. მათ შეცედომების დაშვების უფლება აქვთ და მშობლები ჭარბი კონტროლით არ აწუხებენ. ავტორიტეტი მშობლების შვილები მომავალში დამოუკიდებელი და თავდაჯერებული ადამიანები არიან. ისინი დამოუკიდებლად იღებენ გადაწყვეტილებებს და კომუნიკაციის კარგი უნარი აქვთ, კარგად აკონტროლებენ ემოციებს, ემპათიის გამოვლენაც არ უძნელდებათ. ეს ყოველივე ავტორიტეტი მშობლების შვილებს წარმატების მიღწევაში ეხმარება.

  • 3.მშობელი ბავშვის მიმართ ზედმეტად შემწყნარებელია

ლმობიერი მშობლები გარკვეულ წესებს ადგენენ, თუმცა მათ არასდროს მისდევენ. ლმობიერ მშობლებს შვილებისთვის უარის თქმა უძნელდებათ და დისციპლინა მათთვის უცხოა. ისინი მარტივად პატიობენ ბავშვებს ცუდ ქცევას. ზედმეტად ლმობიერი მშობლები შვილებს უფრო მეგობრობას უწევენ, ვიდრე მშობლობას. მათთვის შვილების ემოციები და განცდები ზედმეტად მნიშვნელოვანიც კია, რაც ​ბავშვის ჩამოყალიბებაზე ნეგატიურად ზემოქმედებს. ზრდასრულობაში ლმობიერი მშობლების შვილებს თვითკონტროლი და წესების მორჩილება უჭირთ. ისინი მიჩვეულები არიან, რომ ყველაფერი მიიღონ, რაც სურთ. როგორც წესი, ზედმეტად ლმობიერი მშობლების შვილები ცუდად სწავლობენ და მათ დაბალი თვითშეფასება აქვთ.

  • 4.მშობელი ბავშვს უგულებელყოფს და უყურადღებოა

უყურადღებო მშობლები შვილების ცხოვრებაში თითქმის არ ერევიან და წარმოდგენა არ აქვთ, როგორ ვითარდება ბავშვი. ისინი არასდროს ადგენენ წესებს, არ ეხმარებიან შვილებს ცხოვრების გზის გაკვალვაში. უყურადღებო მშობლებს სწამთ, რომ ბავშვი თავად ჩამოყალიბდება. ზოგჯერ ეს მშობლისგან დამოუკიდებლადაც ხდება. როდესაც მშობელს ბევრი პრობლემა აქვს, სამსახურში ზედმეტად დატვირთულია და გამუდმებით სტრესშია, ​მას შვილისთვის დრო არ რჩება. უყურადღებო მშობლების შვილებს სწავლაში პრობლემები ხშირად ექმნებათ. მათ დაბალი თვითშეფასება აქვთ და ემოციების გაკონტროლება უჭირთ. იმის გამო, რომ ბავშვებს ყურადღება და სიყვარული აკლიათ, მომავალში მათ უჭირთ ადამიანებთან ახლო ურთიერთობების დამყარება და კომუნიკაცია.

მომზადებულია ​brightside.me-ს მიხედვით

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„მშობლების უმეტესობა ავტორიტარული აღზრდის სტილს ამჯობინებს, ავტორიტარულ სტილში შედის ისიც,...
​​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე თანამედროვე სამყაროში პოპულარული აღზრდის სტილების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მშობლების დიდი ნაწილი უპირატესობას ავტორიტარული აღზრდის სტილს ანიჭებს:„კვლევებით გა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად