Baby Bag

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია,“ - ფსიქოლოგი მაია ცირამუა

ფსიქოლოგი მაია ცირამუა ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლისა და ზრუნვის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კონტროლის სიჭარბე აღზრდის ავტორიტარულ სტილზე მიგვანიშნებს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლი აჭარბებს ზრუნვას? ამ დროს ბავშვს ენიჭება პასუხისმგებლობა. ბავშვთან ინტერაქცია ასეთია: „მე არ მაინტერესებს შენ რას ფიქრობ, რას განიცდი, გააკეთებ რასაც გეუბნები!“ რა თქმა უნდა, ეს უკვე ძალადობრივი დამოკიდებულებაა. ბავშვი ძალიან თავისუფალი და ლაღი არსებაა. ძალიან რთულია, რომ მას გააკეთებინო ის, რაც შენ გინდა. რა თქმა უნდა, ეს ხდება იძულების ხარჯზე. იმის ხარჯზე, რომ ან ფიზიკურად ძალადობენ ბავშვზე, ან ემუქრებიან, ან ემოციურად ძალადობენ მასზე. ემოციური ძალადობის საინტერესო შემთხვევაა, როდესაც დედა ეუბნება შვილს: „შენ თუ ამას არ შეჭამ, გული გამისკდება!“ ხშირ შემთხვევაში პატარა ნიუანსები, რომლებიც ზრუნვის მინიმიზირებას ახდენს და აქცენტირებულია კონტროლზე, ძალადობრივ დამოკიდებულებას წარმოქმნის. ეს არის ავტორიტარული აღზრდა.“

მაია ცირამუას თქმით, ზოგჯერ მშობლების მხრიდან ზრუნვა მნიშვნელოვნად ჭარბობს კონტროლს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ზრუნვა ჭარბობს და ბავშვის პასუხისმგებლობა დაბალია? ეს ძალიან ჩვეულია ქართული კულტურისთვის. ასეთი ტიპის მშობლებს ჩვენ ჰელიკოპტერ მშობლებს ვეძახით, ვერტმფრენ მშობლებს, რომლებიც მუდამ თავს დასტრიალებენ თავიანთ შვილებს. ბავშვებს ყველაფერი აქვთ (სითბო, სიყვარული, შექება) გარდა საკუთარი ხელებისა. ყველგან არის მშობლის უხილავი ან ხილული ხელი. ასეთ აღზრდას ჩვენ ჰიპერმეურვეობით აღზრდას ვეძახით. ასეთი აღზრდის პირობებში ადამიანს არ აქვს საკუთარი მეს განცდა, სიცარიელეა თითქოს. მშობლის გარეშე მისი ცხოვრება ინგრევა, ის არაფერს წარმოადგენს. ასეთი ადამიანები ხშირად გარბიან დეპრესიაში, წამალდამოკიდებულებაში. ეს სერიოზულ პრობლემებს იწვევს.“

მაია ცირამუა აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მტკივნეული უგულებელყოფაა:

„ყველაზე მტკივნეულია, როდესაც ბავშვი არის უგულებელყოფილი, ეს ფიზიკურ ტკივილსაც კი ჰგავს. ამ დროს არც პასუხისმგებლობის მინიჭება ხდება და არც ზრუნვა - ეს არის აღზრდის ყველაზე უფრო მტკივნეული ფორმა. ძალიან გავრცელებულია ემოციური უგულებელყოფის მაგალითებიც. შეიძლება ბავშვის ფიზიკური საჭიროებები დაკმაყოფილებული იყოს, მაგრამ ის ემოციურად უგულებელყოფილად გრძნობდეს თავს, არ იყოს მხარდაჭერილი, არ იყოს დანახული. ჩვენ ვმუშაობთ, ბავშვი მოდის, რაღაცას გვეკითხება, ან არ გვესმის, ან არ გვცალია, რომ ვუპასუხოთ. ის რაღაც გულისტკივილს გვიზიარებს, ჩვენ არ გვცალია, რომ მოვუსმინოთ. ესეც უგულებელყოფის და ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა. ბავშვი მოდის და გეუბნებათ, რომ კლასელი ჩაგრავს. თქვენ პასუხობთ: „შენ თვითონ მოაგვარე!“ ეს მისი საჭიროების უგულებელყოფაა. არამხარდამჭერი დამოკიდებულება ძალადობაა.“

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია. მე ბავშვს პასუხისმგებლობასაც ვანიჭებ, მას აქვს სტრუქტურა, ჩარჩო, რომელშიც მან უნდა იმოძრაოს. ამ სტრუქტურას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. არასტრუქტურირებული დღე, როდესაც არ იცის ბავშვმა, როდის უნდა დაიძინოს, სერიოზულ შფოთვით პრობლემებს იწვევს. პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ბავშვს ასაკის შესაბამისად ვანიჭებთ, მისი უსაფრთხოებისა და თვითეფექტურობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ამასთან მნიშვნელოვანია თანაბარი დოზით ზრუნვა, მოსმენა, ბავშვის აზრის გათვალისწინება და მხარდაჭერა,“ - აცხადებს მაია ცირამუა.

წყარო: ​არტარეა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

მშობლის 7 ქცევა, რომელიც ბავშვს ბედნიერ ადამიანად ჩამოყალიბებაში ხელს უშლის

მშობლის 7 ქცევა, რომელიც ბავშვს ბედნიერ ადამიანად ჩამოყალიბებაში ხელს უშლის

მზრუნველი და მოსიყვარულე მშობელი ყოველთვის ცდილობს, რომ ბავშვს ზიანი არ მიაყენოს, თუმცა ზოგჯერ ერთი შეხედვით უვნებელი ქმედებები ჩვენი შვილებისთვის გარკვეულ საფრთხეს შეიცავს. არსებობს მახეები, რომლებსაც თავი უნდა ავარიდოთ. ჩვენს სტატიაში ​მშობლების 7 ქცევას გაგაცნობთ, რომელიც ბავშვს ბედნიერ ადამიანად ჩამოყალიბების შესაძლებლობას ართმევს.

  • 1. შვილის დაცვა ნებისმიერი რისკისა და წარუმატებლობისგან

მშობლებისთვის რთულია შვილის წარუმატებლობასთან შეგუება. ისინი აცნობიერებენ, რომ ბავშვის პრობლემას თავად მარტივად გადაჭრიან. თუ თქვენ ეცდებით, რომ ბავშვს რისკი, გამოწვევები და წარუმატებლობები ყოველთვის აარიდოთ, როგორ შეძლებს ის მათთან გამკლავებას?! პრობლემური ვითარებები ბავშვს ბრძოლისუნარიანს ხდის და მას დაცემის შემდეგ ფეხზე წამოდგომას ასწავლის.

  • 2. ბავშვის პოტენციალის იგნორირება

ბევრი მშობელი საკუთარი ოცნებების ახდენას შვილების ხარჯზე ცდილობს. ისინი ბავშვებს აიძულებენ ისე იცხოვრონ, როგორც თავად სურთ. მშობლები ცდილობენ შვილებმა შეავსონ ის დანაკლისი, რომელიც მათ გარკვეული შესაძლებლობების ხელიდან გაშვების შემდეგ დარჩათ. ბავშვები ვერ ახერხებენ საკუთარი ოცნებების ასრულებას და თავიანთი პოტენციალის რეალიზებას, რაც მათ ბედნიერებაში ხელს უშლის.

  • 3. ბავშვის მეტისმეტად განებივრება

მშობლებს სურთ, რომ ბავშვებს ყველაფერი უყიდონ, რაც მათ ბავშვობაში აკლდათ. სათამაშოებით, ძვირფასი ტანისამოსით და გემრიელი ტკბილეულით განებივრებული ბავშვის ცხოვრება მხოლოდ ერთი შეხედვით გვგონია იდეალური. როგორც წესი, მშობლებს, რომლებიც ​ბავშვს ძალიან ათამამებენ, მისთვის უარის თქმა აშინებთ და ფიქრობენ, რომ არას თქმა მათ ცუდ მშობლებად აქცევს. ისინი ბავშვის ტანტრუმთან გამკლავებას ვერ ახერხებენ და პრობლემის მოგვარებას მისთვის სხვადასხვა ნივთის შეძენით ცდილობენ. მსგავსი დამოკიდებულება ბავსვს აფიქრებინებს, რომ ცხოვრებაში მთავარი მატერიალური საგნებია. ზრდასრულობაში ისინი მთლიანად ხდებიან დამოკიდებული მატერიალურ კეთილდღეობაზე და ბედნიერების განცდა ნაკლებად აქვთ.

  • 4. მშობლების მიერ ოჯახში არსებული წესების დარღვევა

წესების დადგენა და შემდგომ მათი დარღვევა არათანმიმდევრულ მშობლებს ახასიათებთ. ეს კი მშობელს ავტორიტეტს აკარგვინებს. ოჯახში წესების ხშირი ცვალებადობა ბავშვს მომავალში არასტაბილურ ადამიანად აყალიბებს. ​ზრდასრულობაში მსგავსი ადამიანები თავს დაუცველად გრძნობენ და საკუთარი იდენტობის გაცნობიერება უჭირთ.

  • 5. როდესაც მშობელი ცუდი როლური მოდელია

მშობლები, რომლებიც საკუთარ სიტყვებს საქმედ არ აქცევენ, ბავშვებისთვის ცუდ როლურ მოდელებს წარმოადგენენ. როდესაც თქვენ ბავშვს გარკვეული ქცევის შესრულებას სთხოვთ, თავად კი საპირისპიროს აკეთებთ, შემდეგ კი უკმაყოფილებას გამოთქვამთ, რომ ბავშვი არ გიჯერებთ, ეს იმას ნიშნავს, რომ სარკეში საკუთარ თავს ეჩხუბებით. ბავშვები ჩვენს ქცევებს აკვირდებიან, ამიტომ აუცილებელია, რომ ჩვენი სიტყვა და საქმე თანხვედრაში იყოს.

  • 6. ბავშვის დასწავლის სირთულეების იგნორირება

ბავშვს, რომელიც საათობით ცდილობს მათემატიკის ამოცანის ამოხსნას, არ უნდა უსაყვედუროთ, რომ ზარმაცია ან მოტივაცია აკლია. ზოგჯერ ბავშვებს დასწავლის სირთულეები აქვთ და მათ მიერ მიღებული შედეგი სწავლაში ჩადებული შრომის პირდაპირპროპორციული სულაც არ არის. მსგავს შემთხვევაში, სჯობს, დახმარებისთვის ექსპერტს მიმართოთ. ბავშვზე ფსიქოლოგიური ზეწოლა კი მიუღებელია.

  • 7. მეუღლესთან კონკურენცია „საუკეთესო მშობლის“ ტიტულის მოსაპოვებლად

​„საუკეთესო მშობლის“ ტიტულის მოპოვება გაცილებით მარტივია, როდესაც მშობლები ერთ გუნდად არიან შეკრულნი. სამწუხაროდ, ზოგჯერ მშობლები ერთმანეთს ექიშპებიან და ცდილობენ, რომ ერთმანეთზე უკეთესები გამოჩნდნენ. მსგავსი დამოკიდებულება ბავშვების ცხოვრებაზე ნეგატიურად აისახება და მათ ბედნიერებაში ხელს უშლის.

მომზადებულია ​brightside.me - მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად