Baby Bag

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი Mo​msEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ორგანიზმში კინის როლის შემცველობის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რკინის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები, სიმპტომები, ვინ წარმოადგენს რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს, რომელი საკვებია რკინით მდიდარი - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ ესოდენ მნიშვნელოვან ელემენტ რკინაზე და მასთან ასოცირებულ ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე.

რკინა არის ჩვენი ორგანიზმისთვის უმნიშვნელოვანესი ელემენტია. რკინა შედის ჰემოგლობინის სტრუქტურაში, რომელიც თავის მხრივ სისხლის წითელი უჯრედების შემადგენელი ნაწილია და მისი ძირითადი ფუნქციაა ჟანგბადის ტრანსპორტი მთელს ორგანიზმში. რკინის სათანადო რაოდენობა ორგანიზმში იმუნიტეტის, ფარისებრი ჯირკვლის და სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის გამართული ფუნქციონირების გარანტიაა. ასევე ბავშვთა მენტალური განვითარება გარკვეულწილად დამოკიდეულია ორგანიზმის რკინით ადექვატურ გაჯერებაზე.

რკინადეფიციტური ანემიის (რკინის დეფიციტის) ძირითადი მიზეზებია: სისხლდენები, ნაწლავებიდან შეწოვის პრობლემები, რკინის ტრანსპორტირების დარღვევა (ორგანიზმში რკინის მეტაბოლიზმის გზების დარღვევა), ალიმენტური უკმარისობა ( კვებითი უკმარისობა) და რკინაზე გაზრდილი მოთხოვნილება (ორსულობა, ლაქტაცია, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.

რკინადეფიციტური ანემიის ძირითადი სიმპტომებია: ქრონიკული დაღლილობა, საერთო სისუსტე, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევადობა, კანის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, გულისცემის აჩქარება, ყურებში შუილი, ხშირი თავის ტკივილი,გაუკუღმართებული ყნოსვა და გემოვნება (აქვე მინდა ხაზი გავუსვა,რომ ხშირია შემთხვევები, როდესაც ტკბილეულისადმი ადამიანის გაძლიერებული სურვილი კავშირშია რკინის დეფიციტთან, რკინის დეფიციტის აღმოფხვრის შემდეგ ეს განსაკუთრებული ლტოლვა ტკილეულისადმი რეგულირდება, რაც იმით აიხსნება რომ ორგანიზმი განიცდის ჟანგბადოვან შიმშილს მის „კომპენსირებას“ კი შაქრის ჭარბი მოხმარებით ცდილობს), ხშირი ავადობა დაქვეითებული იმუნიტეტის ფონზე, ნერვული აღგზნებადობა, ძილიანობა და სხვა.

რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი, კუჭნაწლავის და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები.

ბოლოს განვიხილოთ პროდუქტების ჩამონათვალი, რომლებიც მდიდარია რკინით:
  • საქონლის ხორცი და ღვიძლი, 
  • ზღვის პროდუქტები, 
  • ლობიო, 
  • ისპანახი, 
  • კვერცხი, 
  • რძის ნაწარმი, 
  • ქლიავი, ბროწეული, 
  • ფინიკი, 
  • გარგარი,
  • ვაშლი, 
  • ნიგოზი, 
  • ქიშმიში და სხვა. 
აღსანიშნავია, რომ ორგანიზმი ცხოველური საკვებიდან უფრო ითვისებს რკინას ვიდრე მცენარეული საკვებიდან. რკინის შეწოვას ხელს უწყობს C ვიტამინი, რომლითაც მდიდარია განსაკუთებით ციტრუსები, გარდა C ვიტამინისა რკინის შეწოვისთვის საჭიროა B ჯგუფის ვიტამინები, მათ წყაროს წარმოადგენს: მარცვლეული, სოკო, მწვანე ბოსტნეულები, ავოკადო, სტაფილო, ზღვის წყალმცენარეები. რაც შეეხება რკინის პრეპარატის თვითნებურ მიღებას - კატეგორიულად დაუშვებელია ექიმის რეკომენდაციის გარეშე.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ლოგოპედი ეკატერინე კვიტაიშვილი.

- ზოგადად, რა არის ექსპრესიული მეტყველება?

- მეტყველების ექსპრესიულობა არის უნარი ნათლად, დამაჯერებლად და ამავე დროს, რაც შეიძლება მოკლედ, გამოხატოს საკუთარი აზრები და გრძნობები, ინტონაციის დაუფლების უნარი, სიტყვების არჩევა, წინადადებების აგება, ფაქტების შერჩევა, მაგალითები.

- როგორ ამოვიცნოთ რომ ბავშვს ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა აქვს? (რა ახასიათებს?)

- ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა არის მეტყველების განვითარების სპეციფიკური დარღვევის ერთ-ერთი ფორმა, რომლის დროსაც ბავშვის სასაუბრო მეტყველების გამოყენების უნარი მინიმალურ დონეზე დაბალია, რაც გამოიხატება მეტყველების ზოგადი განუვითარებლობით, არსებობს ლექსიკის სიღარიბე, სიტყვიერი განზოგადების დაბალი დონე, მეტყველების დეტალური განცხადების სირთულეები, აგრამატიზმები (სიტყვიერი დაბოლოებების გამოყენებაში შეცდომები, სიტყვების ფორმირების დარღვევა), წინადადებების, ზმნების გამოყენების სირთულეები. დამახასიათებელია არავერბალური მინიშნებების, ჟესტების ადეკვატური გამოყენება, კომუნიკაციის სურვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალური მეტყველების განვითარება ძალზე ინდივიდუალურია, ორი წლის ასაკში ცალკეული სიტყვების, მასთან დაკავშირებული მეტყველების წარმონაქმნების, ან სამი წლისთვის 2-3 სიტყვისგან შემდგარი მარტივი ფრაზების არარსებობა უნდა ჩაითვალოს დაყოვნების ნიშნად.

ექსპრესიული მეტყველების დარღვევის მიმანიშნებელი შეიძლება იყოს შემდეგი ნიშნები:

ბავშვს 2 წლამდე არ აქვს მეტყველება სიტყვების სახით და 3 წლისთვის მარტივი ფრაზები, მცირე ლექსიკით შემოიფარგლება, სირთულეები სინონიმების არჩევისას, თხრობა, წინადადების არასწორი სტრუქტურა, მეტყველებაში შეცდომები, სიტყვების შემოკლებული გამოთქმები, წინადადებების, ნაცვალსახელების არასწორი გამოყენება, არსებითი სახელების უარყოფის შეუძლებლობა.

- როგორ ხდება ექსპრესიული მეტყველების განვითარება და რა უნარებია ამისთვის საჭირო?

- განსაზღვრეთ რა ტემპით უნდა წაიკითხოთ ლექსი (საშუალო, სწრაფი, ნელი). ასევე, მონაცვლეობით თქვით წინადადება თხრობითი ინტონაციით, თქვით სიხარულით, სიამოვნებით, გაკვირვებით, ეჭვით. მონაცვლეობით მეტყველება ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისა და დედის ცხოვრებაში, ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს გამოხატონ თავიანთი სურვილები და საჭიროებები, აზრები და იდეები, დაიცვან თავიანთი თვალსაზრისი, განავითარონ ენის გამოყენება წერილობით და წარმატებულად იურთიერთონ სხვებთან. ბავშვებისა და მშობლების შემთხვევაში კი – ერთმანეთის გაგება და სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება. როდესაც ენა კარგად არის განვითარებული (ბავშვს აქვს საკმაოდ ფართო ლექსიკა, კომპეტენტურად გამოხატავს თავის აზრებს, იცის როგორ აღწეროს შეგრძნებები, მოქმედებები, მოვლენები, მკაფიოდ პასუხობს კითხვებს), ეს მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მის ცხოვრებას და უხსნის დიდ შესაძლებლობებს სხვადასხვა წრეში კომუნიკაციისთვის. 

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად