Baby Bag

„ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს თავისუფალი ადამიანის აღზრდისთვის საჭირო მიდგომები გააცნო:

„ნამდვილი თავისუფალი ადამიანი იცით ვინ არის? ვინც იცის წესი, ადათი, ღებულობს ამ ადათს, როგორც თავის კანონს და მისდევს მას. თავისუფალი ადამიანი ამავე დროს მონაა ამაღლებული წესის, ნორმების, ცხოვრების აზრის. აღზრდაში თავისუფლება თუ ისე გავიგეთ, რომ ბავშვმა რაც უნდა ის აკეთოს, ასეთი პედაგოგიკა სად არსებობს ან ვინ მოითმენს ამას?! ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში.“

შალვა ამონაშვილმა განმარტა, თუ რა არის ბავშვობა:

„რა არის ბავშვობა? ეს ის დროა, როდესაც არაფერზე არ ფიქრობ, მარტო ხტუნავ და ტინგიცობ, ეს არის ბავშვობა?! როდესაც მარტო შენი ნება-სურვილები ბატონობს, ეს არის ბავშვობა?! მაშ რაღაა ბავშვობა?! ​ჩვენი ყვირილი და ძალდატანებაა ბავშვობა?! არა, არც ეს არის ბავშვობა. ბავშვობა არის მოზარდის თანდათანობითი გადასვლა დიდობაში. მოზარდი რომ დღეს, ხვალ, ზეგ უფრო და უფრო მეტ ვალდებულების გრძნობას განიცდის, სიყვარულის განცდა ეზრდება, მორიდებულობა იბადება, ბავშვობა ამ დიდობის ნორმებში შესვლაა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვებს დიდობის ნორმებში შესასვლელად ჰუმანურად უნდა დავეხმაროთ:

„თუ ბავშვს დავეხმარებით, რომ დიდობის ნორმებში შევიდეს ჰუმანურად, წივილ-კივილისა და ჩხუბის გარეშე, აფერუმ ჩვენ! ბავშვი გაგვეზრდება მართლაც კეთილშობილი. თუ ჩვენ ბავშვს ვეტყვით: ​ჯერ პატარა ხარ, პატარა ხარო და პატარაობაში ჩავკეტავთ, კაცი გახდება 23 წლის და ისევ პატარა იქნება. ყელზე თოკი უნდა გამოაბათ და ატაროთ აქეთ-იქით. ბავშვს პატარა ხარო კი არ უნდა ეძახო, დიდების საქმე უნდა მისცე იმდენი, რამდენიც შეესაბამება. მეორე თავისუფლება არის, რომ ვინც ჭეშმარიტებას გაიგებს, ის გახდება თავისუფალი. ზრდილობა ხომ უნდა იყოს ჭეშმარიტება? სიყვარული ადამიანისა ხომ უნდა იყოს ჭეშმარიტება?! ეს ჭეშმარიტებები თუ მიიღე და იმათ დაემორჩილე, მაშინ ხარ თავისუფალი. „გველსა ხვრელით ამოიყვანს ენა ტკბილად მოუბარიო.“ ჩვენი შვილები ხომ გველები არ არიან, ანგელოზებად მოგვევლინენ. რად გვინდა მათთან ჯიჯღინი?! უნდა მოვნახოთ ჩვენს თავში სიბრძნე, რომ ჩვენმა სიბრძნემ გასჭრას მის ქცევა-ყოფაზე.“

„თუ არაფერი გამოვიდა, მაშინ ვეუბნებით ბავშვს: „გიკრძალავ!“ ეს უნდა იყოს ძალიან მაღალი გადაწყვეტილება, რომელსაც წყალი არ გაუვა. ბავშვი თუ გეტყვით, ხვალ სკოლაში აღარ მინდაო, რომელი ჭკვიანი დედა ეტყვის, შვილო, აღარ გინდა და ითამაშე და იყავი როგორც გინდაო. დავსხდეთ და ბრძნულად განვიხილოთ, რატომ არ გვინდა სკოლაში, რა გვიშლის ხელს,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ „ამონაშვილის აკადემია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„ბავშვი არ გაუშვათ მარტო ძილში, რას გამორბიხარ ოთახიდან? მოუგონე ბავშვს ზღაპარი, თვითონ გა...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია 13 წლამდე ასაკის ბავშვები დასაძინებლად მარტო არ გაუშვან და ძილის წინ მათ მიმართ განსაკუთრებული სითბო გამოიჩინონ:„ბავშვი არ გაუშვათ მარტო ძილში. „უკვე დრო...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად