Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ცუდი მადა ბავშვებში - ევგენი კომაროვსკის 10 რეცეპტი პრობლემის მოსაგვარებლად

ცუდი მადა ბავშვებში - ევგენი კომაროვსკის 10 რეცეპტი პრობლემის მოსაგვარებლად

ცნობილმა პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმ სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც მშობლებს ბავშვის უმადობასთან გამკლავების გზებზე საინტერესო რჩევები მისცა:

1. კვების აუცილებლობაზე საუბრები მინიმუმამდე დაიყვანეთ. ეს ისეთივე არაბუნებრივია, როგორც სუნთქვის აუცილებლობაზე საუბარი.

2. არასდროს აგრძნობინოთ ბავშვს, რომ მისი სურვილი ჭამოს ან არ ჭამოს, გააღოს პირი, კარგად დანაყრდეს, თქვენთვის რაიმე მნიშვნელობის მქონეა.

3. კვების იძულება შანტაჟით, ყვირილით, მუქარით ან საჩუქრებით არ შეიძლება. უმადოდ მირთმეულ საკვებს ორგანიზმი სათანადოდ ვერ ითვისებს. როდესაც ბავშვი მშიერი არ არის, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი საკვების მისაღებად მზად არ არის ( არ არის სათანადო რაოდენობით ფერმენტები, ნაწლავები ბოლომდე არ გათავისუფლებულა წინა კვებაზე მიღებული საკვებისგან, კუჭში მარილმჟავა არასაკმარისი რაოდენობითაა).

4. ბავშვის მხრიდან საკვების მიღების ენთუზიაზმის დაკარგვა, როდესაც ის კოვზის მიწოდებისას თავს აბრუნებს, პირს არ აღებს, ამბობს, რომ საკვების მიღება არ სურს, იმაზე მიგანიშნებთ, რომ გაიღიმოთ და მისთვის საკვების მიწოდება შეწყვიტოთ.

5. მადასთან დაკავშირებით ნებისმიერი პრობლემის წარმოქმნის შემთხვევაში, კვებებს შორის ინტერვალებში ბავშვისთვის რაიმე სახის საკვების მიწოდება შეწყვიტეთ. ბავშვს, რომელმაც საუზმის მირთმევაზე უარი განაცხადა, სადილობამდე საკვები არ შესთავაზოთ.

6. დემოკრატიული მიდგომები ეფექტიანია რაციონის შერჩევისას. ძალიან კარგი იქნება, თუ სამზარეულოში შესვლამდე ბავშვს ჰკითხავთ, როგორი ფაფაა მისთვის სასურველი: შვრიის, სიმინდის, წიწიბურის თუ ბრინჯის? თუ მაგიდაზე ბავშვს მისი სურვილით მომაზებულ ბრინჯის ფაფას დაუდგამთ, ის კი სხვა საკვებს ითხოვს, მის თხოვნაზე დათანხმება პრინციპულად არასწორია. ადამიანის შრომის პატივისცემისა და მადლიერების სწავლა იმ ადამიანისადმი, ვინც საკვები მოამზადა, არანაკლებ მნიშვნელოვანია, ვიდრე მადის გაუმჯობესება.

7. ულუფების ზომის შემცირება, საკვებში პროდუქტების კონცენტრაციის შემცირება (პროდუქტებით გადატვირთული წვნიანის ნაცვლად მსუბუქი წვნიანის მომზადება), კვებებს შორის ინტერვალის გაზრდა - ეს მარტივი და ეფექტიანი გზებია მადის გაძლიერებისთვის.

8. მადის გაძლიერებაზე დიდ გავლენას ახდენს სისხლში გლუკოზის დონის შემცირება. მადის დაქვეითების საუკეთესო გზა ბავშვისთვის კანფეტის მიცემაა. დაიცავით წესი, რომ ტკბილეული მხოლოდ დესერტად გამოიყენეთ ძირითადი კვების შემდეგ.

9. ფიზიკური აქტივობა ენერგიის დახარჯვისთვის აუცილებელია. რთულია მადა გქონდეს მაშინ, როდესაც მთელი შენი ცხოვრება სავარძელი, გაჯეტი და თბილი ოთახია.

10. მნიშვნელოვანია დარწმუნებული იყოთ, რომ ბავშვს უბრალოდ არ სურს საკვების მირთმევა, თუმცა მას ეს ფიზიკურად შეუძლია. თუ ბავშვს არ უნდა კვება, საშიში არაფერია. უბრალოდ საკვების მიღების დრო ჯერ არ დამდგარა. თუ ბავშვს კვება არ შეუძლია, ყლაპვისას ტკივილს გრძნობს, უჭირს საკვების დაღეჭვა, გულისრევის შეგრძნება ან ღებინება აწუხებს, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს დახმარებისთვის.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად