Baby Bag

„ყველა ბავშვს არ სჭირდება ორთოპედიული ფეხსაცმელი, მხოლოდ იმას, ვისაც აქვს რაღაც პრობლემა,“ - ორთოკინეზითერაპევტი თამარ ჭიჭინაძე

ორთოკინეზითერაპევტი თამარ ჭიჭინაძე გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ბრტყელტერფიანობის პრობლემის შესახებ საუბრობს და მშობლებს მნიშვნელოვან რჩევებს აძლევს:

„პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს არის ის, რომ ოთხ წლამდე ბავშვი აჩვენოს ბავშვთა ორთოპედს. თუ ბავშვს პრობლემა აქვს, სპეციფიკური ჩივილებიც წამოვა. თუ ბავშვი ამბობს: „დავიღალე,“ ითხოვს ხელში აყვანას, აკლია სისწრაფე, ე.ი. არის პრობლემა. ამ დროს ამბობენ, რომ ბავშვი ზარმაცია. არა, ბავშვი არ არის ზარმაცი, ის არის ძალიან მგრძნობიარე, ის მართლა იღლება, უბრალოდ არ იცის, რა გააკეთოს, როგორ გითხრას, როგორ გაგაგებინოს. ამ დროს ბავშვი აჩვენეთ ბავშვთა ორთოპედ-ტრავმატოლოგს. დააკვირდით ბავშვის სიარულის მანერას. ეს არ არის რთული. ამას ჰქვია ჩაპლინის სიარული. ოთხ წლამდე თაღი არ არის განვითარებული, ის მხოლოდ ოთხი წლიდან იწყებს განვითარებას. ბავშვი სპეციფიკურად, ჩაპლინის მსგავსად დადის. მეორე პრობლემა არის ჰიპერსუპინაცია, დათვივით რომ დაბაჯბაჯებს ბავშვი, პირიქით შეწეული ფეხებით. ასეთ დროს ოთხ წლამდე მიდიხართ ორთოპედ-ტრავმატოლოგთან და მის დანიშნულებას მიჰყვებით. ოთხი წლიდან უკვე შესაძლებელია, რომ ჩატარდეს სკანირება. ამის გაკეთება კონტროლის მიზნითაც შეგიძლიათ. შესაძლოა, ბავშვს ჩივილი არ ჰქონდეს, მაგრამ აღმოაჩნდეს პრობლემა. ეს ორგანიზმზეა დამოკიდებული. ზოგს მეორე, მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობა აქვს და ისე გადის წლები, რომ ამას ვერ იგებს.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ბრტყელტერფიანობა სხვადასხვა სახისაა და პრობლემა ბავშვებში განსხვავებული სიმწვავით ვლინდება:

„ბრტყელტერფიანობა არის სრული, ნაწილობრივი, კომბინირებული, სიგრძივი, განივი. თითოეულ ამ ტიპს აქვს კიდევ სამი ხარისხი. ყველაზე რთული, რა თქმა უნდა, არის მესამე ხარისხი. რამდენიმე წელია მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობაზე ხდება ქირურგიული ჩარევაც. პრევენციის საშუალება არის ტერფის დროული დიაგნოსტიკა. უნდა გამოვლინდეს პრობლემა და დავამზადებინოთ ინდივიდუალური სამკურნალო-საკორექციო ღაბაში. ღაბაში არ არის მხოლოდ სუპინატორი, რომელსაც ბრტელტერფიანობის დროს თაღის ასაწევად ვიყენებთ. ჩვენ დროულად თუ მივხედავთ ბავშვს საუკეთესო შედეგი გვაქვს ოთხიდან რვამდე, ნაწილობრივ 12 წლამდეც. შემდეგ ვმუშაობთ შედეგის შენარჩუნებაზე. ღაბაში შეიძლება იყოს სუპინატორი, ორთოკორექტორი, სპორტული კორექტორი. ცალკე არის პათოლოგია დიაბეტური ტერფი, რომელიც ძალიან რთული პათოლოგიაა და დროულად მისახედია, რომ არ მოხდეს ამპუტაცია.“

თამარ ჭიჭინაძის თქმით, ბავშვმა თორმეტიდან თვრამეტ წლამდე სუპინატორის გამოყენება უნდა განაგრძოს:

