Baby Bag

„ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი,“ - პედიატრი ნანა რურუა

„ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი,“ - პედიატრი ნანა რურუა

პედიატრმა ნანა რურუამ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობასა და ტირილს შორის არსებული ურთიერთკავშირის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ტირილი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე ბევრ რამეს გვეუბნება:

„პედიატრები ვამბობთ ხოლმე: „მომასმენინეთ ბავშვის ტირილი და მივხვდები ჯანმრთელია თუ არა.“ თუ ბავშვი ყოჩაღად ტირის, ეს უკვე არის მაჩვენებელი იმის, რომ ის ჯანმრთელია. ​ყველა დაავადებას აქვს თავისი საყურადღებო ნიშანი. ჩვილებისთვის ზოგადი ნიშანი არის ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი. ეს ზოგადად საყურადღებო ნიშანია. ეს შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი.“

ნანა რურუას თქმით, ჩვილის უჩვეულო ტირილის ამოცნობა რთული არ არის:

„ჩვილი უჩვეულოდ, ძალიან დაბალი, შესუსტებული ბგერით თუ ტირის, ამას ნებისმიერი ადამიანი ხვდება. ეს არ არის ჩვეულებრივი ტირილი. პირველი, რაც ყველას უნდა ვუთხრათ, გეშინიათ თუ არ გეშინიათ, ​კარგი, ომახიანი ტირილი არის ჯანმრთელი ბავშვის მაჩვენებელი. ბავშვმა შეიძლება დღეში რამდენიმე საათი იტიროს. ეს ნორმალურია. ცნობილია, რომ ბავშვი იბადება თავისი ტემპერამენტით. 5 დღის ასაკში ზუსტად გასაგებია მისი ხასიათი.არიან უფრო პასიური და უფრო აქტიური ბავშვები.“

ნანა რურუამ აღნიშნა, რომ დედებს სპეციალური ჩამონათვალის გაცნობის გარეშეც არ უჭირთ ბავშვის ტირილის მიზეზების ამოცნობა:

„ბევრი ნიშანი არსებობს, რომლითაც შეგვიძლია გავარჩიოთ შია თუ ეძინება. ყველა დედა , როგორც წესი, ჩამონათვალების გარეშეც ახერხებს გაერკვეს შია თუ ეძინება მის შვილს. როდესაც ბავშვი გეძახით, ​ის იტირებს ცოტა ხანს, შემდეგ დააპაუზებს, დაგელოდებათ, მერე ისევ იტირებს. ის ყურადღებას ითხოვს და პაუზის დროს ელოდება, მოხვალთ თუ არ მოხვალთ. როდესაც შია, ტირილი დაახლოებით ასეთივეა. ტკივილის ტირილი ყოველთვის არის უფრო გაბმული, მონოტონური. რაც უფრო ძლიერია ტკივილი, მით უფრო მეტად არის გამოხატული შეწუხება. ტირილი შეიძლება კივილში გადავიდეს.“

„მინდა, რომ დავიმახსოვროთ შემდეგი რამ: ტირილი ბავშვის საკომუნიკაციო ენაა და ამას არ უნდა შიშით ყურება. როდესაც ბავშვი იბადება და ჯანმრთელია, მას აქვს ყველანაირი უნარი, გადარჩეს. მას სიცოცხლის გაცილებით მეტი უნარი აქვს, ვიდრე დანარჩენ მოზრდილ ორგანიზმს. რადგან ხედავთ, რომ ჩვილია, რადგან ის ენა არ გესმით, ეს არ ნიშნავს, რომ უმწეოა და არ აქვს გადარჩენის უნარი. უსუსურობას არ ნიშნავს ჩვილობა. მას სჭირდება ჩვენი თანადგომა. იმას რომ შია, რომ წყურია, რომ ეძინება, ამას ყველაფერს გაგვაგებინებს. ​ტირილის დროს ბავშვი ხელში უნდა აიყვანოთ, ჩაეხუტოთ, უთხრათ, რომ ყველაფერი კარგად არის. არ არის სწორი, როდესაც ექიმი ეუბნება მშობელს: „დამშვიდდი, მერე რა მოხდა?! ყველა ბავშვი ტირის.“ მშობლის სიმშვიდე უნდა ეფუძნებოდეს იმის ცოდნას, რომ ჩვილი უსუსური არ არის და მას სიცოცხლის უნარი აქვს ჩვენზე მეტი,“ - აღნიშნულ თემაზე ნანა რურუამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ჩვილის ხელში აყვანა მარტო ტირილისას არ არის საკმარისი, მას მაშინაც უნდა მიეფეროთ და სიახლ...
​იწვევს თუ არა შეჩვევას ახალშობილის ხელში ხშირად აყვანა, შეუძლია თუ არა ჩვილს დამოუკიდებლად თავის დამშვიდება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად