რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ ბავშვი ნიჭიერია, არ უნდა ამას აფიშირება და ტრაბახი, რომ ჩემი შვილი ასეთია,“- შალვა ამონაშვილი
აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვის ნიჭის აღმოჩენისა და მისი შემოქმედებითი უნარების წახალისების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობელმა შვილის ნიჭიერება უნდა წაახალისოს, თუმცა ბავშვის განსაკუთრებული უნარებით არ უნდა იტრაბახოს:
„მშობლები ისე მიეჩვივნენ თავიანთ ბავშვებს, რომ მარტო ცუდს ხედავენ მათში. ვიღაც ჩივის, რომ ბავშვი ზარმაცია ან მეტისმეტად აზვიადებენ რაღაც პატარას, რომ „ჩემი შვილი გენიოსია.“ ან ერთი აქვთ ხოლმე, ან მეორე. თუ ბავშვი ნიჭიერია, არ უნდა ამას აფიშირება და ტრაბახი, რომ ჩემი ბავშვი ასეთია. შეუწყვე ხელი ბავშვს ნივთებით, საგნებით, საუბრებით, რომ ეს ნიჭი უფრო იფურჩქნებოდეს. დრო უნდა ამას. მამამ მეტი დრო მონახოს, დედამ მეტი დრო მონახოს.“
შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვზე ერთი კვირის დაკვირვებითაც შეგვიძლია მისი მისწრაფებების და ინტერესების აღმოჩენა:
„ბავშვი გიჩვენებთ ამას, რა აინტერესებს. რომ დააკვირდეთ ბავშვს ერთი კვირის განმავლობაში, დაინახავ, საითკენ უფრო მიისწრაფვის შვილი. თუ ეს ვერ დავინახეთ, ჩვენ ეს არ გვიშლის ხელს, რომ შევთავაზოთ სხვადასხვა რამ. რომ დაინახავს ბავშვი, ის უკვე გააკეთებს არჩევანს. როდესაც მაგიდასთან სხედხართ და გაშლილია მაგიდა, შეიძლება არც იცოდეთ, რისი მირთმევა გსურთ, მაგრამ რომ დაინახავთ მაგიდაზე ამ კერძს, მიხვდებით.“
„ადამიანმა ხომ უნდა იხაროს ცხოვრებით. მე რასაც გთავაზობთ ჩემი შემოქმედებით და თქვენ ამას იღებთ, ეს არის ჩემი სიხარულის წყარო. სიხარულის გარეშე აბა რა იქნება ჩვენი ცხოვრება?! შემოქმედება სიხარულის წყაროა. ჩვენთან ცოტა მასწავლებელი აღვივებს ბავშვში შემოქმედებით უნარებს. განა იმიტომ, რომ ცოტა მასწავლებელია დაბადებული ამ უნარებით. ჩვენ ვზღუდავთ მასწავლებელს სტანდარტებით, არც იქით უნდა იყოს, არ აქეთ. სისტემა ზღუდავს პედაგოგს. მე არ მინდა, ვინმე დავადანაშაულო, მაგრამ ის, ვინც მასწავლებელს ხელმძღვანელობს, მას არ უბიძგებს შემოქმედებითობისკენ. ეშინია კიდეც, თუ მასწავლებელმა შემოქმედებითობა განავითარა, ვაითუ დაარღვიოს სახელმწიფო მოთხოვნები. მასწავლებელთა 15-20 % ყოველთვის უნდა ასცდეს სტანდარტს. სხვანაირად ახალი სტანდარტები როგორ დაიბადება?!“ - აღნიშნულ საკითხებზე შალვა ამონაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.