„ბავშვს შეუძლია ყველანაირი სპორტული დატვირთვა, თუ არ აქვს ხერხემლის გამრუდება. ნუ ეშინია ხოლმე მშობელს, როდესაც ბავშვი ბრტყელტერფიანია. არა ფეხბურთი, არა კალათბურთი, შეწუხებულია მშობელი. რა თქმა უნდა, ცურვა და ჯირითი არის ძალიან კარგი ხერხემლისთვის. შეიძლება ბავშვს აქვს რაიმე ტერფის პათოლოგია, მაგრამ მონდომებულია, კალათბურთი უნდა, ფეხბურთი უნდა. არ უნდა დავუშალოთ ეს აქტივობა. ის ატარებს სუპინატორს და პრობლემა საერთოდ არ ექნება. რატომ უნდა დავწყვიტოთ გული? როდესაც თორმეტ წლამდე შედეგს ვიღებთ, მქონია შემთხვევა, რომ ყველაფერი კარგადაა და ანებებენ თავს: აღარც სუპინატორი, აღარც ვარჯიში. რა ხდება თორმეტი წლის შემდეგ? ჰორმონალური ცვლილება, ტანის აყრა, გარდატეხის პერიოდი. ბავშვი იყო მიდრეკილი ბრტყელტერფიანობისკენ, ჩვენ შევაჩერეთ, მოვერიეთ, მაგრამ გავიდა ორი-სამი წელი და უკან დაგვიბრუნდა ყველაფერი. თუ დავიწყებთ ამაზე მუშაობას, კი ბატონო, რთულია, შრომატევადია, მაგრამ აუცილებლად თვრამეტ წლამდე უნდა მივიყვანოთ. შემდეგ აღარაფერია საჭირო.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვს თაღი ჩამოყალიბებული არ აქვს და მისი პრობლემის იდენტიფიცირება მხოლოდ ორთოპედს შეუძლია:

„ოთხ წლამდე ბავშვს თაღი არ აქვს. თაღის ჩამოყალიბება ოთხი წლიდან 7-8 წლამდე ხდება. ამიტომ მხოლოდ ორთოპედი მიხვდება ბავშვს პრობლემა აქვს თუ არა. თქვენ მხოლოდ ჩივილით მიხვდებით, ბავშვი წუხს და იღლება. არის შემთხვევები, რომ ბავშვს წვივის კუნთები ტკივა და მშობელს სთხოვს, რომ ღამით მასაჟი გაუკეთოს. აქ ორი ფაქტორი უნდა გამოირიცხოს: ყელისა და ტერფის პრობლემები. ხშირია, როდესაც ეს არის თანმხვედრი, ამიტომ არ უნდა გამოგვეპაროს, ყურადღება უნდა მივაქციოთ დეფორმაციას, როდესაც კოჭი მოდის ოდნავ შიგნით, ქუსლი გადის გარეთ. ამას მიხვდებით ფეხსაცმლით, სიარულის მანერით, ფეხსაცმლის ცვეთაზე შეატყობთ. თუ ეს პროცესი არის, იქ ჩვენ გვექნება პრობლემა. ეს არ ნიშნავს, რომ რაღაც რთული ბრტყელტერფიანობა იქნება. შესაძლოა, მოვიდეს 3-4 წლის ბავშვი, არ იყოს ბრტყელტერფიანი, თაღი ვითარდებოდეს, მაგრამ წონა მოიმატა, გაიზარდა დატვირთვა გადმოატრიალა ფეხი, ეს არის შეძენილი დეფორმაცია.“

„მასაჟს ნიშნავს ორთოპედი. ვარჯიშიც არის სხვადასხვანაირი და ჩვენ ვუხსნით რა გააკეთოს ბავშვმა. ვარჯიში ყოველდღიურად გასაკეთებელია. რაც შეეხება ფეხსაცმელს, ყველა ბავშვს არ სჭირდება ორთოპედიული ფეხსაცმელი. მშობლების ამბავი ხომ იცით, ორთოპედიულს რომ აცმევენ შვილს, მშვიდად არიან. არა, არ სჭირდება ყველა ბავშვს ორთოპედიული ფეხსაცმელი, მხოლოდ იმას, ვისაც აქვს რაღაც პრობლემა. თუ ბავშვს აქვს თუნდაც მინიმალური სუპინაცია, წინა ტერფის მიდამო ოდნავ შედის, მაგრამ ეს არ აწუხებს ბავშვს, თქვენ როდესაც ჩააცვით სუპინატორიანი ფეხსაცმელი, თაღი ასწიეთ, რამდენიმე თვეში ფეხი საერთოდ შემოტრიალდება, მერე მოგიწევთ ექიმთან მისვლა, რომ ეს ვარუსი და ჰიპერსუპინაცია გაასწოროთ. როდესაც ბავშვი ფეხს აიდგამს, მიეცით საშუალება, რომ იაროს ფეხშიშველმა. ის ამით შეიგრძნობს სამყაროს, განვითარებული აქვს სენსორები. თქვენ რომ ბავშვს მძიმე ფეხსაცმელი ჩააცვათ, ის სიმძიმის ცენტრს ვერ არეგულირებს. ამის რეგულაცია ოთხი წლიდან იწყება და ცხრა წლისთვის მთავრდება,“ - აცხადებს თამარ ჭიჭინაძე.

 წყარო: ​დილა ფორმულაზე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მითია, რომ სუპინატორი ტერფის ფორმას აყალიბებს ან ცვლის,“ - ევგენი კომაროვსკი
​ცნობილი პედიატრი ევგენი კომაროვსკი ბავშვის ფეხსაცმელში სუპინატორის გამოყენების გავრცელებულ წესზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ის ფეხსაცმლის აუცილებელ ატრიბუტს არ წარმოადგენს:„სუპინატორის შესახებ მშობლე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად