COVID-19 და კვლევები - ამ თემაზე ექიმი ზაზა თელია წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:
„როგორც მკურნალობის, ასევე გამოკვლევების კუთხით, COVID-19-თან დაკავშირებით, სამწუხაროდ, არ ხდება სამეცნიერო მტკიცებულებების გათვალისწინება.
სამწუხაროდ, უსიმპტომო პაციენტებთან ან მსუბუქი სიმპტომების შემთხვევაში უხშირესად ხდება გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარება, რომლის დასხივების ხარისხი ანუ რადიაციული დოზა=7mSv გახლავთ ბუნებრივი დასხივების 2-წლიანი პერიოდის ტოლფასი (ანუ დასხივება, რასაც ადამიანი 2 წლის განმავლობაში ბუნებრივად იღებს). ხშირად კი COVID-19-ის დროს კტ-ს რამდენიმეჯერ უკეთებენ პაციენტებს - 2-ჯერ, 3-ჯერ, 4-ჯერ.
პოტენციურად კომპიუტერული ტომოგრაფიის ჩატარებით გამოწვეული ჯანმრთელობის პოტენციური საფრთხეები თავს მომავალში იჩენს.
კოქრეინის სისტემური მიმოხილვით დადგინდა, რომ გულმკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია არ არის ეფექტური გამოკვლევის საშუალება COVID-19 დიფერენცირებისათვის სხვა რესპირატორულ დაავადებებთან.
Fleischner Society - COVID-19-ის დროს გულმკერდის (ფილტვების) გამოსახვის პროტოკოლი
პაციენტები COVID-19-ის მსუბუქი სიმპტომებით (Patients with mild features of COVID-19)
გულმკერდის გამოსახვა (Imaging - რენტგენოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია) რეკომენდებულია მხოლოდ პაციენტებში COVID-19-ის პროგრესირების რისკ-ფაქტორებით.
გამოსახვა არ არის რეკომენდებული ასიმპტომურ პაციენტებში ან მსუბუქად მიმდინარე COVID-19-ის დროს თუ ამ პაციენტებს არ აქვთ დაავადების პროგრესირების რისკები.
პაციენტები საშუალოდან-მძიმე ფორმის COVID-19-ით (Patients with moderate-to-severe features of COVID-19)
გამოსახვა მიზანშეწონილია COVID-19-ის ლაბორატორიული პასუხის გარეშე ან იმის მიუხედავად ხელმისაწვდომია თუ არა ვირუსზე ტესტირება - იმ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ საშუალოდან - მძიმე ფორმის სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებს COVID-19-ზე და ინფექციის არსებობის პრე-ტესტური შესაძლებლობა (pre-test probability of infection)
გამოჯანმრთელებული პაციენტები (Patients recovered from COVID-19)
გამოსახვა რეკომენდებულია იმ პაციენტებში, რომლებსაც ჰქონდათ ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი ფუნქციური გაუარესება ინფექციის დროს და/ან ჰიპოქსია (სუნთქვის გაძნელება) მას შემდეგ, რაც ისინი გამოჯანმრთელდნენ.
სხვა სცენარი (Other scenarios)
ყოველდღიური გულმკერდის რენტგენოგრაფია არ არის რეკომენდებული სტაბილურ, ინტუბირებულ (აპარატზე მყოფ) პაციენტებში COVID-19-ით“, - წერს ექიმი ზაზა თელია.
„ლაზარეს შაბათს ვეზიარე... როდესაც გავიგე რომ კორონავირუსი აღმომაჩნდა, გაუჩერებლივ ვტიროდი, რომ სხვას არ გადასდებოდა, თუმცა არცერთ ადამიანს არაფერი სჭირს“
კორონავირუსისგან სრულად განკურნებული ქეთი თოდუა სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, რომელსაც სიტყვა-სიტყვით გთავაზობთ:
„მადლობა ღმერთს, სრულად გამოვჯანმრთელდი!
დიდი მადლობა ყველა იმ ადამიანს, ვინც მკითხულობდა, ჩემზე დარდობდა! ჩემთვის უცხო ადამიანები მწერდნენ და მამხნევებდნენ. ეს იმხელა ნუგეში იყო იმ რთულ დღეებში! მე ჩემს თავზე არ ვდარდობდი, ცრემლი არ შემშრობია, რაც გავიგე, რომ კორონა აღმომაჩდა. ვტიროდი გაუჩერებლივ იმის დარდით, რომ სხვას არ გადასდებოდა და სხვისი ჯანმრთელობა არ დამეზიანებინა! იყვნენ ადამინები და სამწუხაროდ, ვკითხულობდი მათ კომენტარებს, როგორ მაკრიტიკებდნენ, შელამაზებულად მლანძღავდნენ, გულს უფრო მიკლავდნენ, მე კი მათ ვეტყვი - სიბრალური და მეტი სიყვარული ჰქონდეთ ადამინებისადმი. დღეს 21-ე დღეა, რაც ტაძარში ვიყავი და ვეზიარე. ლაზარეს შაბათს ვიყავი მარტყოფის მონასტერში, მამა ბენიამინს ჩავაბარე აღსარება, ვეზიარე და ჩემთან ერთად სხვებიც იყვნენ, ვინც იმ დღეს ეზიარნენ! უამრავი ადამიანი იყო. რაც არ უნდა დისტანცია დამეცვა, ერთი კოვზით ხომ ვეზიარეთ უფლის სისხლს და ხორცს, ხატებს ვემთხვიე! მეორე დღეს ბზობა იყო. წირვაზე წავედი, დავიცავი ყველა რეკომენდაცია (დისტანცია, პირბადე, ხელთათმანი). წირვაზევე შეუძლოდ ვიგრძენი თავი და სახლში რომ დავბრუნდი, სიცხე მქონდა.... კიდევ ერთხელ გავუსვამ ამას ხაზს - კორონა, როგორც ყველამ ვიცით, 5 დან 14 დღემდე მჟღავდება და არა იმდღესვე, ამიტომ ტაძარში რომ მივედი, მე უკვე მქონდა, სამწუხაროდ, კორონა.... მონასტერში გამოცხადდა კარანტინი, ყველა ის ადამიანი თვითიზოლაციაში წავიდა, ვინც იმ დღეს იყო მონასტერში და ეზიარა! მადლობა ღმერთს, გავიდა 14, 21 დღეც და არცერთ ადამიანს არაფერი სჭირს! ამიტომ უფალს ნუ ადანაშაულებთ ინფექციის გავრცელებაში! იმ კოვზით ხომ მის სისხლს და ხორცს ვიღებთ და როგორ გგონიათ ამით დაგვაზიანებს ქრისტე?!“ - წერს ქეთი თოდუა.