Baby Bag

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

კითხვის უნარის დაქვეითება არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში კითხვის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და გენეტიკის მნიშვნელოვან როლს გაუსვა ხაზი:

„ეს არის ნეირობიოლოგიური მდგომარეობა. არის თუ არა ეს მემკვიდრეობითი? ლიტერატურაში ყველაზე დიდი მოცულობა არის კითხვის კვლევების. ტერმინს „დისლექსია“ დღეს უკვე ნაკლებად ხმარობენ. ეს იგივეა, რაც კითხვის უნარის დაქვეითება. ყველაზე ბევრი კვლევა არის დისლექსიაზე, რომ ეს არის გენეტიკური და გადადის მამაკაცის ხაზით. ვერ/არ აზუსტებენ, რომელი გენები აკონტროლებენ ამას. ხშირად ისტორია არის, რომ მამაკაცის ხაზით ან ერთ, ან მეორე მხარეს აქვთ ხოლმე კითხვისა და წერის პრობლემები, მათემატიკის ნაკლებად.“

„რა იწვევს ამ ნეირობიოლოგიურ მდგომარეობას? ​მხოლოდ ერთი ფაქტორი არასდროს არ არის ხოლმე გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანია მუცლად ყოფნისას თავის ტვინის პრენატალური განვითარების თავისებურებები. ნაყოფის ცენტრალური ნერვული სისტემა პირველი სამი თვის განმავლობაში ყალიბდება და გადის ხუთ ეტაპს. როდესაც ნეირონების დიდი ნაწილი არ კვდება და ბევრი ნეირონი რჩება, ეს ცუდია. როდესაც ბევრი ნეირონი კვდება და ცოტა რჩება, ესეც ცუდია. ნეირონების მიგრაცია - აქ არის ჩვენი უბედურება. ნეირონები გამრავლების შემდეგ შეიძლება მოხდეს ისე, რომ შუბლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს კეფაში, საფეთქლის ნეირონს აერიოს გზა და წავიდეს შუბლში. წარმოიდგინეთ, რა ხდება ასეთი ადამიანის ტვინში. ტვინი არ არის დაზიანებული. ნეირონული ქსოვილი დაზიანებული არ არის. ტვინის ფუნქციები დროზე არ ყალიბდება, რაც იწვევს დასწავლის პრობლემებს. მეორე მიზეზი არის თავის ტვინის ფუნქციური ასიმეტრია. ტვინის ორ ჰემისფეროს თავისი ფუნქციები აქვს. ორივე ტვინი მონაწილეობს ნებისმიერ ჩვენს ქცევაში. კითხვის ათვისებას ორივე ჰემისფერო სჭირდება. კითხვა მარჯვენა ჰემისფეროთი იწყება. ასოები უნდა გაარჩიო. ცუდი მკითხველისთვის შემდეგ მარცხენა ჰემისფეროზე გადასვლა არ ხდება, ის რჩება ამ სტრატეგიაზე. “ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრა...
​რა ნიშნებით ვხვდებით, რომ ბავშვი ჰიპერაქტიურია და როგორ დავეხმაროთ სწავლის დროს კონცენტრაციაში? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი. - რა არ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს... შვიდი წლისას ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებზე გაჯეტებთან ხანგრძლივი ურთიერთობის მავნე ზეგავლენების შესახებ ისაუბრა:

„ძალიან ბევრი ექსპერიმენტია ჩატარებული. იაპონელებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, მხოლოდ მშობლის ლაპარაკი შეადარეს კომპიუტერიდან ბავშვის მიერ მოსმენილ ლაპარაკს. აღმოჩნდა, რომ მშობლის და ძიძის საუბარი ბევრად უფრო მეტ სტიმულს აძლევს ბავშვის მეტყველების განვითარებას. 

როდესაც ბავშვი სულ კომპიუტერთანაა, ყველაზე მნიშვნელოვანი რაც აკლია, არის მოძრაობა. რატომ არის დიაბეტი ძალიან გავრცელებული დღეს პატარა ბავშვებში? იმიტომ, რომ არ მოძრაობს ბავშვი, იმიტომ, რომ ჰაერზე ვერ გაგყავს. ის პატარ-პატარა ხემსს მიირთმევს, როდესაც უყურებს ამ რაღაცებს კომპიუტერში.

მოტორულ განვითარებაში ძალიან სერიოზული პრობლემები შეიძლება შეიქმნას. ბავშვს არ აქვს მოძრაობის საშუალება და ვერ აკეთებს ექსპანსიას. ყველაზე მნიშვნელოვანია მეტყველება. ბავშვს დამლაპარაკებელი არავინ ჰყავს. ძიძამ საუკეთესო შემთხვევაში კარგად უნდა მოუაროს. მშობელს არ სცალია. ის დაღლილი მიდის სახლში და უხარია, რომ ბავშვი თავისთვის ჩუმად ზის და რაღაცებს შვება, თან ვითარდება. მშობლებში გავრცელებული აზრია დღეს, რომ კომპიუტერი ავითარებს ბავშვს. შვიდი წლის ბავშვს ავითარებს, მაგრამ ორი წლისას - არა.

საქმე იმაშია, რომ აზროვნების განვითარება გარემოსთან უშუალო ურთიერთობით ხდება. კომპიუტერთან კი ეს მხოლოდ ვიზუალია, მხოლოდ თვალით არის. მე, როგორც ნეიროფსიქოლოგს მგონია, რომ მარცხენა ჰემისფეროს, რომელიც არის ჩვენი მეტყველების ჰემისფერო, ეს კარგად არ ავითარებს. შედეგი არის ის, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ისედაც აქვთ პრობლემა მეტყველების და ჩვენ არ ვიცით ჯერ, ისეთი რამ ემართებათ კომპიუტერისგან, რომ სხვა გამღიზიანებლებს მისი ტვინი აღარ უშვებს უკვე. როგორც კი მოაშორებ ამ ბავშვს გაჯეტს, მაშინვე ცოტა აზრზე მოვა, თვალებში გამოიხედება. ბევრ მშობელს უთქვამს ეს, რომ გამომირთავს მთლიანად ყველაფერი. მერე ბავშვი დაინტერესებულა გარემოთი და დაუწყია საუბარი,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​წიგნების თაობა

წაიკითხეთ სრულად