Baby Bag

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

,,რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვები და მოზრდილები''

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი Mo​msEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ორგანიზმში კინის როლის შემცველობის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რკინის დეფიციტის გამომწვევი მიზეზები, სიმპტომები, ვინ წარმოადგენს რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს, რომელი საკვებია რკინით მდიდარი - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ ესოდენ მნიშვნელოვან ელემენტ რკინაზე და მასთან ასოცირებულ ჯანმრთელობისთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე.

რკინა არის ჩვენი ორგანიზმისთვის უმნიშვნელოვანესი ელემენტია. რკინა შედის ჰემოგლობინის სტრუქტურაში, რომელიც თავის მხრივ სისხლის წითელი უჯრედების შემადგენელი ნაწილია და მისი ძირითადი ფუნქციაა ჟანგბადის ტრანსპორტი მთელს ორგანიზმში. რკინის სათანადო რაოდენობა ორგანიზმში იმუნიტეტის, ფარისებრი ჯირკვლის და სხვადასხვა ორგანოთა სისტემის გამართული ფუნქციონირების გარანტიაა. ასევე ბავშვთა მენტალური განვითარება გარკვეულწილად დამოკიდეულია ორგანიზმის რკინით ადექვატურ გაჯერებაზე.

რკინადეფიციტური ანემიის (რკინის დეფიციტის) ძირითადი მიზეზებია: სისხლდენები, ნაწლავებიდან შეწოვის პრობლემები, რკინის ტრანსპორტირების დარღვევა (ორგანიზმში რკინის მეტაბოლიზმის გზების დარღვევა), ალიმენტური უკმარისობა ( კვებითი უკმარისობა) და რკინაზე გაზრდილი მოთხოვნილება (ორსულობა, ლაქტაცია, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.

რკინადეფიციტური ანემიის ძირითადი სიმპტომებია: ქრონიკული დაღლილობა, საერთო სისუსტე, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევადობა, კანის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, გულისცემის აჩქარება, ყურებში შუილი, ხშირი თავის ტკივილი,გაუკუღმართებული ყნოსვა და გემოვნება (აქვე მინდა ხაზი გავუსვა,რომ ხშირია შემთხვევები, როდესაც ტკბილეულისადმი ადამიანის გაძლიერებული სურვილი კავშირშია რკინის დეფიციტთან, რკინის დეფიციტის აღმოფხვრის შემდეგ ეს განსაკუთრებული ლტოლვა ტკილეულისადმი რეგულირდება, რაც იმით აიხსნება რომ ორგანიზმი განიცდის ჟანგბადოვან შიმშილს მის „კომპენსირებას“ კი შაქრის ჭარბი მოხმარებით ცდილობს), ხშირი ავადობა დაქვეითებული იმუნიტეტის ფონზე, ნერვული აღგზნებადობა, ძილიანობა და სხვა.

რკინის დეფიციტის განვითარების რისკ ჯგუფს განსაკუთრებით წარმოადგენენ ორსულები და მეძუძური ქალები, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი, კუჭნაწლავის და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები.

ბოლოს განვიხილოთ პროდუქტების ჩამონათვალი, რომლებიც მდიდარია რკინით:
  • საქონლის ხორცი და ღვიძლი, 
  • ზღვის პროდუქტები, 
  • ლობიო, 
  • ისპანახი, 
  • კვერცხი, 
  • რძის ნაწარმი, 
  • ქლიავი, ბროწეული, 
  • ფინიკი, 
  • გარგარი,
  • ვაშლი, 
  • ნიგოზი, 
  • ქიშმიში და სხვა. 
აღსანიშნავია, რომ ორგანიზმი ცხოველური საკვებიდან უფრო ითვისებს რკინას ვიდრე მცენარეული საკვებიდან. რკინის შეწოვას ხელს უწყობს C ვიტამინი, რომლითაც მდიდარია განსაკუთებით ციტრუსები, გარდა C ვიტამინისა რკინის შეწოვისთვის საჭიროა B ჯგუფის ვიტამინები, მათ წყაროს წარმოადგენს: მარცვლეული, სოკო, მწვანე ბოსტნეულები, ავოკადო, სტაფილო, ზღვის წყალმცენარეები. რაც შეეხება რკინის პრეპარატის თვითნებურ მიღებას - კატეგორიულად დაუშვებელია ექიმის რეკომენდაციის გარეშე.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა შევარჩიოთ ჩვილისთვის მზისგან დამცავი და რა ასაკიდან შეიძლება გამოვიყენოთ? - თემაზე ზაზა თელია საუბრობს

როგორ უნდა შევარჩიოთ ჩვილისთვის მზისგან დამცავი და რა ასაკიდან შეიძლება გამოვიყენოთ? - თემაზე ზაზა თელია საუბრობს

როგორ უნდა შევარჩიოთ ჩვილისთვის მზისგან დამცავი და რა ასაკიდან შეიძლება გამოვიყენოთ? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს დერმატო-ვენეროლოგი ზაზა თელია ესაუბრა.

- როგორ აისახება ბავშვის კანზე მზეზე დიდხანს ყოფნა და რა ზიანი შეიძლება მიაყენოს?

- მრავალი კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ მზისგან ულტრაიისფერი სხივები სერიოზულ ზიანს აყენებს, არამარტო კანს, არამედ მთლიანად ორგანიზმს. შეკრებილი ინფორმაციის მიხედვით, სტატისტიკურად ადამიანის ცხოვრებაში კანის დამწვრობის ეპიზოდების უმეტესი წილი მოდიოდა ბავშვთა ასაკში. მოგეხსენებათ, ერთი დამწვრობის ეპიზოდიც კი კანის კიბოს განვითარების რისკს, დაახლოებით 20-30%-მდე ზრდის. შესაბამისად, ბოლო პერიოდია, აქტიურად მიმდინარეობს მოსახლეობისთვის ინფორმაციის მიწოდება დამწვრობების პრევენციისთვის სამედიცინო ასოციაციების მხრიდან, როგორიც არის ამერიკის დერმატოლოგთა ასოციაცია. სამწუხაროდ, 10 წლამდე ასაკის ბავშვებში დამწვრობის ეპიზოდები უფრო ხშირია, ვინაიდან მათ უყვართ ზაფხულში წყალში ყოფნა, დღის მანძილზე გარეთ თამაში, შესაბამისად, მშობლებს უჭირთ რეკომენდაციების დაცვა. მზისგან დამცავის გარდა, მშობლებს ურჩევენ, რომ სწორად შეარჩიონ საცურაო მაისურები, რომლებიც ფარავს ბავშვის კანის დიდ ნაწილს, ასევე, საცურაო ქუდი, რომელსაც ე.წ. ფრთები აქვს და იცავს ბავშვის კისერს. ძალიან მნიშვნელოვანია მზის სათვალის გამოყენება, რადგან თვალებიც ზიანდება მზის ულტრაისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად. ეს რეკომენდაციები გასათვალისწინებელია, არა მარტო დამწვრობის თავიდან ასაცილებლად, არამედ სხვა დამაზიანებელი ეფექტის პრევენციისთვისაც.

- როდიდან უნდა წავუსვათ ბავშვს მზისგან დამცავი?

- 0 წლიდან რეკომენდებულია მზისგან დამცავის კრემის გამოყენება.

- როგორ უნდა შევარჩიოთ ჩვილისთვის მზისგან დამცავი კრემი და რა ნივთიერებებს უნდა შეიცავდეს?

მოგეხსენებათ, ბავშვის კანი მეტად მგრძნობიარეა ყველაფრის მიმართ, შესაბამისად, კრემი უნდა იყოს ორმაგი დაცვის, უკეთეს შემთხვევაში, ოთხმაგი დაცვის. აუცილებელია, რომ იყოს ულტრაისფერი A და B სხივისგან დამცავი და კარგი იქნება თუ დამატებული ექნება ხილული (visible) და ინფრაწითელი სხივისგან დაცვის მექანიზმიც, ვინაიდან ეს სხივებიც დამაზიანებელია ჩვენი ჯანმრთელობისთვის. ბავშვებისთვის რეკომენდებულია SPF 50.

რაც შეეხება შემადგენლობას:

ორი ტიპის მზისგან დამცავი არსებობს, ე.წ. ფიზიკური და ქიმიური ფილტრაციის. ფიზიკური ფილტრაცია გულისხმობს, რომ მზისგან დამცავი კანს ეკვრება და მზის ულტრაისფერ სხივებს ირეკლავს, ხოლო ქიმიური ფილტრაციის შემთხვევაში თვითონ ნივთიერებები შთანთქავს ულტრაისფერ სხივებს. 

ბავშვებში რეკომენდებულია ფიზიკური ფილტრაციის მზისგან დამცავის გამოყენება, რომელიც შეიცავს, როგორც წესი, სამ ნივთიერებას: თუთიის ოქსიდი, რკინის ოქსიდი და ტიტანის დიოქსიდი. თუმცა ასევე შესაძლებელია, გამოვიყენოთ ორმაგი ფილტრაციის მზისგან დამცავი, ვგულისხმობ, რომ კრემი შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ნივთიერებებს და ამასთანავე, შემადგენლობაში იყოს ქიმიური ფილტრაციაც.

უმჯობესია, თუ მზისგან დამცავი იქნება სქელი კონსისტენციის. კრემი უნდა გადანაწილდეს ტანსაცმლისგან დაუფარავ ადგილებში და განახლდეს ორ საათში ერთხელ. თუ ბავშვი აუზში, ზღვაში ან შხაპის ქვეშ დასველდა, ამ შემთხვევაშიც აუცილებელია განახლება. მოზრდილი ადამიანების შემთხვევაში რაოდენობა, დაახლოებით, გოლფის ბურთის ზომის იყოს, ხოლო ბავშვებისთვის ეს რაოდენობა ნახევრდება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად