Baby Bag

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროის ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ დიეტაზე, კეტოგენურ დიეტაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რას გულისხმობს კეტოგენური დიეტა, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა ამ რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

კეტოგენური დიეტა ბოლო დროს დიდი პოპულარობით სარგებლობს მთელს მსოფლიოში. ბევრი ადამიანი მას თვითნებურადაც კი მიმართავს. უნდა აღინიშნოს, რომ ინფორმირებულობა ამ საკითხზე საკმაოდ მწირია და კეტოგენური დიეტის მიმდევართა უმეტესობამ არ იცის, რომ ამ რეჟიმით შესაძლოა, ზიანიც კი მიადგეს ორგანიზმს. 

კეტოგენური, იგივე კეტოდიეტა - გულისხმობს საკვებ რაციონში ნახშირწყლების მინიმუმამდე შემცირებას: 70% მოდის ცხიმებზე, 25% ეთმობა ცილებს, ხოლო დანარჩენი 5% კი უკავია ნახშირწყლებს. 

ცნობილია, რომ ჩვენი ორგანიზმი ენერგიის ძირითად წყაროდ იყენებს ნახშირწყლებს, ხოლო კეტოგენური რეჟიმის დროს ენერგიის ძირითადი წყარო ხდება ცხიმი, კონკრეტულად კი ცხიმის წვისგან მიღებული კეტონური სხეულები. თუმცა რაოდენ მომხიბვლელადაც არ უნდა გამოიყურებოდეს ეს ტერმინი, კეტოდიეტას თან ახლავს არაერთი გვერდითი მოვლენა.

განვიხილოთ კეტოგენური კვების რაციონი: ამ დროს რაციონი გაჯერებულია ძირითადად ცხიმოვანი საკვებით. 

კეტოგენური დიეტის დროს დაშვებულია: 

  • რძის პროდუქტები ცხიმის მაღალი შემცველობით,
  • კვერცხი,
  • ნებისმიერი ხორცეული, 
  • თევზი და ზღვის პროდუქტები, 
  • მწვანე ბოსტნეული, რომელიც შეიცავს დიდი რაოდენობით უჯრედისს, 
  • სოკო, 
  • თხილეული, 
  • მცენარეული ზეთი, 
  • ნაღების კარაქი,
  • ხილიდან - კენკროვნები და ავოკადო.

რაციონის მთავარი პრინციპი კი არის პროცენტული ბალანსის დაცვა - 70% ცხიმი, 25% ცილა და 5% ნახშირწყლები. აქვე აღვნიშნავ, რომ კალორაჟის კონტროლი კეტოდიეტის დროსაც ისევე აუცილებელია, როგორც ნებისმიერ სხვა შემთხვევაში.

შევეხოთ კეტოგენური დიეტის დადებით მხარეებს: ყველაზე ხშირად რასაც ამ დროს პაციენტები აღნიშნავენ არის ის, რომ მათ პრაქტიკულად არ შივდებათ. ამ ტიპის რეჟიმის დროს რეგულირდება ჰორმონ ინსულინის დონე. ინსულინი არის ანაბოლური (მაშენებელი) ჰორმონი, რომელიც იწვევს მადის გაძლიერებას, შესაბამისად, ამ ტიპის კვების დროს ხდება მადის დაქვეითება, წონაში კლება კი მიმდინარეობს ცხიმების ხარჯზე და თან ნაკლებად ხდება კუნთური მასის შემცირება. აქვე განვაგრძოთ მისი უარყოფითი მხარეების ჩამოთვლა: კეტოგენურ კვებას შეუძლია ორგანიზმში გამოიწვიოს ყაბზობა (შეკრულობა), სიმძიმე კუჭ-ნაწლავის არეში, გულისრევის შეგრძნება, კუნთების ტკივილი, საერთო სისუსტე რომელიც მიკრო, მაკრო ელემენტებისა და ვიტამინების დეფიციტის ფონზე შეიძლება განვითარდეს. კეტო მიმდევართა უმეტესობა ამ რეჟიმზე გადასვლიდან დაახლოებით ერთ კვირაში აღნიშნავს ძლიერ სისუსტეს, თავბრუსხვევას, არტერიული წნევის დაქვეითებას და კუნთების ტკივილს, რასაც „კეტო ფლუ“ (კეტო გაციება) ეწოდება. როგორც წესი, ეს ჩივილები რამდენიმე დღეში ქრება. ასევე რადგან აღნიშნული კვების რეჟიმის დროს უფრო მეტი დატვირთვით უწევთ მუშაობა ღვიძლს და თირკმლებს, შესაძლებელია, მოხდეს მათი ფუნქციის დარღვევა. გვერდით მოვლენას მიეკუთვნება ორგანიზმში ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის მატება.

კეტო რეჟიმის დაცვა არ შეიძლება ორსულებისთვის და ლაქტაციაში მყოფი ქალებისთვის. ასევე აკრძლულია ნებისმიერი ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანისთვის (დიაბეტი, გულის უკმარისობა და ა.შ). მისი დაცვა კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

ბოლოს კი, ტრადიციულად ჩვენს მკითხველს ისევ შევახსენებ, რომ კვების ნებისმიერი ტიპის დროს მხოლოდ რაციონს არ ენიჭება უპირატესობა, აუცილებელია კალორაჟის და კვების ჯერადობის კონტროლი. კვლავ გავუსვათ ხაზი იმას, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და არ არსებობს ყველასთვის მორგებული არც კვების ტიპი და არც კვების რაციონი.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

16-საათიანი შიმშილი - რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა...
მედიაპორტალი ​MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგ...
​როგორი უნდა იყოს რაციონი „ინტერვალური შიმშილის“ დროს? რატომ 16-საათიანი ინტერვალი და არა...
დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. რადგან ​წინა კვირაში გამოქვეყნებულმა სტატიამ „ინტერვალური შიმშილი“ მკითხველთა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?

რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?
რა სიმპტომებით ვხვდებით, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს, როდის არის ხველა საშიში და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს? - ამ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.
- რა არის ბრონქიტი და ძირითადად რომელ სეზონზეა გავრცელებული?
- ბრონქიტი არის სასუნთქი გზების, კერძოდ, ბრონქების ლორწოვანი გარსის ანთება, რომლის გამომწვევს უმრავლეს შემთხვევაში წარმოადგენს - ვირუსი. ასევე, შესაძლოა გამოწვეული იყოს ბაქტერიით, ალერგიით, თამბაქოს მოხმარებით, გარდა ამისა, ბრონქიტი შეიძლება იყოს ზოგიერთი თანდაყოლილი დაავადების გამოვლინება - როგორიცაა მუკოვისციდოზი (კისტური ფიბროზი). ბრონქიტი წელიწადის ყველა დროს გვხდება, თუმცა მისი სიხშირე განასაკუთრებით მატულობს გვიან შემოდგომას, ზამთარსა და ადრეულ გაზაფხულზე.
- უმეტესად რა ასაკის ბავშვებში გვხდება?
- ბრონქიტი გვხდება ყველა ასაკის ბავშვთან, მაგრამ განსაკუთრებული სიმპტომატიკით და სიმძიმით მიმდინარეობს 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში, როდესაც მცირე სასუნთქ გზებში (ბრონქიოლებში) ვითარდება შეშუპება და ანთება, ლორწო გროვდება მათში, რაც აძნელებს ჰაერის თავისუფლად მოძრაობას ფილტვებში და გამოიხატება სუნთქვის გაძნლებით.
- რა სიმპტომებით უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს ბრონქიტი აქვს?
- ბრონქიტის მთავარი დამახასიათებელი ნიშანი არის ხველა, თუმცა თავიდან ბავშვს შეიძლება ჰქონდეს გაციების სიმპტომები: ცხვირიდან გამონადენი, ყელის ტკივილი, ცხელება, საერთო სისუსტე, უმადობა. ხველა შესაძლოა იყოს მშრალი ან სველი (ლორწოთი სავსე). როდესაც ინფექცია პროგრესირებს, კლინიკურად ვლინდება სუნთქვის გახშირება, შეტევითი ხველა, ხველის დროს გულისრევის შეგრძნება და ღებინება, სუნთქვაში მუცლის და გულმკერდის კუნთების მონაწილეობა, ბავშვი უარს ამბობს სითხის და საკვების მიღებაზე. ხველა ხშირად გრძელდება 7-დან 14 დღემდე, თუმცა შესაძლოა გაგრძელდეს 3-დან 4 კვირამდეც კი.

- როგორ მიმდინრეობს მკურნალობის პროცესი და რა დროს არის საჭირო მედიკამენტების ჩართვა?
- მკურნალობა დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, სიმპტომატიკაზე და ზოგად მდგომარეობაზე. 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში ბრონქიტის (ბრონქიოლიტის) სპეციფიკური მკურნალობა არ არსებობს, საჭიროებს სიმპტომურ მკურნალობას, როგორებიცაა: ტემპერატურის კონტროლი/მართვა, სითხეებით დატვირთვა, ცხვირის სანაცია, ოთახის ხშირი განიავება. სუნთქვის გაძნელების შემთხვევაში - ოქსიგენოთერაპია და სტაციონარული მეთვალყურეობა. რაც შეეხება ხველის წამალს, მისი მიღება მკაცრად განსაზღვრული უნდა იყოს პედიატრის მიერ. ამოსახველებელი საშუალებების გამოყენება 4 წლამდე ასაკის ბავშვებში არ არის რეკომენდებული, ამოხველების რეფლექსის არქონის გამო. ხშირად გამოიყენება ხველის დამთრგუნველი მედიკამენტები, თუმცა, კვლევებმა აჩვენა, რომ არ ამცირებს დაავადების ხანგრძლივობას და ასევე, ნახველის ევაკუაციის დათრგუნვამ შესაძლოა, ხელი შეუწყოს ბაქტერიულ გართულებას.
- საჭიროა თუ არა ანტიბიოტიკით ბრონქიტის მკურნალობაში?
- გამომდინარე იქიდან, რომ ბრონქიტის გამომწვევი უმეტესად არის ვირუსი, ანტიბიოტიკოთერაპიას არ საჭიროებს. ანტიბიოტიკი ინიშნება ექიმის მიერ, თუ ფიზიკური გამოკვლევით და ლაბორატორიული მონაცემებით ვლინდება ბაქტერიული ინფექცია.
​

- რა დროს არის ხველა საშიში და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

- დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს, თუ ბავშვს აღენიშნება სუნთქვის გაძნელების ნიშნები: ქოშინი, სუნთქვის დროს ნეკნების ჩაზნექვა, ლაპარაკის ან ტირილის გაძნელება, უარი სითხისა და საკვების მიღებაზე, ხმაურიანი სუნთქვა, ხმის ტემბრის ცვლილება, ტუჩების ან სახის მოლურჯო შეფერილობა, გამოიყურება ცუდად, ასევე თუ აქვს სუსტი იმუნური სისტემა (ანემია, სიმსივნური დაავადება, ცისტური ფიბროზი ან სხვა ქრონიკული დაავადება).

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად