Baby Bag

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

​ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი ბავშვის აღზრდაში მამის მონაწილეობის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ამ მხრივ ორივე მშობელს თავისი განსხვავებული როლი აქვს:

„ბავშვის მოვლა, აღზრდა და უპირობო სიყვარული მშობლის მოვალეობაა ზოგადად, მაგრამ დღეს ძალიან პოპულარულია აზრი: „რა მნიშვნელობა აქვს დედაა თუ მამა, რასაც დედა აკეთებს, მამამაც გააკეთოს.“ ეს ნამდვილად არ არის ასე. შეიძლება ბევრს მოეჩვენოს, რომ ჩემი შეხედულება არის მოძველებული და არ არის სწორი. მე მოგიყვებით ბოლო მონაცემების შესახებ, გესაუბრებით ფილიპ ზიმბარდოს ნაშრომზე, რომელიც თანამედროვეობის ერთ-ერთი უდიდესი ფსიქოლოგია. ის გვეუბნება, რომ განხვავებაა მამის სიყვარულსა და დედის სიყვარულს შორის. დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება. მთელი ჩვენი ფსიქოლოგიური პრობლემები აღზრდის პრობლემებია.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისი მამასთან ურთიერთობა იკლებს, რაც დამღუპველია ბავშვისთვის:

„რაც შეეხება იმას, რაც საქართველოში ხდება, ​მამა გასულია და დედასთან არის ბავშვი. რა მნიშვნელობა აქვს, რა მიზეზით არ არის მამა ბავშვის გვერდით?! კვლევების მონაცემებით, ყოველ 44 საათზე, რომელსაც ბავშვი სმარტფონთან ატარებს, მოდის ნახევარი საათი მამასთან გატარებული საუბარში. რაც უფრო იზრდება ბავშვი, მამას ნაკლები კონტაქტი აქვს თავის შვილთან. ეს დამღუპველია ბიჭისთვის და ძალიან მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს გოგონას. დასავლეთში და ჩვენთანაც დღეს არის დაშლილი ოჯახების პრობლემა. ყოველი მესამე ბავშვი მამასთან არ იზრდება. მამის დეფიციტის პრობლემა არ არის ქართული პრობლემა და არის მთელ მსოფლიოში. ზიმბარდო ამბობს, რომ სამყარო დაიღუპება არა იმიტომ, რომ დედამიწას ასტეროიდი დაეჯახება, არამედ იმიტომ, რომ ბიჭები ჩათრეული იქნებიან კომპიუტერულ, ვირტუალურ თამაშებში. ამ ყველაფერს ის აბრალებს მამასთან ურთიერთობის ნაკლებობას.“

ლელა ტყეშელაშვილი იმ დანაკლისზე საუბრობს, რასაც ბავშვი მამასთან ურთიერთობის დეციფიტის გამო განიცდის:

„რას კარგავს ბავშვი, რომელსაც მამასთან არ აქვს ურთიერთობა? კი, შეიძლება დედამ და მამამ გაცვალონ როლები და მამამ აჭამოს, დაბანოს, გამოუცვალოს ბავშვს, მაშინ დედამ უნდა გააკეთოს ის, რაც მამის მოვალეობაა. ეს მოლაპარაკების ამბავია, ვისაც როგორ სცალია, ერთმანეთს უნდა დაეხმარონ. ​შეიძლება ერთ-ერთმა მშობელმა მოუაროს ბავშვს გარკვეულ ასაკამდე, მაგრამ უსაფრთხოებისა და აღიარების გარანტი არის მამა. ბიჭმა, რომ თავი უსაფრთხოდ იგრძნოს და აღიარებული იყოს, როგორც მამაკაცი, ის აღიარებული უნდა იყოს მამისგან. როდესაც ეს მამისგან არ მოდის, ისინი ამ მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას ეძებენ ვირტუალურ სამყაროში. რეალობასთან შეხება მათთვის არაკომფორტულია.“

„მამასთან ურთიერთობა გოგონასთვის არის მაგალითი, რას უნდა მოელოდნენ მომავალში მამაკაცისგან. გოგონას ნაკლები საფრთხე აქვს მამასთან ურთიერთობის დანაკლისისას. გარემო, რომელშიც ბავშვები იზრდებიან, არის ფემინიზებული. მასწავლებლები ძირითადად ქალები არიან, იზრდებიან დედასთან. ქალისთვის ქალური გარემო გარანტირებულია. მე არ ვამბობ, რომ კაცი ​უნდა იყოს მასწავლებელი და ქალი არა, მაგრამ ბალანსი რომ ძალიან დარღვეულია ქალების მიმართულებით, ეს ძალიან ცუდია. კაცის და ქალის აღზრდის სისტემა ოდითგან განსხვავდებოდა ერთმანეთისგან. არავის ეგონოს, რომ თანამედროვე ფსიქოლოგიაშია ნათქვამია, თითქოს ბავშვი ისე უნდა გაიზარდოს, როგორც გვინდა და არ აქვს მნიშვნელობა გოგო იქნება თუ ბიჭი. იმის შედეგები, რომ აღზრდის სისტემაში განხვავება არ არის, უკვე სახეზეა, რაზეც ზიმბარდო ძალიან დარდობს,“ - აცხადებს ლელა ტყეშელაშვილი.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციე...
​ფსიქოლოგი ​პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად