ამგვარ დღის წესრიგში მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, სად არის ჩვენი ადგილი და რა ფუნქციებით ვიყოთ შეიარაღებულნი. რადგან სწორედ ამ გზით შევძლებთ პასუხისმგებელ, ანგარიშგასაწევ, მოქალაქის ფორმირებას, რომელსაც აქვს შესაძლებლობა შეცვალოს უკეთესისკენ.
სწორედ რომ ჩვენზე, მასწავლებლებზეა დამოკიდებული როგორ საზოგადოებაში ვიცხოვრებთ და რა მოცემულობას შევქმნით. ჩვენ ხომ შეგვიძლია მნიშვნელოვანი წვლილი შევიტანოთ, პიროვნების ჯანსაღი ფორმირების პროცესში, ეს კი მეტად სახელმწიფოებრივი საქმიანობაა, რომელსაც უპასუხისმგებლოდ ვერ მოეკიდები.
ჩემთვის, არა როგორც იმ საგნის მასწავლებლისთვის, რომელსაც ვასწავლი (სამოქალაქო განათლება), არამედ როგორც, ზოგადად, მასწავლებლისთვის უმთავრესია შევქმნა ადამიანის ღირსებასა და თავისუფლებაზე დაფუძნებული სასწავლო გარემო და ვიხელმძღვანელო ყველა იმ კომპეტენციით, რომელიც მიმართული იქნება მოსწავლეში იმ უნარ-ჩვევებისა თუ ღირებულებითი სისტემის განვითარებისკენ, რომლის ქონაც აუცილებელია ჰუმანური ადამიანისთვის. გულწრფელად მჯერა და ვიცი კიდეც რომ სისტემაში მრავლად ხართ ამგვარად მოაზროვნე მასწავლებლები, რომლებიც ყოველდღიურად ებრძვით დოგმებსა და ფობიებს და უდიდეს როლი შეგაქვთ თავისუფალი, ღია, სოლიდარული, ტოლერანტი, მოქალაქის აღზრდის პროცესში.
რა ვიცით ადამიანის უფლებების სახელმწიფოსა და საზოგადოების შესახებ? როგორ გვესმის ეს ცნებები და საერთოდ რა ღირებულებების მატარებლები ვართ. მასწავლებელი, რომელიც თავად არაა თავისუფალი, ინფორმირებული, აქვს მიმღებლობის პრობლემა და იმ დამოკიდებულებებით ცხოვრობს, რომლითაც არა სხვისი უფლების დამცველი არამედ დამსჯელი და წამქეზებელი იქნება როგორ შეძლებს საკუთარი პროფესიული საქმიანობის განხორციელებას ისე, რომ არ მოახდინოს ფატალური ზეგავლენა ბავშვის ფსიქო-სოციალურ მდგომარეობაზე.
ზუსტად ამიტომ, ვფიქრობ, ყველა მასწავლებელი ვალდებული ვართ თავადაც გააზრებული გვქონდეს და სხვებსაც ვუზიარებდეთ ცოდნას იმის შესახებ, რომ:
1. ადამიანის უფლებები წარმოადგენს იმ მნიშვნელოვან ქვაკუთხედს, რომელზეც დგას სახელმწიფოს განვითარება და სტაბილურობა, ამიტომ აუცილებელია იმის აღიარება, რომ ყველა ადამიანს განურჩევლად მისი სქესისა, რელიგიური მრწამსისა, სექსუალური ორიენტაციისა თუ სხვა მახასიათებელისა აქვს უფლებათა მთელი სპექტრი, რომელთა დაცვაც სახელმწიფოს ვალდებულებაა და დაუშვებელია თავად სახელმწიფო უწყობდეს ხელს ადამიანთა ჩაგვრას, დისკრიმინაციას, გარიყვას.
2. ვალდებულები ვართ დავიცვათ თითოეული მოსწავლის უნიკალური მახასიათებლები და მივცეს მათ თვითგამოხატვის შესაძლებლობა, რადგან თუ ასე არ მოვიქცევით დავარღვევთ ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებს.
3. მჩაგვრელისა და დიქტატორის როლის მორგებით მხოლოდ უარყოფით დამოკიდებულებებს კი არ ვიწვევთ არამედ ხაზს ვუსვამთ ჩვენს არაპროფესიონალიზმს. (ჯანსაღი მეთოდებიც არსებობს საუკეთესო შედეგზე გასასვლელად).
4. ჩვენ ვზრდით მათ, ვინც უნდა იპოვნოს საკუთარ ადგილი და დანიშნულება სამყაროში თუ ყველაფერს გავაკეთებთ იმისთვის, რომ ხელი შევუშალოთ ამ პროცეს ან სხვა გზით წავიყვანოთ, ადამიანის უბედურების მიზეზიც შეიძლება გავხდეთ!
5. თუ გვაქვს არა ფობიური, არამედ ჰუმანური პასუხი დიდაქტიკურ შეკითხვებზე (ვინ აღვზარდო? რა ვასწავლო? როგორ ვასწავლო? ) იმაზე უფრო კარგი საქმეების კეთებას შევძლებთ, ვიდრე როდესმე წარმოგვედგინა.
და ბოლოს, პასუხისმგებლობა, რომელიც ამ პროფესიაში შესვლით ავიღეთ მხოლოდ ცოდნასა და გაგებას კი არ გვავალდებულებს, არამედ საუბარსაც პატივი ვცეთ ჩვენს პროფესიას ვიზრუნოთ მის განვითარებაზე და ვისაუბროთ იმ პრობლემებზე, რომლებიც მრავლად გვაქვს. მხოლოდ ამ შემთხვევაში შევძლებთ ჩვენი ყოველდღიური საქმიანობა სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის იყოს.
ავტორი: მზეო შველიძე
