Baby Bag

„კოვიდ-19-ით ინფიცირების დროს ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში, პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება,“ - ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე

„კოვიდ-19-ით ინფიცირების დროს  ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში, პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება,“ - ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე

​​ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე კოვიდ 19-ისთვის დამახასიათებელი ყელის ტკივილის თავისებურებებზე საუბრობს და გვასწავლის, როგორ გავარჩიოთ ის ტონზილიტისგან:

„იმის მიხედვით, თუ რა ნაწილიდან შეიჭრა კოვიდი ორგანიზმში, სწორედ იმ ორგანოდან იწყება სიმპტომების გამოკვეთა. კოვიდი არის ვირუსი და ორგანიზმში შეჭრისთვის მას სჭირდება თავისი ბაზა, თავისი გასაღები. სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ჩვენს ორგანიზმში აღმოჩნდა ასეთი ფერმენტი, რომელიც სასუნთქ გზებში იმყოფება, როგორც ცხვირში, ასევე პირ-ხახაში, ​ფილტვებსა და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში. თუ ვირუსის შეჭრა მოხდა ხახიდან, პაციენტს გამოხატული აქვს ყელის ტკივილი. კარგად რომ გავარჩიოთ, ამ დროს პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება. ადრე ასეც აღწერდნენ პაციენტები, მინა რომ დაგიფხვნია და ჩაგიყლაპავს, აი, ასეთი მჭრელი ტკივილიაო.“

ქეთევან გოცაძის თქმით, კოვიდინფიცირებულებში ყელის ტკივილი მეორე დღიდან უფრო ძლიერდება:

„თუ ეს არის ​კოვიდი, პირველ დღეს არის ასეთი შეგრძნება. მეორე დღეს ტემპერატურა თუ იმატებს, შესაძლოა, ტკივილმაც მოიმატოს. როგორ უნდა გავარჩიოთ კოვიდის ყელის ტკივილი სხვა სახის ყელის ტკივილისგან? მწვავე ტონზილიტის დროს ტკივილი უფრო ძლიერია და ნუშურებში არის ლოკალიზებული, უფრო ზემოთ. კოვიდის ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში. პაციენტი სწორედ ამ ადგილას იდებს ხელს და გეუბნება, რომ აქვს ტკივილი. კოვიდს არ ახასაითებს ჩირქოვანი ნადები. ყლაპვა არ არის ისეთი მტკივნეული. კოვიდ-19-ის დროს ხმა შეცვლილი არ არის.“

ქეთევან გოცაძე უარყოფს მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ სურდო კოვიდის დამახასიათებელი ნიშანი არ არის:

„ერთი პერიოდი ფიქრობდნენ, რომ თუ გაქვს სურდო, ე.ი. არ გაქვს კოვიდი, მაგრამ ასე არ აღმოჩნდა. ​კოვიდით ინფიცირებული​ პაციენტი ხშირად სურდოს, ცხვირის გაჭედვის გარეშე კარგავს ყნოსვის შეგრძნებას. ამ შემთხვევაში ვირუსის შეჭრა ხდება ცხვირის გზით. ადრე თვლიდნენ, რომ კოვიდი აზიანებს ყნოსვის ნერვს. აღმოჩნდა, რომ ეს არასწორია. ის აქვეითებს ნერვის ფუნქციას, აზიანებს სტრუქტურას და მეტაბოლურ პროცესებს ცვლის. ნერვი შენახულია, რის გამოც გამოჯანმრთელების შემდეგ ყნოსვის აღდგენა თითქმის 100 %-ში ხდება.“

„ყნოსვის დაკარგვაზე არანაირი რეკომენდაცია არ არსებობს. იმის გასაგებად დაგვიბრუნდა თუ არა ყნოსვა, მკვეთრი სუნები უნდა მოვსინჯოთ, ვარდის, მიხაკის, ციტრუსის, მინდვრის ყვავილი. ზოგს ყნოსვის დაკარგვა ერთ თვემდე უგრძელდება, შესაძლოა ეს ექვს თვემდეც გაგრძელდეს, მაგრამ საბედნიეროდ ბრუნდება. კოვიდი ცხვირში თუა გამოხატული, შეიძლება ვლინდებოდეს რინიტის მოვლენებით. გაქვთ სურდო, შეშუპება. ამ შემთხვევაში შეიძლება ყურისმიერი მოვლენებიც განვითარდეს. პაციენტები ხშირად აღნიშნავენ, რომ მათ აწუხებთ ყურის დაგუბება, ყოველგვარი რინიტის მოვლენების გარეშე. ისინი კარგავენ წონასწორობას და უჩივიან შუილს ყურებში. ეს, შესაძლოა, უფრო სისხლძარღვოვანი მოვლენები იყოს. თუ ცხვირის გაჭედვასთანაა დაკავშირებული, მაშინ შეიძლება განვითარდეს​ შუა ყურის ანთებაც. კოვიდის დროს პაციენტი სტრესშია. მის ორგანიზმში გამომუშავდება კორტიზოლი, რომელიც იწვევს სისხლძარღვების შევიწროვებას. სწორედ ამიტომ, ემოციაც უნდა ვმართოთ, - აცხადებს ქეთევან გოცაძე.

წყარო: ​დილა ფორმულაზე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

,,ძალიან გვეშინია რამდენიმე თვეში შექმნილი ვაქცინის არა ეფექტურობის, არამედ მისი უსაფრთხოე...
,,ძალიან გვეშინია რამდენიმე თვეში შექმნილი ვაქცინის არა ეფექტურობის, არამედ მისი უსაფრთხოების'' - აღნიშნულის შესახებ იმუნოლოგმა ბიძინა კულუმბეგოვმა კორონავირუსის საწიმააღმდეგო ვაქცინის შესახებ სა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

წაიკითხეთ სრულად