კოვიდის სიმპტომების და მართვის თემაზე ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
კოვიდის სიმპტომების და მართვის შესახებ ძალიან ბევრი დაიწერა და ითქვა, მაგრამ კიდევ ერთხელ გავიმეორებ რამდენიმე, ჩემის აზრით, მნიშვნელოვან ინფორმაციას კოვიდის მქონე ბინაზე მყოფი პაციენტებისთვის (ცოტა ერთმანეთთან დაუკავშირებელი ინფორმაციაა, მაგრამ ახლა უცებ რაც გამახსენდა, პაციენტების მიერ ხშირად დასმული შეკითხვებიდან გამომდინარე):
1. ტემპერატურის მომატება (მათ შორის მაღალ ციფრებამდე) კოვიდის ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი სიმპტომია და შეიძლება გახანგრძლივდეს დიდხანს - ზოგჯერ 2 კვირამდე და მეტხანსაც. ეს კოვიდის დროს ჩვეულებრივი ამბავია, თუმცა ეს ის სიმპტომია, რომელიც ბინაზე მყოფ პაციენტებს განსაკუთრებით ანერვიულებს. მაღალი სიცხე, თუ ემორჩილება სიცხის დამწევებს, ავტომატურად დაავადების მძიმე მიმდინარეობაზე არ მიუთითებს. მხოლოდ მაღალი სიცხე ანტიბიოტიკის ჩვენება არ არის! კიდევ ვიმეორებ, ეს კოვიდის (მათ შორის მსუბუქად მიმდინარე დაავადების) ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი სიმპტომია.
2. ბინაზე მყოფ პაციენტებს ასევე ძალიან აღელვებთ ხველა, რომელიც ძირითადად არის მშრალი და შემაწუხებელი. როგორც წესი, ხველის საწინააღმდეგო მედიკამენტები დიდად ეფექტური არ არის. ხველა შეიძლება გახანგრძლივდეს სიმპტომების დაწყებიდან 15 დღემდე, იშვიათად მეტხანს. ყურადღება უნდა იქნას გამახვილებული სველი, ნახველიანი ხველის არსებობაზე, რაც შეიძლება ბაქტერიული გართულების სიმპტომი იყოს.
3. ბავშვებში შედარებით ხშირია სიმპტომები კუჭ-ნაწლავის მხრივ, ანუ გულისრევა და ფაღარათი. ასეთ დროს ზოგჯერ ამბობენ, რომ დაერთო „ენტეროვირუსი“ (თავისთავად, ეს ტერმინიც არასწორია), სინამდვილეში კი ეს უმეტესად კოვიდის სიმპტომებია. ფაღარათი და გულისრევა ნაკლებად ხშირია, მაგრამ მოზრდილებშიც გვხვდება.
4. ძალიან მნიშვნელოვანია ჟანგბადის სატურაციის გაზომვა. ეს არის შედარებით მარტივი საშუალება მდგომარეობის დამძიმების შესაფასებლად ბინის პირობებში. პულსოქსიმეტრები ხელმისაწვდომია სხვადასხვა საიტებზე და აფთიაქებში. გამოჯანმრთელებულებს ეს მოწყობილობა არ ჭირდებათ და შესაძლებელია ვინც ვერ ყიდულობს, ვათხოვოთ, რადგან, როგორც ზემოთ ვთქვი, ბინაზე მართვისთვის ეს ზოგჯერ ერთადერთი რეალური შეფასების საშუალებაა.
5. სატურაციის გაზომვისას სასურველია თითი იყოს თბილი, რადგან ცივი კიდურები ზოგჯერ სატურაციის მცდარად დაბალ მაჩვენებელს იძლევა.
6. გართულებების რისკი მსუბუქი და საშუალო მიმდინარეობის პაციენტებშიც არსებობს, რაც ხშირია მე-5-მე-7 დღიდან. ამიტომ თავიდან მსუბუქი მიმდინარეობა არ ნიშნავს, რომ დაავადება ბოლომდე ასე წარიმართება. ზოგჯერ ამ ვადაზე იწყება სუნთქვის გაძნელება და ყველაზე ხშირად ჰოსპიტალიზაცია სწორედ ამ პერიოდში ხდება ხოლმე საჭირო.
7. მნიშვნელოვანია, კოვიდის მქონე პაციენტებმა იცოდნენ, რა შემთხვევაში უნდა ჩაითვალოს მათი სიმპტომები საყურადღებოდ და ზოგჯერ საგანგაშოდაც კი (მაგალითად, უნდა ითვლიდნენ სუნთქვის სიხშირეს და თუ წუთში 25-ს აღემატება, საყურადღებოა, ხოლო თუ 30-ს, ეს ერთ-ერთი საგანგაშო სიმპტომია).
სატურაცია უნდა იყოს 94 და მეტი. თუ 92-ს ქვემოთ ეცემა, პაციენტს ჭირდება სამედიცინო დახმარება (ძირითადად იგულისხმება ჟანგბადის მიწოდება, თუმცა არამხოლოდ).
