Baby Bag

ბავშვის იძულებით კოცნა და ჩახუტება დაუშვებელია, ეს მისი პირადი სივრცის ხელყოფაა

ბავშვის იძულებით კოცნა და ჩახუტება დაუშვებელია, ეს მისი პირადი სივრცის ხელყოფაა

უფროსების მეგობრულ შეკრებებსა და წვეულებებზე მყოფი ბავშვები უმეტესად საკუთარი სათამაშოებით ან გარემოზე დაკვირვებით ერთობიან. ამასთან, მათ მშობლებსა და მშობლების მეგობრებს სურთ, რომ პატარებს ყურადღება დაუთმონ, გაახალისონ, გააბედნიერონ. უფროსები გამომშვიდობებისას ბავშვების მოფერებას და ჩახუტებას ცდილობენ. ისინი პატარებს ეკითხებიან, შეიძლება თუ არა მათი ჩახუტება. ბავშვების პასუხი ყოველთვის ერთნაირი არ არის. ზოგჯერ ისინი ჩახუტების განწყობაზე არიან, უფროსებისკენ გარბიან და მთელი ძალით ეხუტებიან. რიგ შემთხვევებში ბავშვებს არ აქვთ სურვილი, რომ თავიანთი კეთილგანწყობა ფიზიკური ჟესტით გამოხატონ. ამ შემთხვევაში ისინი უფროსების ჩახუტებაზე უარს ამბობენ.

ბავშვები, რომლებსაც კომუნიკაცია არ უძნელდებათ, ყოველთვის ისე იქცევიან, თითქოს მათთვის უცხო და უცნობი არავინაა. ისინი სიხარულით ესალმებიან ქუჩაში შემხვედრ ადამიანებს, კომუნიკაბელურობას ავლენენ მაღაზიაში შესვლისას, სიამოვნებით ესაუბრებიან მეზობლებს, ჰყავთ ზრდასრული მეგობრები და მათთან ურთიერთობა ძალიან ახარებთ. მიუხედავად ამისა, შესაძლოა, ისინი ყოველთვის არ იყვნენ ჩახუტებისა და მოფერების ხასიათზე.

საზაფხულო არდადეგების დროს ბავშვები მშობლებთან ერთად დროის უდიდეს ნაწილს ქალაქგარეთ ატარებენ. ისინი უამრავ უცნობ ადამიანს ხვდებიან, ურთიერთობენ ოჯახის ახლობლებთან და ნათესავებთან. მშობლები ცდილობენ, რომ შვილები ხალხმრავალი შეკრებებისა და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობისთვის წინასწარ მოამზადონ. პატარებმა კომუნიკაციის ისეთი მეთოდები უნდა აითვისონ, რომელთა დახმარებით სოციუმში თავს კომფორტულად იგრძნობენ. მათ უნდა იცოდნენ, რომ დამოუკიდებელი ადამიანები არიან. ბავშვმა სიმპათიები და დადებითი გრძნობები თავისუფლად, ძალდატანების გარეშე უნდა გამოხატოს. მეზობლად მცხოვრები ბებოს კოცნა ბავშვისთვის ზიანის მომტანი ნამდვილად არ არის, მაგრამ პატარების დამოუკიდებლობა და მათი პირადი არჩევანი არ უნდა დაგვავიწყდეს. ბავშვისთვის ემოციების ფიზიკურ გამოხატვას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს.

უფროსებს, რომლებიც ბავშვებს იძულებით კოცნიან ან ეხუტებიან, თავის გასამართლებლად მიზეზი ყოველთვის აქვთ. ბავშვის დეიდა იტყვის, რომ ის დის შვილს მომავალ ზაფხულამდე ვეღარ ნახავს, ამიტომ მას აუცილებლად უნდა აკოცოს, ბიძა კი აღნიშნავს, რომ თუ პატარას არ ჩაეხუტა, ისე ვერსად გაემგზავრება. უფროსების ძლიერი განცდები და ემოციები არ ამართლებს ბავშვის პირადი ნების უგულებელყოფას. მშობლები ცდილობენ, რომ ბავშვს წინააღმდეგობის გაწევის ყოველგვარი შესაძლებლობა წაართვან, რითაც მას დამოუკიდებლობას ართმევენ.

ბავშვს შესაძლებლობა მიეცით, თავად აირჩიოს, რა არის მისთვის მოსაწონი და მისაღები. ბავშვთან მისალმების ან გამომშვიდობებისას კოცნისა და ჩახუტების ნაცვლად ხელის ჩამორთმევა, ხელის დაქნევა ან უბრალოდ სიტყვიერი მისალმება-დამშვიდობებაც საკმარისია. მშობლებმა ბავშვებსაც უნდა ასწავლონ, რომ ნებართვის აღების გარეშე სხვა ადამიანის ჩახუტება მისი პირადი სივრცის უგულებელყოფაა.

ბავშვმა ფიზიკური ავტონომიის მოპოვება უნდა შეძლოს. მას ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, რომ საკუთარი სურვილის საწინააღმდეგოდ არავის ჩაეხუტოს ან მოეფეროს. ამგვარად ზრდასრულ ასაკში ის ფიზიკური ან სექსუალური ძალადობისგან თავის დაცვას მარტივად შეძლებს.

ბავშვებმა, უფროსების მსგავსად, კარგი მანერები უნდა ისწავლონ. მათ უნდა იცოდნენ, რომ სტუმარი კარამდე მიაცილონ და ზრდილობიანად დაემშვიდობონ. სტუმრად ყოფნისას ბავშვმა მადლობა უნდა გადაუხადოს მასპინძელს ღირსეული დახვედრისთვის. მიუხედავად ამისა, ბავშვი ვალდებული არ არის ვინმეს იძულებით ჩაეხუტოს. თუ ის ჩახუტებაზე უარს ამბობს, ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ უხეშად ან მიუღებლად იქცევა.

ბებიებსა და ბაბუებს, შესაძლოა, არ მოეწონოთ ბავშვის დამოუკიდებელი არჩევანი. ზრდასრულმა ადამიანებმა უარყოფის ატანა ღირსეულად უნდა შეძლონ. ჯოხის ბავშვზე გადატეხვას ღირსეულ საქციელს ნამდვილად ვერ დავარქმევდით. თუ მშობელი ბავშვის დამოუკიდებლობას ყველაფერზე მაღლა დააყენებს, სხვები მის არჩევანს აუცილებლად სცემენ პატივს.

მომზადებულია ​Parents.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად