Baby Bag

„ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

„ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში,“ - პედიატრი თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვებში ტყვიით მოწამვლის მზარდი შემთხვევების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ამ მხრივ ქვეყანაში მდგომარეობა საყურადღებოა, თუმცა საგანგაშო არ არის:

„მე არასდროს მიმითითებია პაციენტისთვის, რომ ტყვიის შემცველობა განსაზღვროს სისხლში. თვითონ იკეთებენ ანალიზს. არ უნდა ავყვეთ პანიკას. საყურადღებოა, საგანგაშო სიტუაცია არ გვაქვს. ათი პაციენტიდან მყავდა ორი ბავშვი, ერთს ჰქონდა 120, მეორეს - 122. აღმოჩნდა, რომ სახლში ჰქონდათ დიდი რაოდენობით სათამაშოები. ​მათ არანაირი კლინიკური გამოვლინება არ ჰქონდათ, თვითონ გაუკეთა მშობელმა ანალიზი. რა უნდა ვურჩიო ამ დროს? ერთადერთი სიმინდს გააჩნია ტყვიის გამომძევებელი ეფექტი, მჭადი, ღომი შევთავაზე. სისხლის ანალიზი გავაკეთე, რკინა განვსაზღვრე, ორივე იყო ნორმა. რკინაც მაღალი იყო, ჰემოგლობინიც, სისხლში არანაირი პარამეტრი არ იყო პრობლემა, კალციუმი იყო ნორმა. ასეთ ბავშვს ტყვიით მოწამვლა არ განუვითარდება. ტყვია ვერ ჩაჯდება მის ორგანიზმში, თუ სწორად იკვებება. მეორე პრობლემა შეიძლება იყოს სიმსუქნე. ასეთ პაციენტთან ექვსი თვის სწორი კვების შემდეგ ტყვიამ უნდა დაიწიოს. ეს არ არის კატასტროფა.“

თემურ მიქელაძის თქმით, ყველაზე რთულია ბავშვების ტყვიით მოწამვლის გამომწვევი წყაროს მიგნება:

„მთავარი და ​ყველაზე რთული ეტაპი არის წყაროს მიგნება, თუ რა გვწამლავს. ეს არის საკმაოდ დიდი სამუშაო. თუ გახსოვთ, სუნელებზე იყო საუბარი. აღმოჩნდა, რომ სუნელები დიდი რაოდენობით ტყვიას შეიცავს. აღმოჩნდა, რომ თუ მაღალმთიან რეგიონებში, მაგ. სვანეთში იქნება ეკოლოგიურად სუფთად დამზადებული ეს სუნელები, არანაირ ტყვიას არ შეიცავს. ტყვიას შეიცავდა კუსტარულად წარმოებული სუნელები. ამ სუნელებში სხვადასხვა საღებავია დამატებული, რომ მოცულობა გაიზარდოს. ქართული წარმოების სუნელი, რომელიც არის ფერმერის მიერ კეთილსინდისიერად მოყვანილი, არასდროს არ შეიცავს ტყვიას.“

თემურ მიქელაძემ ტყვიით მოწამვლის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად სათამაშოები დაასახელა:

„ბავშვებში ტყვიით მოწამვლის ძირითადი მიზეზი არის სათამაშოები, ეს არის გარემო, სადაც ისინი ცხოვრობენ. განსაკუთრებით ორიდან შვიდ წლამდე ბავშვები არიან სოციალურად აქტიურები, ბაღში მიდიან, სკოლაში იწყებენ სიარულს. მათ უფრო მეტი შეხება აქვთ ამ მავნე, მომწამვლელ ნივთებთან. თქვენ თუ შეხვალთ სათამაშოების მაღაზიებში, სპეციფიკურ სუნს იგრძნობთ. მე სულ ვეუბნები იქ მომსახურე პერსონალს, თქვენ როგორ ჩერდებით აქ-მეთქი. ეს არ არის მარტო ტყვიის შემცველობა, იქ არის სხვა მავნე, მომწამლავი ნივთიერებები. ეს ყველა სათამაშოების მაღაზიას არ ეხება, რა თქმა უნდა. შევსულვარ ისეთი სათამაშოების მაღაზიებში, რომლებიც ორჯერ მეტი ღირს და იქაც შეიძლება იყოს ეს სუნი. იქ არის სხვა მავნე ნივთიერებები, რომლებიც უფრო სწრაფად იწვევენ მოწამვლას.“

„კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, საყურადღებო სიტუაცია გვაქვს, მაგრამ საგანგაშო მდგომარეობა არ გვაქვს. ეს არ უნდა მივუშვათ, არ უნდა გამოგვრჩეს ჩვენი თვალთახედვიდან. იმისთვის, რომ არ განვითარდეს ტყვიით მოწამვლა, მაქსიმალურად ბავშვები უნდა გვყავდეს ეკოლოგიურად სუფთა გარემოში. წელიწადში ორჯერ უნდა გავიყვანოთ ბავშვი ქალაქიდან. ​არ არის აუცილებელი ეს იყოს მაღალფასიანი კურორტი, შეიძლება სოფელში წახვიდე. ადრეული ასაკის ბავშვი ზამთარში უნდა წავიყვანოთ ზამთრის კურორტზე, ზაფხულში ზაფხულის კურორტზე. ოქროს სტანდარტი ბავშვთა კვებაში არის დედის რძე. მაქსიმალურად უნდა მივიღოთ მაღალხარისხიანი საკვები პროდუქტები. სჯობს სათამაშოში საერთოდ არაფერი გადავიხადოთ და ის თანხა გადავიხადოთ ჯანსაღ საკვებში.​ ჯანსაღი საკვები არამარტო ტყვიით მოწამვლას, არამედ სხვა პათოლოგიებსაც აგვაცილებს,“ - აღნიშნულ თემაზე თემურ მიქელაძემ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„უხილავი მტერი არის სწორედ ტყვია, რომელიც წლების განმავლობაში მეთოდურად აზიანებს ბავშვის ო...
​​პედიატრი ივანე ჩხაიძე ბავშვების ტყვიით მოწამვლის საფრთხის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ თანამედროვე სამყაროში უხილავი მტერი სწორედ ტყვიაა, რომელიც ბავშვის ორგანიზმს უდიდეს ზიანს აყენებს:„უხ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურად უსწორდებიან. ბრაზის მსგავსი ფორმებით გამოხატვა მშობლებს სერიოზულ საფიქრალს ​უჩენს.

პატარებისთვის აგრესიის, რისხვის, აპათიის ან შიშის შეგრძნებები ძალიან ნაცნობია, თუმცა მათ საკუთარი ემოციების და განცდების გადმოსაცემად არასაკმარისი ლექსიკური მარაგი აქვთ. სწორედ ამიტომ ბავშვები დაგროვილ ბრაზს საკმაოდ უხეში ფორმებით გამოხატავენ. მშობლების ერთ-ერთი უმთავრესი მოვალეობაა საკუთარ შვილებს ემოციების სწორად გაგებასა და მართვაში დაეხმარონ. თუ ბავშვი საკუთარ განცდებს სწორად აღიქვამს და სრულყოფილად გააანალიზებს, ის ბრაზის გამოხატვის ნაკლებად აგრესიულ ფორმებს ადვილად გამოძებნის, რათა სხვებს ფიზიკური ტკივილი ან შეუარცხყოფა არ მიაყენოს.

გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა

ბავშვებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა. ადამიანები ძალიან ხშირად განიცდიან შიშს, რისხვას, სევდას და ამაში ცუდი არაფერია. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ საკუთარი განცდების არ უნდა ეშინოდეს, აუხსენით, რომ გუნება-განწყობის ცვლილებამ სხვების მიმართ აგრესიულად არ უნდა განაწყოს. ნუ წაუკითხავთ პატარებს მორალს. მათთან საუბრისას პრიმიტიული ფრაზებით შემოიფარგლეთ. თუ ბავშვის საქციელი მოსაწონია, უთხარით, რომ მისი ქცევა კარგია, ხოლო თუ ის სხვების მიმართ აგრესიას ავლენს, უთხარით, რომ ეს არ არის კარგი. ბავშვებს ზედმეტი ახსნა-განმარტების მოსმენა არ ხიბლავთ, მათ მარტივი ფრაზები ბევრად უკეთ ესმით. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენი შვილი თავის ძმას კბენს ან სხვა სახის ფიზიკურ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგი ფრაზით შემოიფარგლეთ: „სწორია, რომ შენს ძმაზე ბრაზდები, მაგრამ მისი კბენა არ არის კარგი საქციელი.“ ბავშვი თქვენს ნათქვამ სიტყვას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

შესთავაზეთ ბავშვს ჯანსაღი ალტერნატივა

კარგი მასწავლებელი ბავშვს დერეფანში სირბილს შემდეგი სიტყვების თქმით უკრძალავს: „მოდი, ყველამ ერთად მშვიდად ვისეირნოთ.“ თუ ბავშვს ეტყვით, რომ მან სირბილი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს, ის თქვენს მოსმენას არ მოისურვებს. მიმართვის კატეგორიული ტონი ბავშვებში გაღიზიანებას იწვევს. ამა თუ იმ ქცევის აკრძალვის ნაცვლად პატარას უფრო ჯანსაღი ალტერნატივა უნდა შესთავაზოთ.

თუ გაბრაზებულ ბავშვს ეტყვით, რომ თავის ძმას არ დაარტყას, ის ვერაფერს გაიგებს. ბავშვი დაიბნევა და საკუთარი ემოციების მართვა უფრო გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ბრაზის გამოხატვის ერთადერთ საშუალებას წაართმევთ. აუცილებლად შესთავაზეთ ბავშვს აგრესიული ქცევის ჯანსაღი ალტერნატივა. პატარას ემოციების მართვაში ადვილად დაეხმარებით თუ შემდეგ რეკომენდაციებს მისცემთ:

  • ემოციები ვერბალურად გამოხატოს
  • რჩევისთვის უფროსს მიმართოს
  • დასამშვიდებლად სუნთქვითი ვარჯიშები შეასრულოს
  • მოთმინების გამომუშავების მიზნით იცეკვოს, იმღეროს, დაითვალოს მის ირგვლივ არსებული საგნები

გაბრაზებული ბავშვების დასამშვიდებლად სპეციალური აპლიკაციები არსებობს, რომლებიც პატარებს მხიარული სიმღერების დახმარებით ემოციების მართვას ასწავლის. მშობლებს ინტერნეტში მარტივად შეუძლიათ მსგავსი აპლიკაციების მოძიება.

ბავშვს ემპათიის უნარი განუვითარეთ

ბავშვს სხვების განცდებისა და ემოციების გაზიარება ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. თუ ხედავთ, რომ თქვენი შვილი თავის თანატოლს კბენს, ხელით ეხება ან ხმამაღლა უყვირის, აუცილებლად ესაუბრეთ მას ემპათიის შესახებ. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, აუხსენით მას, თუ როგორი ტკივილი მიაყენა თავის მეგობარს, როდესაც მწარედ უკბინა. უთხარით, რომ თავისი თანატოლის ადგილას საკუთარი თავი წარმოიდგინოს და დაფიქრდეს, მოეწონებოდა თუ არა მის მიმართ მსგავსი აგრესიის გამოვლენა. ბავშვი საკუთარი ქცევის შედეგების გაანალიზებას უნდა მიეჩვიოს და სხვა ადამიანების განცდებს პატივი სცეს.

ბავშვის აგრესიულ ქცევას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზეზი. მშობელმა უნდა გაარკვიოს, რა აწუხებს პატარას, ხომ არ ეძინება, ხომ არ გადაიღალა ან შია. შესაძლოა აგრესიული ქცევის მოტივი ეჭვიანობა ან შიშის განცდაც იყოს. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობელი მისი განცდებითა და ემოციებით ინტერესდება, რომ ის მშობლის სიყვარულის მთავარი ობიექტია. თუ ბავშვისადმი სათანადო მზრუნველობას გამოიჩენთ, ის სხვებზე ზრუნვას გაცილებით მარტივად ისწავლის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად