Baby Bag

რა უნდა ვიცოდეთ ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე?

რა უნდა ვიცოდეთ ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე?
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა ხელოვნურ და ბუნებრივ დამატკბობლებზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.

​ყველა ე.წ. დამატკბობელი კლასიფიცირდება, როგორც სინთეზური ან ბუნებრივი. სინთეზური, ანუ ხელოვნური დამატკბობლები მზადდება ქიმიური ნაერთებისგან, ხოლო ბუნებრივი - ბუნებრივი წარმოშობის ნივთიერებებისგან. ძირითადი განსხვავება ორი ტიპის დამატკბობლებს შორის ასევე არის მათი ენერგეტიკული ღირებულება: ხელოვნური დამატკბობლები უკალორიოა, ხოლო ბუნებრივ დამატკბობლებს აქვს სხვადასხვა ხარისხის კალორაჟი. გარდა ამისა, ხელოვნური დამატკბობლები გაცილებით ტკბილია, ვიდრე შაქარი და მათი გამოყენება ძალიან მცირე დოზებშია შესაძლებელი. ბუნებრივი დამატკბობლები კი უფრო ნაკლებად ტკბილია, ვიდრე ჩვეულებრივი შაქარი. ბუნებრივს მიეკუთვნება ქსილიტი, სორბიტი, თაფლი, ფრუქტოზა, გლუკოზა, საქაროზა, სტევია და სხვა. სინთეზურს მიეკუთვნება: სუკრაზინი, საქარინი, ციკლამატი, ასპარტამი და სხვა.

​ხელოვნური თუ ბუნებრივი დამატკბობლების უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით მეცნიერების აზრი გაყოფილია. არსებობს მონაცემები, რომ განსაკუთრებით ხელოვნური დამატკბობლები იწვევენ ცხიმოვანი უჯრედების გააქტივებას იმ პირებში, ვინც სიმსუქნით არიან დაავადებულნი, შესაბამისად, მათი ნული კალორაჟის მიუხედავად, ისინი უარყოფით გავლენას ახდენენ ადამიანის წონაზე. ასევე მკვლევარების მიერ შეგროვებული მონაცემებით, ხელოვნური დამატკბობლები იწვევენ მეტაბოლური სინდრომის განვითარების რისკის ზრდას. ამავე დროს გერმანელ ენდოკრინოლოგთა საზოგადოება მოსახლოებას მოუწოდებს მაქსიმალურად შეამცირონ რაციონში ხელოვნური დამატკბობლების გამოყენება, ღვიძლზე და თირკმელზე მათი სავარაუდო უარყოფითი გავლენის გამო. შედარებით უსაფრთხო პროდუქტებად ითვლება ბუნებრივი დამატკობლები, მაგრამ, რადგან ისინი არიან ნაკლებად ტკბილი, რაციონში ხდება მათი ჭარბად მოხმარება, რაც თავის მხრივ უარყოფით გავლენას ახდენს ადამიანის წონაზე.

​შესაჯამებლად კი რეკომედებულია: უარი ვთქვათ და/ან მინიმუმამდე დავიყვანოთ, როგორც ხელოვნური ასევე ბუნებრივი დამატკბობლები ჩვენს რაციონში. ამავდროულად მინიმუმამდე შევამციროთ რაფინირებული შაქრის მოხმარება. დღის მანძილზე მივირთვათ მრავალფეროვანი ხილი, რომელიც შეიცავს ფრუქტოზას და შაქარი მივიღოთ ამ სახით. აქვე გვახსოვდეს ყველანაირი პროდუქტის მიღების დროს საჭიროა ზომიერების დაცვა, მათ შორის, ხილის მირთმევის დროსაც, რადგან ჭარბი რაოდენობის ხილის მოხმარებაც ხელს უწყობს წონაში მატებას.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

როდის არის რეკომენდებული ვახშამი და რა მივირთვათ დღის ბოლოს? - ექიმის რჩევები
მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. როდის არის რეკომენდებული ვახშამი და რა მივირთვათ დღის ბოლოს? - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კოვიდ-19-ით ინფიცირების დროს ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში, პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება,“ - ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე

„კოვიდ-19-ით ინფიცირების დროს  ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში, პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება,“ - ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე

​​ოტორინოლარინგოლოგი ქეთევან გოცაძე კოვიდ 19-ისთვის დამახასიათებელი ყელის ტკივილის თავისებურებებზე საუბრობს და გვასწავლის, როგორ გავარჩიოთ ის ტონზილიტისგან:

„იმის მიხედვით, თუ რა ნაწილიდან შეიჭრა კოვიდი ორგანიზმში, სწორედ იმ ორგანოდან იწყება სიმპტომების გამოკვეთა. კოვიდი არის ვირუსი და ორგანიზმში შეჭრისთვის მას სჭირდება თავისი ბაზა, თავისი გასაღები. სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ჩვენს ორგანიზმში აღმოჩნდა ასეთი ფერმენტი, რომელიც სასუნთქ გზებში იმყოფება, როგორც ცხვირში, ასევე პირ-ხახაში, ​ფილტვებსა და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში. თუ ვირუსის შეჭრა მოხდა ხახიდან, პაციენტს გამოხატული აქვს ყელის ტკივილი. კარგად რომ გავარჩიოთ, ამ დროს პაციენტს აქვს წვის, ფხაჭნის და სიმშრალის შეგრძნება. ადრე ასეც აღწერდნენ პაციენტები, მინა რომ დაგიფხვნია და ჩაგიყლაპავს, აი, ასეთი მჭრელი ტკივილიაო.“

ქეთევან გოცაძის თქმით, კოვიდინფიცირებულებში ყელის ტკივილი მეორე დღიდან უფრო ძლიერდება:

„თუ ეს არის ​კოვიდი, პირველ დღეს არის ასეთი შეგრძნება. მეორე დღეს ტემპერატურა თუ იმატებს, შესაძლოა, ტკივილმაც მოიმატოს. როგორ უნდა გავარჩიოთ კოვიდის ყელის ტკივილი სხვა სახის ყელის ტკივილისგან? მწვავე ტონზილიტის დროს ტკივილი უფრო ძლიერია და ნუშურებში არის ლოკალიზებული, უფრო ზემოთ. კოვიდის ყელის ტკივილი ლოკალიზდება ხორხ-ხახაში. პაციენტი სწორედ ამ ადგილას იდებს ხელს და გეუბნება, რომ აქვს ტკივილი. კოვიდს არ ახასაითებს ჩირქოვანი ნადები. ყლაპვა არ არის ისეთი მტკივნეული. კოვიდ-19-ის დროს ხმა შეცვლილი არ არის.“

ქეთევან გოცაძე უარყოფს მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ სურდო კოვიდის დამახასიათებელი ნიშანი არ არის:

„ერთი პერიოდი ფიქრობდნენ, რომ თუ გაქვს სურდო, ე.ი. არ გაქვს კოვიდი, მაგრამ ასე არ აღმოჩნდა. ​კოვიდით ინფიცირებული​ პაციენტი ხშირად სურდოს, ცხვირის გაჭედვის გარეშე კარგავს ყნოსვის შეგრძნებას. ამ შემთხვევაში ვირუსის შეჭრა ხდება ცხვირის გზით. ადრე თვლიდნენ, რომ კოვიდი აზიანებს ყნოსვის ნერვს. აღმოჩნდა, რომ ეს არასწორია. ის აქვეითებს ნერვის ფუნქციას, აზიანებს სტრუქტურას და მეტაბოლურ პროცესებს ცვლის. ნერვი შენახულია, რის გამოც გამოჯანმრთელების შემდეგ ყნოსვის აღდგენა თითქმის 100 %-ში ხდება.“

„ყნოსვის დაკარგვაზე არანაირი რეკომენდაცია არ არსებობს. იმის გასაგებად დაგვიბრუნდა თუ არა ყნოსვა, მკვეთრი სუნები უნდა მოვსინჯოთ, ვარდის, მიხაკის, ციტრუსის, მინდვრის ყვავილი. ზოგს ყნოსვის დაკარგვა ერთ თვემდე უგრძელდება, შესაძლოა ეს ექვს თვემდეც გაგრძელდეს, მაგრამ საბედნიეროდ ბრუნდება. კოვიდი ცხვირში თუა გამოხატული, შეიძლება ვლინდებოდეს რინიტის მოვლენებით. გაქვთ სურდო, შეშუპება. ამ შემთხვევაში შეიძლება ყურისმიერი მოვლენებიც განვითარდეს. პაციენტები ხშირად აღნიშნავენ, რომ მათ აწუხებთ ყურის დაგუბება, ყოველგვარი რინიტის მოვლენების გარეშე. ისინი კარგავენ წონასწორობას და უჩივიან შუილს ყურებში. ეს, შესაძლოა, უფრო სისხლძარღვოვანი მოვლენები იყოს. თუ ცხვირის გაჭედვასთანაა დაკავშირებული, მაშინ შეიძლება განვითარდეს​ შუა ყურის ანთებაც. კოვიდის დროს პაციენტი სტრესშია. მის ორგანიზმში გამომუშავდება კორტიზოლი, რომელიც იწვევს სისხლძარღვების შევიწროვებას. სწორედ ამიტომ, ემოციაც უნდა ვმართოთ, - აცხადებს ქეთევან გოცაძე.

წყარო: ​დილა ფორმულაზე

წაიკითხეთ სრულად