Baby Bag

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

Covid-19 და შაქრიანი დიაბეტი - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად და რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში?

SARS-COV-19 ვირუსული ინფექციაა, რომელმაც შეცვალა დღევანდელი მსოფლიო. როგორც ცნობილია, კორონავირუსული ინფექცია განსაკუთრებულ რისკს ქმნის 70 წელს გადაცილებული ადამიანებისთის და ასევე თანმხლები ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებისთვის. ქრონიკულ დაავადებებში კი ერთ-ერთ წამყვან ადგილს იკავებს შაქრიანი დიაბეტი. დღეს თქვენს ყურადღებას შევაჩერებ, რა რჩევები უნდა გაითვალისწინონ შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულმა ადამიანებმა არსებული პანდემიის პირობებში.

რატომ ითვლებიან შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულები კორონავირუსული ინფექციით დაინფიცირების მაღალ რისკ ჯგუფად? შაქრიანი დიაბეტი მოქმედებს ადამიანის იმუნურ სისტემაზე, განსაკუთრებით კი არაკომპენსირებული დიაბეტი (მდგომარეობა, როდესაც პაციენტს არ აქვს გლუკოზის მაჩვენებლები სამიზნე ფარგლებში). ასეთ დროს ხდება იმუნური სისტემის დაქვეითება, რაც დიაბეტიან პაციენტებში ზრდის დაინფიცირების რისკს, ხოლო დაინფიცირების შემთხვევაში დაავადების მძიმედ მიმდინარეობას უწყობს ხელს.

​განვიხილოთ, თუ რა რეკომენდაციები უნდა დაიცვან დიაბეტით დაავადებულმა პაციენტებმა კოვიდ პანდემიის პირობებში. პირველ რიგში ზოგადი რეკომენდაციები:
  • მაქსიმალური სოციალური დისტანცირება (აუცილებლობის გარეშე მოერიდეთ ხალხთან კონტაქტს, თუ თქვენ ცხოვრობთ მრავალწევრიან ოჯახში სასურველია, ოჯახის წევრებისგანაც მაქსიმალური დისტანცირება),
  • ჰიგიენური ზომების მაღალ ხარისხში დაცვა,
  • ნიღბის სწორად ტარება,
  • ხშირად მოხმარებადი საგნების დეზინფიცირება,
  • აუცილებელია სისხლში შაქრის ციფრების მკაცრი კონტროლი, სასურველია,  ციფრები რაც შეიძლება ახლოს იყოს სამიზნე მაჩვენებლებთან,
  • ​რეკომენდებულია დილით ადრე სუფთა ჰაერზე სეირნობა არახალხმრავალ ადგილებში დაახლობით ერთი საათის განმავლობაში,
  • კვებას უნდა მიექცეს განსაკუთრებული ყურადღება. აუცილებელია დღეში ჯერადი მრავალფეროვანი დაბალანსებული კვება. გაამდიდრეთ საკვები ცილოვანი საკვებით (ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის ნაწარმი), მიიღეთ სეზონური ხილი (გარდა დიაბეტიანებისთვის აკრძალული ხილისა: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ლეღვი, ყურძენი). შეეცადეთ საკვები იყოს ჯანსაღი და სეზონური პროდუქტისგან მომზადებული,

  • ​სასურველია საპროფილაქტიკო დოზებით მიიღოთ D ვიტამინი,
  • ​იქონიეთ თქვენს მკურნალ ექიმთან მაქსიმალური კონტაქტი შაქრის ციფრების ნორმალიზააციითვის. სასურველია, ისარგებლოთ დისტანციური კონსულტაციით და არ ჩადგეთ რიგებში.

​​გახსოვდეთ - ადეკვატურად მართული შაქრიანი დიაბეტი შეამცირებს ინფიცირების და დაავადების მძიმედ მიმდინარეობის რისკებს!

​გისურვებთ ჯანმრთლობას!
ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ახალგაზრდობის ელექსირი“ - რა იწვევს კანის დაბერებას და როგორ შევამციროთ ეს პროცესი?

„ახალგაზრდობის ელექსირი“ - რა იწვევს კანის დაბერებას და როგორ შევამციროთ ეს პროცესი?

„ახალგაზრდობის ელექსირი“, - ამ სათაურით ექიმის ზაზა თელია სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს. გთავაზობთ მის ჩანაწერს:

„დაბერების საწინააღმდეგო პროდუქტი ბუნებაში არ არსებობს!!!!!!

