როგორ უნდა მივხვდეთ, რომ ბავშვს მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები აქვს, რა იწვევს და როგორ ხდება მკურნალობა? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი, ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, რა არის საშარდე გზების ინფექცია და როგორ უნდა მივხვდეთ, როდესაც შვილს ეს პრობლემა აქვს?
- ბავშვებში, საშარდე გზების ინფექცია ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ბაქტერიული ინფექციაა.
ჩვეულებრივ, შარდი სტერილურია და მასში ბაქტერიები არ არის, ისინი კანის ზედაპირზე ცხოვრობენ. მათი უდიდესი ნაწილი სწორი ნაწლავის არეში და განავალშია მოთავსებული. ზოგჯერ შეიძლება, ბაქტერია შარდსადენიდან შარდის ბუშტში ავიდეს. თუ არ მოხდა ორგანიზმის მიერ მოშორება, ბატერია გამრავლდება და გამოიწვევს ინფექციას.
არსებობს ორი ტიპის საშარდე გზების ინფექცია: შარდის ბუშტის და თირკმლის. როდესაც ინფექცია შარდის ბუშტშია (ცისტიტი) შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილი. თუ ბაქტერიები შარდის ბუშტიდან შარდსაწვეთის გავლით აღწევენ თირკმელში, ინფიცირდება და იწვევს თირკმლის ანთებას (პიელონეფრიტი). პიელონეფრიტმა თირკმლის პარენქიმის დაზიანება, ჰიპერტენზია და თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა შეიძლება გამოიწვიოს. განსაკუთრებით 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში, კლინიკური მიმდინარეობის თვალსაზრისით, პიელონეფრიტის და ცისტიტის დიფერენცირება რთულია.
სიმპტომები დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე და მეტყველების უნარზე.
2 წლამდე ასაკის ბავშვებს და ბავშვებს, რომლებიც არ ლაპარაკობენ შეიძლება ჰქონდეთ: ცხელება, გაღიზიანებადობა და კვებასთან დაკავშირებული პრობლემები. დაავადება ზოგჯერ მხოლოდ ცხელებით მიმდინარეობს.
2 წელზე მეტი ასაკის ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ: დიზურია (მტკივნეული შარდვა), მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები, როგორიც არის ხშირი შარდვა, შარდის შეუკავებლობა, მოშარდვის იმპერატიული სურვილი, ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილის არეში ან უკანა მხარეს, ცხელება.
- რა იწვევს მოშარდვასთან დაკავშირებულ პრობლემებს ბავშვებში და როგორ მოვახდინოთ პრევენცია?
- მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემების უხშირესი მიზეზი არის საშარდე გზების ინფექცია, შარდის ბუშტის დისფუნქცია, შარდ-კენჭოვანი დაავადება ან სხვა ანატომიური თანდაყოლილი დარღვევები.
მოშარდვასთან დაკავშირებული პრობლემა, ასევე გოგონებში, შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ლაბიების ადჰეზიასთან (მცირე სასირცხო ბაგეების შეხორცებასთან), ვაჟებში - ფიმოზთან.
ჩამოთვლილი სიმპტომების გამოვლენისთანავე მშობელმა უნდა მიმართოს ექიმს.
პრაქტიკულად ჯანმრთელ ბავშვებში, რომელთაც არ აქვთ საშარდე გზების რომელიმე ანატომიური პათოლოგია, საშარდე გზების ინფექციის განვითარების სხვა მაპროვოცირებელი ფაქტორებიც არსებობს:
ყველაზე ხშირი მიზეზია ნაწლავ-ბუშტის დისფუნქცია. თუ ბავშვს აქვს ყაბზობა (მკვირვი კონსისტენციის განავალი), მას შესაძლოა ხშირად განუვითარდეს საშარდე გზების ინფექცია.
საშარდე გზების ინფექციის ერთ-ერთი ხელშემწყობი ფაქტორია პარაზიტული ინფექცია- ჰელმინთები.
პრევენცია გულისხმობს ჰიგიენური პირობების დაცვას. გოგონების დაბანვის ან გასუფთავების დროს ხელის მიმართულება უნდა იყოს წინიდან უკან. დასაბანი საპონი-რბილი და ნაკლებად აქაფებადი.
კველევებით დადგენილია, რომ ბიჭებს რომელთაც აქვთ გაკეთებული წინადაცვეთა საშარდე გზების ინფექციის განვითარების ნაკლები რისკი აქვთ.
- როგორ მკურნალობენ საშარდე გზების ინფექციას?
- საშარდე გზების ინფექციის დიაგნოსტირება ხდება ექიმის რეკომენდაციით გაცემულ ლაბორატორიულ კვლევებზე დაყრდნობით, შარდის საერთო ანალიზით (ჩხირ ტესტი, მიკროსკოპია) და შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევით. შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევა არის ოქროს სტანდარტი დიაგნოზის დასადასტურებლად.
ამასთან ერთად ინდივიდუალურად ტარდება სხვა დამატებითი კვლევებიც.
აუცილებელია გამოვლინდეს გამომწვევი ბაქტერია და ინფექციის გამომწვევი, მაპროვოცირებელი მიზეზი. მკურნალობა ტარდება ანტიბიოტიკით. პირველი რიგის მედიკამენტი, მესამე გენერაციის ცეფალოსპორინია მოწოდებული. მკურნალობის შემდეგ რეკომენდებულია სპეციალური რენტგენოლოგიური კვლევის ჩატარება - მიქციური ცისტოგრაფია. კვლევით დგინდება პაციენტს აქვს თუ არა შარდის ბუშტ-შარდსაწვეთის რეფლუქსი (შარდის უკუდინება ქვემო საშარდე სისტემიდან ზემო საშარდე სისტემაში), რაც თავის მხრივ სპეციალურ მკურნალობას და მეთვალყურეობას საჭიროებს.
- რამდენად საფრთხის შემცველია ზღვა, აუზი, ფეხშიშველი სიარული ან სხვა გარემო ფაქტორი ამ მხრივ?
- ზღვა და აუზი ან სხვა ტიპის საცურაო დაწესებულებები ინფექციის განვითარების პროვოცირებას არ ახდენს.
ასევე, ცივი წყალი ან ცივ გარემოში ყოფნა, ფეხშიშველი სიარული საშარდე გზების ინფექციას არ იწვევს. ასეთ დროს, შესაძლოა გამოვლინდეს სიმპტომი, როგორიც არის ხშირი შარდვა, რაც რამდენიმე წუთში ან საათში მკურნალობის გარეშე გაივლის.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ დაღლილობა გაწუხებს, მაშინ ეს ვიდეო ზეპირად უნდა ისწავლო,“ - გიორგი ღოღობერიძის საინტერესო რჩევები
ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ დაღლილობის შესახებ ისაუბრა და იმ ადამიანებს, რომლებსაც უენერგიობა აწუხებთ საინტერესო რჩევები მისცა:
„შეიძლება შენც გაწუხებდეს დაღლილობის განცდა. დილით რომ გაიღვიძებ, ენერგია არ გაქვს. თითქოს ყველაფერი კარგადაა, მაგრამ ენერგია არ გაქვს. არ იცი რა გჭირს, სულ დაღლილად გრძნობ თავს. სწორედ ამ დროს უნდა ნახო ეს ვიდეო. ეს ის არის, რაც შენ აუცილებლად უნდა იცოდე.“
„დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს ის, რომ პაციენტს ჰქონდეს რაღაც აუტოიმუნური დაავადება: ცელიაკია, გაფანტული სკლეროზი და ა.შ. დაღლილობის კიდევ ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს ანემია. როდესაც გაქვს ანემია, ორგანიზმს ჟანგბადი აკლია. ანემიის მქონე პაციენტებს აქვთ ფერმკრთალი კანი, სისუსტე, დაღლილობა, თავბრუ ეხვევათ. ეს ტიპური ანემიაა. თუ დილით იღვიძებ და ენერგია არ გაქვს, ხომ არ სჯობს ჩააბარო სისხლის ანალიზი და გაიგო, ხომ არ გაქვს ანემია. არამარტო რკინის ნაკლებობა, არამედ მისი სიჭარბეც შეიძლება იყოს დაღლილობის მიზეზი. დაღლილობის მიზეზი შეიძლება იყოს სიმსივნე. სიმსივნე, როგორც წესი, თავიდან არაფრით არ ვლინდება. პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს მხოლოდ დაღლილობა, წონაში კლება, ცხელება. დაღლილობას იწვევს ალკოჰოლიც. სხეულს უჭირს გლუკოზის წარმოქმნა და გაქვს დაღლილობის განცდა.“
„დაღლილობის გამომწვევია დეპრესიაც, შაქრიანი დიაბეტიც. შაქრიანი დიაბეტი არის ჩუმი მტერი. დაღლილობის განცდა ადამიანს აქვს ჰიპოთირეოზის დროს, ამ დროს შეიძლება ჰქონდეს მშრალი კანიც, წონაში მატება, კუნთების სისუსტე და შეკრულობა. დაღლილობას იწვევს ადისონის დაავადებაც, თუმცა ასეთი პაციენტი ბევრი არ მყავს. ასევე ძალიან ვერაგი დაავადებაა ფიბრომიალგია. ამ დროს ადამიანს სხეულის სხვადასხვა უბანში აქვს ტკივილი, ყველგან ტკივა, ამინდზე, ტემპერატურაზე, შეხებაზე მგრძნობიარეა. ახალგაზრდებს ვთხოვ, რომ ფრთხილად იყვნენ აივ ინფექციასთანაც. შეიძლება აივ ინფექციის დროს ერთადერთი ნიშანი იყოს დაღლილობა და გადიდებული ლიმფური კვანძები. დაღლილობის გამომწვევი შესაძლოა იყოს ინფექციებიც, მათ შორის ინფექციური მონონუკლეოზი ( ასეთი პაციენტები საქართველოში ბევრი არიან), ასევე ჩვენი მთავარი პრობლემა, ტუბერკულოზიც.“
„დაღლილობას იწვევს ლეიკემია და ლიმფომა. როდესაც ვიღაცას აქვს დაღლილობის განცდა, ისინი ყოველთვის უნდა შემოწმდნენ ლეიკემია-ლიმფომაზე. ამ დაავადებებს ახლავს კლასიკური ჩივილი: მუდმივად დაღლილობის განცდა. ამასთანავე, თუ ვინმეს აქვს ჰეპატიტი, მას შეიძლება ჰქონდეს დაღლილობის განცდა. დაღლილობის წინაპირობა შესაძლოა იყოს პარკინსონის დაავადება. უენერგიობას იწვევს ძილის დარღვევები, ზედაპირული ძილი. თუ ხვრინავ, მით უმეტეს. ის იწვევს დილის საათებში გამოხატულად დაღლილობის განცდას. თუ შენ სვამ მედიკამენტებს არითმიების წინააღმდეგ, წნევის წინააღმდეგ, ასევე ანტიბიოტიკებს, თუ ხარ ქიმიოთერაპიაზე ან რადიოთერაპიაზე, ესეც იწვევს დაღლილობის განცდას. დაღლილობის გამომწვევია გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომიც. ფიქრი, რომ „არაუშავს, დაღლილი ვარ, ალბათ, ვიტამინები მაკლია,“ ეს სწორი მიდგომა არ არის. თუ შენ გაქვს დაღლილობის განცდა, მიმართე ექიმს. ჩაიტარე სისხლის ანალიზი ანემიაზე, ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების ტესტირება, ასევე ღვიძლის დაავადებებზე, სიმსივნეებზე. ექიმს მიანდე ეს საქმე და იოლად დადგინება ყველაფერი,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.