„ცხვირის ლორწოვანი უნდა იყოს სველი, ეს არის აპრიორი. სიმშრალესთან საბრძოლველად ხშირად უნდა დავიტენიანოთ ცხვირი,“ - ქეთევან გოცაძე

​მშობლები შვილების რთულ ქცევებს ხშირად არასწორად აფასებენ. რიგ შემთხვევაში შენიშვნის მიცემა ან კონკრეტულ ქცევაზე მშობლის მძაფრი რეაქცია ბავშვის ფრუსტრაციას და გაღიზიანებას იწვევს, რაც ყველაფერს უფრო მეტად ართულებს. ჩვენს სტატიაში მშობლის 10 ქცევას განვიხილავთ, რომელიც ბავშვებში ტანტრუმს ამწვავებს.

• 1.მშობლის იმპულსური რეაქციები

მშობლები ძალიან ღიზიანდებიან, როდესაც ბავშვისთვის კონკრეტული ქცევის აკრძალვის შემდეგ ამჩნევენ, რომ ბავშვი კვლავ იმეორებს აღნიშნულ ქცევას. თინეიჯერულ ასაკამდე ბავშვს ქცევის კონტროლი და იმპულსების შეკავება უჭირს. ქცევის რეგულაციის სწავლა ხანგრძლივი და რთული პროცესია. როდესაც ბავშვი აკრძალულ ქცევას კვლავ იმეორებს, ​მოთმინების და სიმშვიდის გამოჩენა აუცილებელია.

• 2.ჭარბი სტიმულაცია

ბავშვს ჭარბი სტიმულაცია ძალიან აღიზიანებს. არ არის აუცილებელი ბავშვი დღის განმავლობაში ძალიან გადავტირთოთ, თუნდაც მისთვის სასიამოვნო აქტივობებით. ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, ხმაური, თავგადასავლები ბავშვს ღლის. ჩვილებში მსგავსი გადაღლა ხასიათის ცვალებადობას და ჭირვეულობას იწვევს. სკოლამდელი ასაკის ბავშვები ჭარბი სტიმულაციის შედეგად იატაკზე წვებიან, ტანტრუმს აწყობენ, ნებისმიერ აქტივობაზე უარს აცხადებენ და ჭირვეულობენ. სასკოლო ასაკის ბავშვებში ჭარბი სტიმულაცია გადაღლას და უხასიათობას იწვევს. ისინი საშინაო და საკლასო დავალების შესრულებისას გამუდმებით დახმარებას ითხოვენ.

• 3.ბავშვის ემოციის ამოცნობის უუნარობა

​

ბავშვის ხასიათის ცვლილების უკეთ გასაგებად მნიშვნელოვანია, რომ აღნიშნული ცვლილების მიზეზების დადგენა ვცადოთ. ბავშვებს საკუთარი ემოციების ვერბალურად გადმოცემა უძნელდებათ. თქვენ ბავშვს უნდა აგრძნობინოთ, რომ ის უსაფრთხო გარემოშია და თქვენს კითხვებზე პასუხის გაცემა შეუძლია. შეგიძლიათ, ბავშვის რთულ ემოციასთან დაკავშირებით თქვენი გამოცდილება გაიხსენოთ და მას გაუზიაროთ. ეს ბავშვს დაეხმარება საკუთარ განცდებზე ღიად ისაუბროს.

• 4.ბავშვისთვის ნეგატიური ემოციების გამოხატვაში ხელის შეშლა

ბავშვებს ემოციების რეპრესიის და დამალვის უნარი არ აქვთ. მშობელი ბავშვს უნდა დაეხმაროს, რომ მან ​საკუთარი ემოციების გამოსახატად შესაბამისი სიტყვები იპოვოს. ბავშვს საკუთარი სივრცე აუცილებლად უნდა მისცეთ და ნეგატიური ემოციების შესახებ აუცილებლად უნდა ჰკითხოთ.

• 5.ბავშვის აქტივობის შეზღუდვა

მშობლები ძალიან იღლებიან და არ ესმით, რატომ ვერ ახერხებენ ბავშვები მოსვენებას. არ აქვს მნიშვნელობა, თუ რამდენჯერ ეტყვით ბავშვს, რომ გაჩერდეს, ის მოძრაობას მაინც განაგრძობს. ბავშვებს იმდენი ენერგია აქვთ, რომ ისინი მოძრაობის დაუოკებელ სურვილს გრძნობენ. ნაცვლად იმისა, რომ მათ შენიშვნები მისცეთ, ბავშვების ენერგიას გარკვეული მიმართულება მიეცით. ბავშვთან ერთად პარკში გაისეირნეთ, ფეხბურთი ითამაშეთ ან ველოსიპედით ერთად გაისეირნეთ.

• 6.ბავშვის ავტონომიის შეზღუდვა

​ბავშვები ხშირად აპროტესტებენ, როდესაც მშობლები მათ დახმარებას ცდილობენ, რადგან მათ ავტონომიურობის მოთხოვნილება აქვთ. მშობლებს ამის გაგება ხშირად უჭირთ და შვილების მძაფრი რეაქცია აღიზიანებთ. ბავშვებს საშუალება მიეცით, რომ რიგ შემთხვევებში დამოუკიდებლად იმოქმედონ. ამით მათ აგრძნობინებთ, რომ მიზნების მიღწევა დამოუკიდებლადაც შეუძლიათ.

• 7.ბავშვის სუსტი მხარეების იგნორირება

ყველა ბავშვს ერთმანეთისგან განსხვავებული უნარები აქვს. ზოგიერთს კონცენტრაცია უკეთ გამოსდის, ზოგიერთი მეტად ინტუიციურია, ხოლო ზოგიერთი ძალიან მოწესრიგებული და ორგანიზებული. ნებისმიერ უნარს თავისი მეორე მხარეც აქვს. პერფექციონიზმი მუშაობისას კარგია, მაგრამ ადამიანურ ურთიერთობებში პრობლემებს ქმნის. მშობელმა ორივე მხარე სწორად უნდა დაინახოს და ბავშვი არ უნდა გააკრიტიკოს მისი სუსტი მხარის წარმოჩენის გამო, რათა მას ფსიქოლოგიური ზიანი არ მიაყენოს.

• 8.ბავშვის თამაშისთვის ხელის შეშლა

​

ბავშვებს თამაშის უდიდესი მოთხოვნილება აქვთ. თამაში ბავშვის განვითარებისთვის ფუნდამენტური მნიშვნელობის მქონეა. ხშირად უფროსებს უჭირთ იმის აღქმა, რომ ბავშვი მათ სათამაშოდ ეპატიჟება და ეს ცუდ ქცევაში ერევათ. ბავშვს სურს, რომ საკუთარი ემოციები გაგიზიაროთ და თქვენთან კომუნიკაცია დაამყაროს. მიიღეთ ბავშვის შემოთავაზება, რომ თქვენთან ერთად ითამაშოს, მაშინაც კი, თუ ეს ყოველდღიურ რუტინას გირღვევთ.

• 9.ნეგატიური ემოციის გადადება

ბავშვები გარშემომყოფების ემოციებს აირეკლავენ. ​თუ მშობლები გამუდმებით სტრესში არიან, შვილებიც მსგავს მდგომარეობაში იქნებიან. მშობლებმა ოჯახში მშვიდი ატმოსფერო უნდა შეინარჩუნონ, რათა ბავშვის განწყობაც შესაბამისი იყოს.

• 10.არაეფექტიანი საზღვრების დაწესება

არაეფექტიანი საზღვრები და შეზღუდვები ბავშვებს აბნევს. ისინი ვერ იგებენ, რატომ დაასაჩუქრეს ერთ დღეს ტკბილეულით დაუმსახურებლად, მეორე დღეს კი ტკბილეული ვერ მიიღეს. აუცილებელია, რომ ოჯახში არსებულ წესებს ყოველთვის უერთგულოთ. როდესაც ბავშვებს გარკვეული და ჩამოყალიბებული წესები არ აქვთ, ისინი გაურკვევლობაში არიან და ხშირად ღიზიანდებიან.

მომზადებულია​ brightside.me -ს მიხედვით