Baby Bag

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია,“ - ფსიქოლოგი მაია ცირამუა

ფსიქოლოგი მაია ცირამუა ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლისა და ზრუნვის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ კონტროლის სიჭარბე აღზრდის ავტორიტარულ სტილზე მიგვანიშნებს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვის აღზრდის პროცესში კონტროლი აჭარბებს ზრუნვას? ამ დროს ბავშვს ენიჭება პასუხისმგებლობა. ბავშვთან ინტერაქცია ასეთია: „მე არ მაინტერესებს შენ რას ფიქრობ, რას განიცდი, გააკეთებ რასაც გეუბნები!“ რა თქმა უნდა, ეს უკვე ძალადობრივი დამოკიდებულებაა. ბავშვი ძალიან თავისუფალი და ლაღი არსებაა. ძალიან რთულია, რომ მას გააკეთებინო ის, რაც შენ გინდა. რა თქმა უნდა, ეს ხდება იძულების ხარჯზე. იმის ხარჯზე, რომ ან ფიზიკურად ძალადობენ ბავშვზე, ან ემუქრებიან, ან ემოციურად ძალადობენ მასზე. ემოციური ძალადობის საინტერესო შემთხვევაა, როდესაც დედა ეუბნება შვილს: „შენ თუ ამას არ შეჭამ, გული გამისკდება!“ ხშირ შემთხვევაში პატარა ნიუანსები, რომლებიც ზრუნვის მინიმიზირებას ახდენს და აქცენტირებულია კონტროლზე, ძალადობრივ დამოკიდებულებას წარმოქმნის. ეს არის ავტორიტარული აღზრდა.“

მაია ცირამუას თქმით, ზოგჯერ მშობლების მხრიდან ზრუნვა მნიშვნელოვნად ჭარბობს კონტროლს:

„რა ხდება მაშინ, როდესაც ზრუნვა ჭარბობს და ბავშვის პასუხისმგებლობა დაბალია? ეს ძალიან ჩვეულია ქართული კულტურისთვის. ასეთი ტიპის მშობლებს ჩვენ ჰელიკოპტერ მშობლებს ვეძახით, ვერტმფრენ მშობლებს, რომლებიც მუდამ თავს დასტრიალებენ თავიანთ შვილებს. ბავშვებს ყველაფერი აქვთ (სითბო, სიყვარული, შექება) გარდა საკუთარი ხელებისა. ყველგან არის მშობლის უხილავი ან ხილული ხელი. ასეთ აღზრდას ჩვენ ჰიპერმეურვეობით აღზრდას ვეძახით. ასეთი აღზრდის პირობებში ადამიანს არ აქვს საკუთარი მეს განცდა, სიცარიელეა თითქოს. მშობლის გარეშე მისი ცხოვრება ინგრევა, ის არაფერს წარმოადგენს. ასეთი ადამიანები ხშირად გარბიან დეპრესიაში, წამალდამოკიდებულებაში. ეს სერიოზულ პრობლემებს იწვევს.“

მაია ცირამუა აღნიშნავს, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მტკივნეული უგულებელყოფაა:

„ყველაზე მტკივნეულია, როდესაც ბავშვი არის უგულებელყოფილი, ეს ფიზიკურ ტკივილსაც კი ჰგავს. ამ დროს არც პასუხისმგებლობის მინიჭება ხდება და არც ზრუნვა - ეს არის აღზრდის ყველაზე უფრო მტკივნეული ფორმა. ძალიან გავრცელებულია ემოციური უგულებელყოფის მაგალითებიც. შეიძლება ბავშვის ფიზიკური საჭიროებები დაკმაყოფილებული იყოს, მაგრამ ის ემოციურად უგულებელყოფილად გრძნობდეს თავს, არ იყოს მხარდაჭერილი, არ იყოს დანახული. ჩვენ ვმუშაობთ, ბავშვი მოდის, რაღაცას გვეკითხება, ან არ გვესმის, ან არ გვცალია, რომ ვუპასუხოთ. ის რაღაც გულისტკივილს გვიზიარებს, ჩვენ არ გვცალია, რომ მოვუსმინოთ. ესეც უგულებელყოფის და ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა. ბავშვი მოდის და გეუბნებათ, რომ კლასელი ჩაგრავს. თქვენ პასუხობთ: „შენ თვითონ მოაგვარე!“ ეს მისი საჭიროების უგულებელყოფაა. არამხარდამჭერი დამოკიდებულება ძალადობაა.“

„აღზრდის ყველაზე ეფექტიანი ფორმაა, როდესაც ბავშვის მიმართ თანაბარი ზრუნვა და კონტროლია. მე ბავშვს პასუხისმგებლობასაც ვანიჭებ, მას აქვს სტრუქტურა, ჩარჩო, რომელშიც მან უნდა იმოძრაოს. ამ სტრუქტურას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. არასტრუქტურირებული დღე, როდესაც არ იცის ბავშვმა, როდის უნდა დაიძინოს, სერიოზულ შფოთვით პრობლემებს იწვევს. პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ბავშვს ასაკის შესაბამისად ვანიჭებთ, მისი უსაფრთხოებისა და თვითეფექტურობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ამასთან მნიშვნელოვანია თანაბარი დოზით ზრუნვა, მოსმენა, ბავშვის აზრის გათვალისწინება და მხარდაჭერა,“ - აცხადებს მაია ცირამუა.

წყარო: ​არტარეა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, ხანძარი, მიწისძვრა... არ სჭირდება მას ეს,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, ხანძარი, მიწისძვრა...  არ სჭირდება მას ეს,“ - ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა ბაკურ კოტეტიშვილმა ბავშვის დაცულობისა და მის ირგვლივ დადებითი ატმოსფეროს შექმნის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი მუდმივად დაცული უნდა იყოს. ბავშვს არ უნდა ესმოდეს, რა არის ეპიდემია, რა არის ომი, რა არის ხანძარი, რა არის მიწისძვრა. არ სჭირდება მას ეს. ეს ჩვენ უნდა მოვაგვაროთ, თუ მოვაგვარებთ. მას უნდა ჰქონდეს სულ სიკეთის, სილამაზის შეგრძნება. ბავშვობაში ხომ გიყურებიათ ღრუბლებისთვის? ის ღრუბელი ხან ფუმფულა ძაღლი იყო, ხან ბეკეკო იყო, ხან დათუნია იყო, ხან თოვლის გუნდა იყო. ზუსტად იგივე ღრუბლებია. აბა შეხედეთ ახლა! ზუსტად იგივეა ღრუბლები, უბრალოდ ჩვენ ვიცვლებით.

ბავშვი სულ დადებითი ემოციებითაა, ის ფანტაზიორობს. იქ ქმნის ოპტიმალურად დადებით და სასიამოვნო სამყაროს. სამწუხაროდ, ჩვენ ამას მერე ვსპობთ. ბავშვის ფანტაზიებს ხშირად ვეძახით ტყუილებს. ეს ტყუილი არ არის, ის ფანტაზიორობს.

მოზრდილმა ადამიანმა მოიფიქრა, რომ ბავშვის კბილის მოძრობა კატასტროფა კი არ არის, შენთან მოვიდა თაგუნია და თაგუნიამ წაიღო ის კბილი. ბავშვი ძალიან კმაყოფილია, რომ ტყუილად კი არ დახარჯა თავისი ნაწილი, ტყუილად კი არ მოძვრა, ტყუილად კი არ წაართვა ვინმემ, არამედ სიკეთემ წაიღო. რა თქმა უნდა, ისევ მოგიტანს თაგუნია კბილს. ბავშვი იმედიანადაა და რა თქმა უნდა, ახალი კბილიც ამოვა. ეს თაგვის ფენომენი ახლა უკვე კბილის ფერიით შეიცვალა, მაგრამ ერთი და იგივეა. ადამიანები, როდესაც ბავშვს ეუბნებიან, რომ არ არსებობს ფერია, ვუკლავთ მას იმ სილამაზეს, იმ სითბოს, იმ სისათუთეს, რომელზეც უნდა იყოს აწყობილი ბავშვის ქცევა,“- მოცემულ საკითხზე ბაკურ კოტეტიშვილმა ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„პულსი“

წაიკითხეთ სრულად