ბევრი რამ იწვევს კანის დაბერებას. არსებობს რაღაცები, რასაც ვერ შევცვლით (ნატურალური დაბერება, შინაგანი დაბერება) და არსებობს რაღაცები, რისი შეცვლითაც ზეგავლენას მოვახდენთ და შევამცირებთ დაბერების პროცესს.

ნატურალურ დაბერებას და შინაგან დაბერებას (natural aging, „intrinsic aging“) ვერაფერს მოვუხერხებთ - ეს ბუნებრივი პროცესია, მაგრამ შესაძლებელია სხვა ტიპის დაბერებაზე ვიმოქმედოთ, რომელსაც ნაადრევი დაბერება ეწოდება (premature aging) და ის გარემო ფაქტორებით და ცხოვრების წესით არის განპირობებული („extrinsic aging“).
პრევენციული ზომების მიღებით ჩვენ შეგვიძლია შევამციროთ ამ ტიპის დაბერების პროცესი:
1. ნაადრევ დაბერებაში ყველაზე დიდ როლს თამაშობს მზე. ამიტომ მნიშვნელოვანია მზის სხივებისგან რუტინული დაცვა, ყოველდღიურად. არ აქვს მნიშვნელობა, ზღვის სანაპიროზე ვიმყოფებით თუ დავრბივართ. 15 წუთით ადრე მზეზე გასვლის წინ გამოიყენეთ მზისდამცავი - SPF30, UVA + UVB;
2. კანის ფერის გასამუქებლად სჯობს, გამოიყენეთ ავტო-გასარუჯი (self-tanner), ვიდრე გაირუჯოთ მზეზე ან სოლარიუმში. მზეზე ყოველი გარუჯვის დროს თქვენი კანი ნაადრევად ბერდება;
3. დაანებე თავი მოწევას. თამბაქო აჩქარებს დაბერების პროცესს, არამარტო კანის, არამედ მთელი ორგანიზმის. ის აჩენს ნაოჭებს;
4. თავიდან აირიდეთ ხშირი სახის მიმიკების მიღება. ამით თქვენ ახდენთ სახის კუნთების შეკუმშვას და წლების განმავლობაში ვითარდება ხაზები. გამოიყენეთ მზის სათვალე მზეზე ყოფნის დროს;
5. ჭამეთ ჯანსაღის, ბალანსირებული საკვები. სხვადასხვა კვლევებით დადგენილია, რომ ბევრი ახალი ხილის და ბოსტნეულის მიღებით ხდება კანის დაზიანების პრევენცია, რომელიც ნაადრევ დაბერებას უწყობს ხელს; ასევე რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ საკვების მიღება, რომელშიც შედის ბევრი შაქარი, რაფინირებული ნახშირწყლები ხელს უწყობს და აჩქარებს დაბერების პროცესს;
6. შეამცირე ალკოჰოლის მოხმარება. ის ახდენს კანის დეჰიდრატაციას;
7. ივარჯიშე რუტინულად, სისტემატურად კვირაში 4-5-ჯერ. კვლევებით დადგენილია, რომ ვარჯიში ახდენს იმუნური სისტემის ბუსტირებას, ასევე ცირკულაციის გაუმჯობესებას;
8. გაიწმინდე, დაიბანე კანი ნაზად. სკრაბმა შესაძლოა, გააღიზიანოს კანი. მისი გამოყენება არ არის რეკომენდებული. კანის გაღიზიანება აჩქარებს დაბერების პროცესს. ნაზი დაბანა აშორებს კანიდან ჭუჭყს, მაკიაჟს და სხვა ნივთიერებებს, რომლებმაც შესაძლოა, გააღიზიანოს კანი;
9. დაიბანე სახე დღეში 2-ჯერ და გაოფლიანების შემდეგ. ქუდმა, ჩაფხუტმა ან სხვა ნივთმა შესაძლოა, გააოფლიანოს სახის კანი. რეკომენდებულია სახის დაბანა, რაც შეიძლება სწრაფად გაოფლიანების შემდგომ;
10. გამოიყენეთ სახის დამატენიანებელი ყოველდღიურად. ის „კეტავს“ წყალს კანში, ატენიანებს და იცავს გარე გამაღიზიანებლებისგან. ამით კანი გამოიყურება უფრო ახალგაზრდულად;
11. შეაჩერე კოსმეტიკური პროდუქტების გამოყენება, რომლებიც იწვევს ჩხვლეტის ან წვის შეგრძნებას;
P.S. დაბერების საწინააღმდეგო პროდუქტი ბუნებაში არ არსებობს. არ მოტყუვდეთ. დაიცავით კანი მზისგან და დაიტენიანეთ რუტინულად,“ - წერს ექიმი ზაზა თელია.

წაიკითხეთ სრულად