Baby Bag

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს
რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას... სტრესი, რომც დამალო, იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი,“ - ნინო მარგველაშვილი

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას... სტრესი, რომც დამალო, იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი,“ - ნინო მარგველაშვილი

ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა მშობლებს ურჩია, ორ წლამდე ასაკის ბავშვები სტრესულ ვითარებას მაქსიმალურად მოარიდონ:

„ჩვილებს და ორ წლამდე ასაკის ბავშვებს ყოველთვის ვეცადოთ, რომ ავარიდოთ მძიმე თემაზე საუბარი. სტრესის გამოხატვა, რომც დამალო, ეს ჩვენს სხეულში იგრძნობა, ჟონავს ეს ყველაფერი. მე რომ ჩემს შვილს ვეთამაშები, ამ დროს გული მიფანცქალებს და გონებით სხვაგან ვარ, ბავშვი გრძნობს ამ ყველაფერს. ის ვერ ხვდება, რა ხდება. მას ჰგონია, რომ ეს არის მისი ბრალი, რაღაცას ვერ აკეთებს კარგად, დედა ცუდად არის. შენ ხარ მისთვის მთავარი ფოკუსი. ბავშვი გრძნობს, რომ საფრთხე მოდის და მისი გონება ავტომატურად იწყებს ცვლილებას. ის იწყებს შფოთვას. შეიძლება უცებ რაღაც მოისროლოს. შენ გაოგნებული ხარ: „რატომ დააგდე ეს?“ შენ ბრაზდები, ჩხუბობთ, ის რომ ატირდება, მერე მიხვდები: „ვაი, რას ვაკეთებ?“ ჩაეხუტები შენს შვილს და შერიგდებით.“

ნინო მარგველაშვილის თქმით, ყველა დედამ უნდა მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას:

„მნიშვნელოვანია, რომ ყველა დედამ მიაქციოს ყურადღება საკუთარ მდგომარეობას. თუ გყავთ დამხმარე ადამიანი, პარტნიორი, მონაცვლეობა გააკეთეთ. თუ ხვდებით, რომ აღარ შეგიძლიათ, სთხოვეთ მეორე ადამიანს: გთხოვ, შენ იყავი დღეს. ჩამანაცვლე, სანამ მე საკუთარ თავზე ვიზრუნებ.“

ნინო მარგველაშვილმა მიმდინარე ომის პირობებში ბავშვებთან კომუნიკაციის მნიშვნელობასაც გაუსვა ხაზი.

„ფილმი მახსენდება „ცხოვრება მშვენიერია.“ იქ მამა ცდილობს თამაში იყოს ყველაფერი. ის კი არა, რომ გავჩუმდეთ. მან მნიშვნელობა მიანიჭა მოვლენებს სხვანაირი ბავშვისთვის. პირველ რიგში, ბავშვებს კითხვები დავუსვათ: „რა იცი ამის შესახებ?“ მთავარია, რომ ერთად ვართ და ვიპოვით გამოსავალს, ვეხმარებით ერთმანეთს. ადამიანებისთვის ერთმანეთი არის ძალიან დიდი ძალა. მოქმედებაში რომ ხარ, ძალა გაქვს. იქ ვერ გრძნობ რაღაცებს. მერე რომ დამთავრდება, უსაფრთხო ბუნაგს რომ იპოვით, სიტყვებიც არ გჭირდება მერე. შეიძლება, ჩახუტებულები იწვეთ ჩუმად,“- აღნიშნულ საკითხზე ნინო მარგველაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დილა“

წაიკითხეთ სრულად