Baby Bag

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

რა შემთხვევაში შეიძლება გახდეს კბილის პასტა ბავშვების გონებრივი ჩამორჩენის მიზეზი და შეიძლება თუ არა კბილის პასტის ხარისხის და უსაფრთხოების დადგენა ტუბზე დატანილი ფერების მიხედვით?

„ზოგიერთ კბილის პასტაში შედის ფტორი, რომლის გადაჭარბებულმა რაოდენობამ შესაძლოა ბავშვებში გამოიწვიოს გონებრივი ჩამორჩენა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ბავშვი მუცლად ყოფნის დროს იღებს დედის მეშვეობით (თუ დედა ფტორიან პასტას დიდი რაოდენობით იყენებს). ერთი მხრივ, ფტორი აუცილებელია კბილისთვის და მეორე მხრივ, ამ საშიშროების წინაშე გვაყენებს“ - აღნიშნულის შესახებ ჰარვარდის მეცნიერმა ფილიპ გრანდჟანმა გადაცემაში „საიმედო რეკომენდაციები“ განაცხადა. 

„ჩვენ დიდი ხნის განმავლობაში ვეჭვობდით, რომ ფტორი შეიძლებოდა დამაზიანებელი ყოფილიყო ორგანიზმისთვის. უახლეს კვლევებში შევაჯამეთ ორსულებისა და ბავშვების მონაცემები. დადგინდა, რომ ბავშვები, რომლებიც ადრეული განვითარების ეტაპზე, ანუ მუცლად ყოფნის დროს დედისგან ბევრ ფტორს იღებდნენ, შემდგომში შეფერხება აქვთ ტვინის ფუნქციებში, კერძოდ IQ - ში. ფტორს ძირითადად სასმელი წყლიდან ვიღებთ, თუმცა როცა ამას ემატება კბილის პასტიდან მიღებული ფტორი, უკვე სარისკოა. რა თქმა უნდა, ფტორი კარიესის განვითარებას უშლის ხელს და ის აუცილებელია კბილებისთვის, თუმცა, ძალიან ცოტა რაოდენობით და მხოლოდ კბილების ზედაპირზე (არა ორგანიზმში). ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ჯაგრისზე დაიტანოთ ძალიან ცოტა კბილის პასტა, დაახლოებით ბრინჯის მარცვლის ზომის და გახეხვის შემდეგ სრულად გამოირეცხოთ პირის ღრუდან. ბავშვები კბილის ხეხვის დროს ყლაპავენ კბილის პასტას. კვლევების თანახმად, ასეთი ბავშვების ორგანიზმში ფტორის გადაჭარბებული რაოდენობა დაფიქსირდა, რომელიც შემდგომში ცირკულაციის შედეგად ხვდება ტვინში და იწვევს მის დაზიანებას“ - დასძინა ფილიპ გრანდჟანმა. 

როგორც გადაცემაში აღნიშნეს, აფთიაქებისა და მაღაზიის დახლებზე უამრავი ბრენდის კბილის პასტაა წარმოდგენილი, სხვადასხვა სარეკლამო წარწერა გვიჩენს კითხვას - პირის ღრუს მოვლის როგორ საშუალებებზე უნდა გავაკეთოთ არჩევანი, მაქსიმალური ეფექტის მისაღებად და ხომ არ არის რომელიმე პროდუქტი ჯანმრთელობისთვის საშიში?

,,ინტერნეტ სივრცეში გვხვდება უამრავი ვიდეო, სადაც კბილის პასტების ტუბზე დატანილი ფერადი ზოლების მიხედვით, უსაფრთხო და საფრთხის შემცველი პროდუქტების ერთმანეთისგან გარჩევას გვასწავლიან. სინამდვილეში ფერად ზოლებს სულ სხვა დანიშნულება აქვს და საერთოდ არ აქვს კავშირი კბილის პასტის შემადგენლობასთან. ეს ნიშნულები გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ ქარხანაში გაიზომოს თუ რა სიგრძის ტუბი უნდა მოჭრას და შესაბამისად, ის აპარატი, რომელიც ამას აკეთებს ამ ნიშნულით ხვდება რა სიგრძეზე უნდა მოჭრას. მე პაციენტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ ამის მიხედვით არასდროს შეარჩიონ კბილის პასტა“ - აღნიშნა ქირურგმა, პარადონტოლოგმა თეა ნაცვლიშვილმა. 

„ქიმიური კბილის პასტები განსხვავებული შემადგენლობისაა, ამიტომ მათ შეძენამდე რეკომენდებულია სტომატოლოგთან კონსულტაცია, რომელიც ინდივიდუალურად თქვენი კბილებისა და ღრძილების შესაბამის პროდუქტს შეგირჩევთ. თუ პაციენტს აქვს ღრძილის ანთების მიმართ მიდრეკილება, მისთვის განკუთვნილ კბილის პასტაში უნდა შედიოდეს ან ქლორჰექსიდინი ან ეთერზეთები. ვისაც კარიესის მიმართ აქვს მიდრეკილება, მათ უნდა ჰქონდეთ ფტორირებული კბილის პასტა“ - დასძინა თეა ნაცვლიშვილმა.

ფტორი ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური და საყურადღებო კომპონენტია კბილის პასტების შემადგენლობაში. ის შეძლებისდაგვარად აღადგენს კბილის ემალს, უზრუნველყოფს კბილის მგრძნობელობის შემცირებას, რაც მისი დადებითი მხარეა. მგრძნობელობის გაძლიერებას კი კბილის ცვეთა განაპირობებს, გათხელებული ემალი ვეღარ იცავს კბილის დენტინს, რომელშიც ნერვული დაბოლოებების განშტოებებია და კბილები მარტივად რეაგირებს მჟავეზე, ტკბილზე, ცივსა და ცხელზე. ფტორიანი კბილის პასტა კი ემალის შევსებას უწყობს ხელს. არსებობს გასათვალისწინებელი ფაქტორი - ზედმეტი ფტორი საშიშია ჯანმრთელობისთვის!.

ზოგიერთი კბილის პასტის შემადგენლობაში შედის ნივთიერება ტრიკლოზანი, რომელიც პირის ღრუში ბაქტერიებს ანადგურებს და ეფექტურია, როგორც კარიესის, ასევე, ინფექციებისგან თავის დასაცავად. ამ დადებითი თვისებების მიუხედავად, მეცნიერების ნაწილს ტრიკლოზანის მიმართ საეჭვო დამოკიდებულება აქვს. ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლოა ბაქტერიების რეზისტენტობა გამოიწვიოს. გარდა ამისა, ცხოველებზე ჩატარებული ექსპერიმენტების მიხედვით დადგინდა ტრიკლოზალის უარყოფითი გავლენა ფარისებრ ჯირკვალზე, თუმცა, აღნიშნული კვლევები არ ჩატარებულა ადამიანზე, შესაბამისად, მეცნიერებს გადაჭრით უჭირთ იმის თქმა, რომ ეს ნივთიერება უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ადამიანზე. ამიტომ, ჩვენი რეკომენდაციაა, რომ ტრიკლოზანიანი კბილის პასტები გამოიყენოთ მხოლოდ ექიმის დანიშნულებით, აუცილებლობის შემთხვევაში.

ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რომელიც კბილის პასტების შემადგენლობის ჩამონათვალშია, მისი აბრაზიულობის, ანუ წმენდის მაჩვენებელი ინდექსია - ეს ინფორმაცია შემადგენლობაში მითითებულია, როგორც RDA – 20, RDA – 30, RDA – 50... რაც უფრო დიდი რიცხვია მითითებული აღნიშნული აბრევიატურის გასწვრივ, მით უფრო ეფექტურად წმენდს და ათეთრებს კბილებს, თუმცა ასეთივე წარმატებით აზიანებს ემალს. ანუ, ციფრები 0-დან 70-მდე დაბალ აბრაზიულობაზე მიუთითებს, საშუალოდ ითვლება 70-დან 100-მდე, 100-ზე ზემოთ კი მაღალი მაჩვენებელია. უმჯობესია არჩევანი გააკეთოთ დაბალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტაზე და გამონაკლის შემთხვევებში ან მაქსიმუმ კვირაში ორჯერ გაიხეხოთ კბილები საშუალო ან მაღალი აბრაზიულობის მქონე კბილის პასტით.

კბილის პასტა, რომელიც წყალში ძალიან ქაფდება - ასეთი კბილის პასტის გამოყენებისგან თავი უნდა შევიკავოთ - აღნიშნეს გადაცემაში ,,საიმედო რეკომენაციდები. 

წყარო:​ ,,საიმედო რეკომენდაციები''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

​დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა

ადამიანები პათოლოგიური (მორბიდული) სიმსუქნის სამკურნალოდ სხვადასხვა მეთოდს იყენებენ. ერთ-ერთი ძირითადი და ეფექტიანი მეთოდი არის ბარიატრიული ქირურგია. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ სხვადასხვა ტიპის ბარიატრიული ოპერაცია ტარდება და მკურნალობის მეთოდის შერჩევა პაციენტის მდგომარეობიდან გამომდინარე ხდება.

ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-სთან „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბარიატრიულმა ქირურგმა ​გია მოსიაშვილმა ისაუბრა.

გია მოსიაშვილი: „პაციენტი, რომლის სხეულის მასის ინდექსიც 40-ზე მეტია, არის მორბიდულად მსუქანი. სხეულის მასის ინდექსის დათვლა ხდება მარტივად - პაციენტის სხეულის წონა უნდა გავყოთ მის სიმაღლეზე კვადრატში.“

- რა დაავადებებს იწვევს მორბიდული სიმსუქნე?

გია მოსიაშვილი: „პათოლოგიური სიმსუქნე ისეთი დაავადებების განვითარების რისკ-ფაქტორს წარმოადგენს, როგორებიცაა: შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ჰიპერტონული დაავადება, ინსულტი, კარდიოვასკულური დაავადებები, მსხვილი სახსრების ართრიტები, ობსტრუქტიული ძილის აპნოე და სხვა. ამასთან, მორბიდული სიმსუქნე, შესაძლოა, წინაპირობა გახდეს ონკოლოგიური დაავადებებისა.“

- როგორ შეიძლება პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლა ბარიატრიული ქირურგიით?

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ქირურგი ოპერაციის მსვლელობისას საჭმლის მომნელებელ ტრაქტზე აკეთებს ისეთ ცვლილებებს, რომლის შემდეგაც პაციენტები იკლებენ წონაში. ისტორიულად ბევრი ოპერაცია მოისინჯა, ზოგს ჰქონდა შედეგი, ზოგს - ნაკლებად. დღეისათვის მსოფლიოში ყველაზე ხშირად ხორციელდება ორი ტიპის ოპერაცია. პირველი გულისხმობს მხოლოდ კუჭის დაპატარავებას, მეორე კუჭის დაპატარავებას და ასევე, წვრილი ნაწლავის დამოკლებასაც. ბარიატრიული ოპერაციის კანდიდატი პაციენტები გადიან კვლევას, ყველა მათგანი ინდივიდუალურად ფასდება, შემდეგ ხდება მათთვის შესაბამისი ოპერაციის შერჩევა.

როგორც უკვე გითხარით, ქირურგი გვთავაზობს ორი ტიპის ოპერაციას - რესტრიქციულს (კუჭის დაპატარავება) და რესტრიქციულ-მალაბსორბციულს (კუჭის დაპატარავება და ასევე წვრილი ნაწლავის დამოკლება). პირველი ტიპის ბარიატრიული ოპერაციაა სლივ-გასტრექტომია, მეორე ტიპის - კუჭის შუნტირების და მინი შუნტირების ოპერაციები.

- ბარიატრიის შედეგებზე რომ ვისაუბროთ…

გია მოსიაშვილი: „ბარიატრიული ოპერაციების შემდეგ არ ხდება პაციენტის სწორი წონის აღდგენა. ოპერაციის მერე პაციენტები იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს (სხვადასხვა ოპერაციის დროს სხვადასხვანაირია პროცენტული რაოდენობა). ბარიატრიული ოპერაციის შემდეგ პაციენტებს ეცვლებათ კვებითი ჩვევები. ისინი ჭამენ მცირე ულუფებით, შესაბამისად, ვეღარ იღებენ ზედმეტ კალორიებს. იმის ფონზე, რომ პაციენტები ოპერაციის შემდეგ იღებენ მხოლოდ დღიური კალორიების საკმარის დოზას, 6 თვიდან 2 წლამდე შუალედში იკლებენ ზედმეტი მასის 60-90%-ს. ყველა ბარიატრიული ოპერაციის მიზანია შეამციროს პაციენტის წონა.

- როგორ განისაზღვრება მორბიდული სიმსუქნე და როგორ მივხვდეთ, გვაქვს თუ არა ქირურგიული მკურნალობის საჭიროება?

გია მოსიაშვილი: „პაციენტები პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლას სხვადასხვა კონსერვატიული მეთოდით იწყებენ, როგორებიცაა: დიეტა, ვარჯიში, მედიკამენტების მიღება. კვლევებით დადგენილია რომ, როდესაც პაციენტის სხეულის მასის ინდექსი აჭარბებს 40-ს, ძალიან რთულია მყარი შედეგის მიღება ზემოთ ჩამოთვლილი მეთოდებით. პირველ ეტაპზე იკლებენ, თუმცა დიეტის დასრულების შემდეგ უფრო მეტს იმატებენ, ვიდრე დიეტის დაწყებამდე ჰქონდათ. დღესდღეობით ბარიატრიული ოპერაციები ზედმეტ წონასთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტიანი საშუალებაა.

შესაბამისად, ოპერაციული მკურნალობის საჭიროებაც დგება მაშინ, როდესაც პაციენტს ყველანაირი მცდელობის მიუხედავად, არ აქვს სასურველი წონა, პლუს ამას, შესაძლოა, გამოჩნდეს რომელიმე თანმხლები დაავადება.

- რა სახის ბარიატრიული ოპერაციები ტარდება „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

გია მოსიაშვილი: „წამყვან ოპერაციებად ითვლება სლივ-გასტრექტომია, იგივე კუჭის ვერტიკალური რეზექცია და კუჭის შუნტირების ოპერაციები. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ დანერგილია ორივე ტიპის ოპერაცია და ინდივიდუალურად შერჩევის შემდეგ პაციენტს ჩაუტარდება მისთვის შესაბამისი ოპერაცია.

- რა განსხვავებაა ამ ოპერაციებს შორის და რა დადებითი ან უარყოფითი შედეგები აქვს?

გია მოსიაშვილი: ,,სლივ-გასტრექტომია მსოფლიოში ყველაზე ხშირად გამოყენებად ბარიატრიულ ოპერაციას წარმოადგენს. ბოლო მონაცემებით, მისი წილი 60-65%-ია. ოპერაციის ეს მეთოდი გულისხმობს კუჭის „გამოწეული“ ნაწილის მოკვეთას, რაც 8-10-ჯერ ამცირებს კუჭის მოცულობას. უპირატესობა არის მისი ფიზიოლოგიურობა, შენარჩუნებულია ყველა სფინქტერი (მომჭერი) და მიღებული საკვები ბუნებრივი გზით გადაადგილდება საჭმლის მომნელებელ სისტემაში. რეაბილიტაციის შემდეგ პაციენტს არ უწევს დამატებითი მედიკამენტების ხანგრძლივი მიღება და, შესაბამისად, ამ მხრივ დისკომფორტი არ ექმნება.

რაც შეეხება კუჭის შუნტირებას, კუჭიდან ხდება მცირე ზომის ტაკვის შექმნა, რომელსაც მიეკერება დამოკლებული წვრილი ნაწლავი. შუნტირების ოპერაციების დროს მიღებული საკვები გაივლის ახლადშექმნილ გზას. დამოკლებული ნაწლავის გამო ზოგჯერ საჭიროა ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დამატებით მიღება, შესაბამისად, ფიზიოლოგიურობის თვალსაზრისით სლივ-გასტრექტომიასთან შედარებით, ეს შუნტირების ოპერაციების უარყოფითი მხარეა, თუმცა უნდა აღვნიშნოთ, რომ შუნტირების ოპერაციების შემდეგ სხეულის მასის კლება უფრო მეტია.''

R

წაიკითხეთ სრულად