Baby Bag

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს
რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

„ევროპაში ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები, შენ მიღებული ხარ ყველანაირად,“- ფსიქოთერაპევტი იანა სალამაშვილი

ფსიქოთერაპევტმა იანა სალამაშვილმა ემოციის გამოხატვის მნიშვნელობასა და ბრაზის რეგულირების მეთოდებზე ისაუბრა:

„ადამიანები, რომლებიც ცდილობენ, რომ ბრაზი შეიკავონ, ემოცია დათრგუნონ, ხშირად არიან დაღლილები. წარმოვიდგინოთ, რომ ჩვენს ორგანიზმში მოდის ენერგიის სვეტი. რაღაცაზე გვაქვს რეაქცია. შენ თრგუნავ ამას. რეალურად გჭირდება ორჯერ მეტი ენერგია, რომ ეს დათრგუნო. ადამიანებს ჰგონიათ, რომ თუ იტყვიან, რომ გაბრაზდნენ, ძალიან ცუდები იქნებიან. რეალურად ეს მოდის ჩვენი აღზრდის მეთოდებიან. ჩვენ ძირითადად გვზრდიდნენ „კარგ ბიჭებად“ და „კარგ გოგოებად.“ „რას იფიქრებს ვიღაც, რომ დაგინახავს, რომ ყვირი, არ შეიძლება,“- ასეთ წინადადებებს გვეუბნებოდნენ.

რამოდენიმე წლის წინ, როდესაც ევროპაში მოვხვდი, ძალიან გამიკვრიდა, როდესაც ქუჩაში დავინახე, როგორ ურტყამდა ოთხი წლის ბავშვი დედას წიხლებს. მე ვიფიქრე, რომ ეს ქალი ახლა მოსცხებს. უცბად აბსოლუტურად განსხვავებული სურათი წამოვიდა. ეს ქალბატონი ჩაიმუხლა და უთხრა: „მაპატიე, ვიცი, რომ გაბრაზდი.“ ეს რომ დავინახე, ვიყავი გაოგნებული. წარმოვიდგინე, რა რეალობა შეიძლებოდა ამას მოჰყოლოდა ჩვენთან. მერე დავაკვირდი, რა ემოციების გამოვლენის უფლებას აძლევენ ბავშვებს. აღმოვაჩინე, რომ ყველანაირი ემოციის გამოვლენის უფლებას აძლევენ შვილებს მშობლები. შენ მიღებული ხარ თუ ცელქობ, ჯიუტობ, ბრაზდები, ტირილიც ადამიანურია, ჩვეულებრივი რამ არის. ყველანაირი ხარ მიღებული. როდესაც ხარ ყველანაირი მიღებული, შემდეგ ბუმერანგის ეფექტი აღარ არის საჭირო. აღარ გჭირდება, რომ გაბრაზდე იმაზე მეტად, ვიდრე ბრაზდები. როდესაც ბავშვი ბრაზდება და ამ დროს მას ვიღაც ეფერება, მას არ უჩნდება სურვილი, რომ რამე დალეწოს. ზრდასრულ ასაკში ის მოვა და გეტყვის პირდაპირ: „მე გავბრაზდი, მაწყენინე.“ ეს საკმარისია, რომ მან თავისი ემოცია გამოხატოს,“- მოცემულ საკითხზე იანა სალამაშვილმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად