Baby Bag

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

,,ლაქტაციის დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება'' - კოლიკის გამომწვევ მიზეზებზე პედიატრი საუბრობს

რა იწვევს მუცლის ტკივილს ახალშობილებში, რითი შეიძლება ავარიდოთ მათ კოლიკა და ახდენს თუ არა ზეგავლენას დედის კვების რაციონი აღნიშულზე? - ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი თათია სხირტლაძე.

- მუცლის ტკივილი ახალშობილებში გავრცელებული პრობლემაა. რა არის ამის გამომწვევი მიზეზები?

- კოლიკის მიზეზი სრულად შესწავლილი არ არის, ეს არის ტირილის შეტევა, რომელიც ძირითადად იწყება ახალშობილის დაბადებიდან 3 კვირაზე და გრძელდება 3-4 თვემდე, რის გამოც „სამთვიან კოლიკასაც“ უწოდებენ.

ძალიან ხშირად კოლიკის შეტევა დაკავშირებულია საჭმლის მომნელებელ სისტემასთან, რაც განპირობებულია ჩვილებში კუჭ-ნაწლავის უმწიფრობით. საკვების გადაჭარბებული მიღების, ძუძუს სწრაფად გამოწოვის ან არასწორად შერჩეული საწოვარით ხდება- აეროფაგია- ჰაერის გადაყლაპვა და შესაბამისად ნაწლავის გადაბერვა, სპაზმი. თუმცა კოლიკის შეტევის მიზეზი ასევე შეიძლება იყოს ჩვილის უმწიფარი ნერვული სისტემა, ძუძუთი კვების დროს დედის მიერ მირთმეული პროდუქტების მიმართ მომატებული მგრძნობელობა, ზოგიერთი საკვები პროდუქტის აუტანლობა (მაგ. ლაქტოზის აუტანლობა ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვისთვის), სიგარეტის გამონაბოლქვი ჩვილის ადგილსამყოფელში და არაჯანსაღი, სტრესული სიტუაცია ოჯახში, დედის დაძაბულობა.

- ხშირად, მშობლები ძუძუთი კვების არასწორ ტექნიკას იყენებენ. როგორი უნდა იყოს ბავშვის მდგომარეობა ჭამის დროს და განაპირობებს თუ არა ეს მუცლის ტკივილს?

- ძალზედ მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვი სწორად იდებდეს ძუძუსთავს პირში, რათა ზედმეტი ჰაერი არ გადაყლაპოს, პირველ რიგში დედა უნდა მოთავსდეს მოხერხებულად და ბავშვი მთელი სხეულით უნდა იყოს მიბრუნებული დედისკენ, ძუძუსთავი მოთავსდეს ჩვილის ფართოდ გაღებულ პირში, ისე რომ ტუჩის ლორწოვანი მოჩანდეს და სრულად ფარავდეს ძუძუსთავის არეალს.

- არის თუ არა რაიმე მეთოდი, რითაც ავარიდებთ ბავშვს მუცლის ტკივილს?

- პრევენციული ზომები, რითაც თავს ავარიდებთ კოლიკის შეტევას, ძირითადად დაკავშირებულია კვების პროცესთან. ძუძუთი კვების დროს - წოვის სწორი ტექნიკა, რომ ნაკლები ჰაერი გადაყლაპოს პატარამ, ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში არ შეცვალოთ საკვები თქვენი ინიციატივით, მნიშნელოვანია, ანტიკოლიკური ბოთლის შერჩევა, სადაც მცირდება კვების დროს ჰაერის გადაყლაპვა, შეარჩიოთ სწორი რძის ნაკადი (არც ძალიან სწრაფი, არც ძალიან ნელი, უმჯობესია იყოს ძუძუს დრვილიდან რძის ნაკადის მსგავსი), დაეხმარეთ კვების დროს და ასევე დასრულების შემდგომ, ვერტიკალური პოზის მიღებით მოახდინოს დაბოყინება.

რადგან კოლიკა ზოგიერთი ჩვილის ცხოვრების ნორმალური ნაწილია და არ არის საზიანო, ჩვეულებრივ რეკომენდირებული არ არის მედიკამენტების მიღება, საკმარისია დაიცვათ პრევენციული ზომები და ტკივილის დროს გაითვალისწინოთ შემდეგი რეკომენდაციები: გაუკეთეთ მუცლის მსუბუქი მასაჟი, ფეხების პედალისებური მოძრაობა, ჩასვით თბილ აბაზანაში, მიიკარით მჭიდროდ მუცელზე- ეს დაცულობის შეგრძნებას უჩენს, ხელს უწყობს მათ მოდუნებას, რასაც ტკივილის შემსუბუქებამდე მივყავართ.

- იწვევს თუ არა ბუნებრივი კვების დროს, დედის მიერ მიღებული საკვები პატარას მუცლის ტკივილს?

- თანამედროვე კვლევებით და რეკომენდაციებით ბუნებრივი კვების დროს დედის კვების რაციონს არსებითი მნიშვნელობა არ ენიჭება. მნიშვნელოვანია, დედას ჰქონდეს ჯანსაღი, დაბალანსირებული კვება და მასში არ უნდა შედიოდეს ალერგიული საკვები და ალკოჰოლი. დაკვირვების პრინციპით თქვით უარი იმ პროდუქტზე, რომელიც უმწვავებს კოლიკას თქვენს პატარას.

- ბუნებრივი კვების დროს უფრო ხშირია მუცლის ტკივილები, თუ ხელოვნური კვებისას?

- კოლიკა ვლინდება, როგორც ბუნებრივ, ასევე ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ჩვილებში, პრაქტიკულად ერთნაირი სიხშირით. ბავშვის კვების ტიპი არ ახდენს გავლენას მის გავრცელებაზე, თუმცა ხელოვნურ კვებაზე მყოფ ბავშვებს, ძირითადად მასში შემავალი ძროხის რძის კომპონენტის გადამუშავება უჭირთ, რის გამოც პედიატრის მიერ ყურადღებით უნდა შეირჩეს ადაპტირებული რძის ფორმულა. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ​ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

რძის პროდუქტის როლი ბავშვთა კვებაში

ჯანმრთელი ბავშვი ძლიერი იმუნიტეტით, ალბათ, ყველა დედის ოცნებაა. ბავშვის ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მისი მუცლადყოფნის პერიოდში იწყება და დაბადების პირველი წუთებიდან მის ზრდასრულობამდე გრძელდება. განსაკუთრებული როლი კი ამ ყველაფერში ეკოლოგიასთან და გარემო პირობებთან ერთად, რა თქმა უნდა, სწორ კვებას ენიჭება. რა მიკროელემენტები და ვიტამინები სჭირდება ბავშვს და რა როლი უკავია ბავშვთა კვებაში რძეს და რძის პროდუქტებს ამაზე პედიატრს, მედიცინის აკადემიური დოქტორს მაია ჩხაიძეს ვესაუბრეთ.

ქალბატონო მაია, რომელი პროდუქტებია ბავშვთა კვებაში აუცილებელი და რა ადგილი უკავია ამ პროდუქტებში რძეს და მის ნაწარმს?

- რძე და რძის პროდუქტები ბავშვთა კვების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია, წარმოადგენენ ცილების და ენერგიის შესანიშნავ წყაროს. ასევე შეიცავენ ვიტამინების და მინერალების ფართო სპექტრს.

რძე და რძის ნაწარმი არის ენერგიის, ცილების, ცხიმების (ძირითადად ნაჯერი), ვიტამინების (რიბოფლავინი, B12, Aდა D ვიტამინი) და მინერალების (კალციუმი, იოდი, ფოსფორი, თუთია) წყარო. ეს ჯგუფი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვთა ასაკში ძვალ-სახსროვანი სისტემის ჩამოყალიბებისთვის და ჯანსაღი კბილებისათვის.

ცილას აქვს ყველა უჯრედში, სტრუქტურული და ფუნქციური როლი და უმნიშვნელოვანესია ზრდისთვის. ცილაზე მოთხოვნილება შეესაბამება სხეულის ზომებს და ასაკს. მისი კარგი წყაროა: უცხიმო ხორცი, ფრინველის ხორცი, ზღვის პროდუქტები, რძე, რძის ნაწარმი, კვერცხი, პარკოსნები, თხილეული და მცენარის თესლები.

რას იღებს ბავშვი რძითა და რძის პროდუქტებით?

- რძის პროდუქტებთან ერთად ბავშვის ორგანიზმი ღებულობს ყველაზე მეტად ვიტამინ D-ს და კალციუმს. ვიტამინი D აძლიერებს კალციუმის შეწოვას, რაც მნიშვნელოვანია ძვლოვანი სისტემის განვითარებისთვის და ჯანმრთელი კბილებისთვის. მისი ნაკლებობა ბავშვებში ძირითადად რაქიტის სახით გამოვლინდება. ვიტამინი D-ს საკვები წყაროები ცოტაა, ამიტომაც ვიტამინი D-ს ადექვატური რაოდენობის მიღება მხოლოდ საკვებით რთულია. მზის სხივები ან ულტრაიისფერი სხივები ვიტამინი D-ს კიდევ ერთი წყაროა. ამიტომ პედიატრები ხშირად ვურჩევთ მშობლებს მზის აბაზანებს, სუფთა ჰაერზე ბავშვის გასეირნებას... ჩვილი ბავშვებისათვის ასევე რეკომენდებულია ვიტამინი D-ს 400 ს.ე. (10 მკგ) მიღება დღეში ერთხელ

საკვები პროდუქტების უმეტესობა D ვიტამინს არ შეიცავს. შედარებით მდიდარია ამ ვიტამინით ცხიმიანი თევზი. ვეგეტარიანელი ბავშვისთვის D ვიტამინის ალტერნატიულ წყაროს შეიძლება წარმოადგენდეს D ვიტამინით გამდიდრებული რძე ან მარცვლოვნები.

ასევე უმნიშვნელოვანესია რძის მიღება კალციუმის თვალსაზრისით. კალციუმი აუცილებელია ძვლებისთვის და კბილებისთვის. რძე და ზოგიერთი რძის ნაწარმი (მაგ. იოგურტი, მაწონი და ყველი) კალციუმის მიღების ერთ-ერთი საუკეთესო წყაროა. რძეს კალციუმის საბადოსაც ვეძახით.

ბავშვებს კალციუმზე მოთხოვნილებების დასაკმაყოფილებლად ყოველდღე 2-3 ულუფა რძის ან რძის ნაწარმის მიღება სჭირდებათ. დაბალცხიმიანი რძე და რძის ნაწარმი შეიცავს იმდენ ან იმაზე მეტ კალციუმს, რამდენიც არის ჰომოგენიზებულ და ცხიმმოუხდელ რძეში.

ბავშვებისთვის ვინც ვერ/არ იღებს ძროხის რძეს, რეკომენდებულია კალციუმით გამდიდრებული ალტერნატიული რძე. რძის შაქრის, ლაქტოზის აუტანლობისას ასევე რეკომენდაციას ვაძლევთ ბავშვმა მიიღოს ულაქტოზო რძე და მისი ნაწარმი. იმ შემთხვევაში თუ ბავშვი კალციუმით და ვიტამინი D მდიდარ პროდუქტებს მაინც არ იღებს, საჭიროა ამ პრეპარატების დამატებით მიცემა.

კალციუმის წყაროს 75 პროცენტს რძე და რძის ნაწარმი შეადგენს. ვეგეტარიანელი ბავშვების შემთხვევაში თუ ის რძეს არ სვამს, ყოველდღიურად უნდა იღებდეს კალციუმით მდიდარ საკვებს (ბროკოლი, ჩინური კომბოსტო, თხილეული, თესლეული) ან კალციუმით გამდიდრებულ მარცვლეულს.

განსაკუთრებით მინდა გამოვყო რძის პროდუქტებში მაწონი, რომელიც ენდემური პროდუქტია. მაწონი ტრადიციული ქართული რძემჟავა პროდუქტია. რძემჟავა პროდუქტები განსაკუთრებით სასარგებლოა მათში შემავალი ბაქტერიების გამო. აღნიშნული ბაქტერიები - პრობიოტიკები - ცოცხალი მიკროორგანიზმებია, რომლებსაც შეუძლიათ სარგებლობა მოუტანონ ადამიანს, კერძოდ, დადებითი გავლენა მოახდინონ კუჭ-ნაწლავის ფუნქციონირებაზე. პრობიოტიკები ორგანიზმის მეგობარ ბაქტერიად მიიჩნევა. ისინი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს აძლიერებენ. პრობიოტიკებს ხშირად კეთილ ბაქტერიებს უწოდებენ, რომლებიც ორგანიზმში მოხვედრილ ცუდ ბაქტერიებს ებრძვიან. ისინი ერთგვარი ბარიერის ეფექტს ქმნიან, ნაწლავებს ცუდი ბაქტერიების ზემოქმედებისგან იცავენ, ამასთან, ანთების განვითარების რისკსაც ამცირებენ, რადგან ორგანიზმში პარაზიტების გავრცელებას უშლიან ხელს. გარდა ამისა, პრობიოტიკების დახმარებით ჩვენი იმუნური სისტემა ვირუსების წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტურად მოქმედებს.

პრობიოტიკების ჯგუფში ბევრი ტიპის ბაქტერია შედის. განსაკუთრებით სასარგებლო ბაქტერიებად მიიჩნევა ლაქტობაცილა, ანუ რძისმჟავას ბაქტერია და ბიფიდობაქტერია. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა რძემჟავა ბაქტერიის შემცველი საკვები რეგულარულად მიიღოს. ამ მხრივ, მაწონი, რომელიც ენდემურ დედოზეა დამზადებული, ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, რადგან ის ბუნებრივ პრობიოტიკებს შეიცავს. მასში განსაკუთრებით დიდი რაოდენობითაა კონცენტრირებული რძემჟავა. ამას ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ მაწვნის შენახვის ვადა საკმაოდ ხანმოკლეა.

მაია ჩხაიძე - პედიატრი, მედიცინის აკადემიური დოქტორი

საქართველოს პედიატრთა აკადემიის გამგეობის თავმჯდომარე

R.

წაიკითხეთ სრულად