8. პაციენტები ღელავენ, როცა ვერ იტარებენ გულმკერდის რადიოლოგიურ გამოკვლევას. ნამდვილად არ არის აუცილებელი რენტგენოგრაფია და კომპიუტერული ტომოგრაფია ისეთი ინტენსივობით, როგორც ამას ჩვენთან იყენებენ. ფილტვის რადიოლოგიური ცვლილებები კოვიდის მქონეთა დიდ ნაწილს ისედაც აქვს (მათ შორის შეიძლება იმათაც, ვისაც PCR უარყოფითი აქვს) და პნევმონიის არსებობა არ ნიშნავს, რომ კოვიდის მძიმე ფორმასთან გვაქვს საქმე. პაციენტები უკმაყოფილებას გამოთქვამენ ექიმების მიმართ იმიტომ, რომ პნევმონია დაუფიქსირდათ და ექიმმა არ დანიშნა ანტიბიოტიკი. ტომოგრაფიაზე პნევმონიის დიაგნოზი არ ნიშნავს, რომ პაციენტს ანტიბიოტიკები ჭირდება, რადგან პნევმონია უმეტესად ვირუსულია და ანტიბიოტიკები არ არის მიმართული ვირუსული ინფექციის წინააღმდეგ.
ასეთი ინტენსივობით კომპიუტერული ტომოგრაფიის გამოყენების მავნე შედეგებს, სამწუხაროდ, მომავალში მოვიმკით. არადა, პაციენტის მართვაში ამ გამოკვლევას გადამწყვეტი მნიშვნელობა არც თუ ისე ხშირად აქვს. განსაკუთრებით საშიშია ხშირი გამოყენება ბავშვებში, სადაც მცირეა გართულებების რისკები და შესაბამისად, კომპიუტერული ტომოგრაფიის აუცილებლობა უკიდურესად იშვიათია.
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
ექიმი რეზიდენტი გიორგი ღოღობერიძე COVID-19-ის ახალ შტამზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ დიდ ბრიტანეთში აღმოჩენილი ახალი შტამი, ჯერ კიდევ სექტემბერში ფიქსირდებოდა:
„საზოგადოებისთვის რამდენიმე დღეა ცნობილია, რომ დიდი ბრიტანეთის სამხრეთ ნაწილში დაფიქსირებულია კოვიდის ახალი შტამი. ამ ახალ შტამზე კი წერს მედია, რომ დეკემბერში აღმოჩნდაო, მაგრამ რეალურად დეკემბერში არ აღმოჩენილა. ეს შტამი ჯერ კიდევ სექტემბერიდან ფიქსირდებოდა. უბრალოდ დეკემბრის პერიოდში გახდა უფრო დომინანტური შტამი დიდ ბრიტანეთში. ერთ-ერთი გამოკვლევის დროს, როცა შეისწავლეს ვირუსის ნუკლეინის მჟავა, ნახეს, რომ თურმე ახალი შტამი ყოფილა და ამ ინფორმაციამ შეაშფოთა საზოგადოება. ჯერჯერობით არაა ასე ფართოდ გახმაურებული, მაგრამ კიდევ ერთი ახალი შტამია აღმოჩენილი, ეს არის სამხრეთ აფრიკის შტამი, ალბათ ამ დღეებში იტყვიან ამის შესახებაც ტელევიზიები. სამხრეთ აფრიკის შტამი და დიდი ბრიტანეთის შტამებია ახლა დომინანტი შტამები, რომლებმაც წინა ხაზზე წამოიწიეს,“ - საუბრობს ექიმი.
გიორგი ღოღობერიძე კორონავირუსის აგებულებას ხსნის და მოსახლეობას COVID-19-ის ახალ შტამზე ისეთ სიახლეებს აწვდის, რომლებიც პანიკის საფუძველს არ მისცემს:
„თუ თქვენ ერთხელ უკვე მოიხადეთ კოვიდინფექცია, მიუხედავად იმისა, რომ არის ახალი შტამები (დიდი ბრიტანეთის და სამხრეთ აფრიკის), ისინი ჩვენს ორგანიზმზე ვერ იქონიებენ გავლენას. მართალია, ეს ვირუსი ვრცელდება უფრო სწრაფად, მეტად გადამდებია, მაგრამ ის არ იწვევს მძიმე ინფექციებს, ჯერჯერობით ასე ჩანს (რადგან იგივე რჩება ვირუსის საერთო აგებულება). ის ვაქცინებიც, რომლებიც ახლა შეიქნა, 99%-იანი ალბათობით კვლავ აღმოჩნდება ეფექტური ამ შტამების წინააღმდეგ და რომც არ აღმოჩნდეს ეფექტური (ამის თეორიული ალბათობა 1%-ია), 6 კვირაში მაინც შეიქმნება ახალი ვაქცინა, ამიტომ ისევ მოხდება ამ ვირუსის განეიტრალება ძალიან მარტივად,“ - ამბობს გიორგი ღოღობერიძე.
დასასრულს ექიმი მოსახლეობას რჩევებს აძლევს:
„კორონავირუსი ორგანიზმში რჩება დაახლოებით 2 კვირის განმავლობაში, მაგრამ, როცა ადამიანის იმუნური სისტემა არის დაქვეითებული, შეიძლება ვირუსის რამდენიმე კვირის, თვის განმავლობაშიც დარჩეს. ამიტომაც არის, რომ იმ პაციენტებში ხდება კორონავირუსის მუტაციები, რომელთა იმუნური სისტემაც არის დათრგუნული. ჩემი რჩევა იქნება, რომ არ ინერვიულო, შეხვდი ამ ყველაფერს ძალიან მშვიდად. მერე რა, რომ ახალი შტამებია, ჩვენი სხეული მაინც ახერხებს მათთან გამკლავებას ძალიან მარტივად. შეიქმენი პოზიტიური განწყობა, ნუ ინერვიულებ, ნუ შეიქმნი სტრესით ხელოვნურ იმუნოდეფიციტს. არანაირი რეინფექციის რისკი ამ ახალი შტამისგან ჯერჯერობით არ არსებობს“, - დასძენს გიორგი ღოღობერიძე.