Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი კვების დროს მაქსიმალურად ორიენტირებული უნდა იყოს კვებაზე და არა ეკრანზე,“- პედიატრი თემურ მიქელაძე

„ბავშვი კვების დროს მაქსიმალურად ორიენტირებული უნდა იყოს კვებაზე და არა ეკრანზე,“- პედიატრი თემურ მიქელაძე

პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვის უჭმელობის მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს ბავშვის სწორი კვების ჩამოსაყალიბებლად საინტერესო რჩევები მისცა:

„საკმაოდ ხშირია უჭმელობაზე მომართვა, თუმცა ასეთი დიაგნოზი არ არსებობს. არსებობს უმადობა, რომელიც შეიძლება დაკავშირებული იყოს კონკრეტულ ნოზოლოგიასთან. ბავშვი იღებს დიდი რაოდენობით ნახშირწყლებს, სვამს გაზიან ტკბილ სასმელებს, იღებს შოკოლადს. ის ამ საკვები პროდუქტებით იღებს იმდენ კალორიას, რომ მთელი დღის განმავლობაში აღარ ჭამს. ენერგეტიკულად კმაყოფილდება, მაგრამ მისთვის მავნე ნივთიერებებს იღებს. ამიტომ მაქსიმალურად ბალანსირებულად უნდა ვკვებოთ ბავშვი.“

თემურ მიქელაძის თქმით, ბავშვმა კვერცხი თავისუფლად შეიძლება მიიღოს ყიყლიყოს სახით:

„თუ ბავშვი კვერცხს იღებს ყიყლიყოს სახით, შეიძლება მან ეს თავისუფლად მიიღოს, მაგრამ დიდხანს ნადუღი არ უნდა იყოს ზეთში. ზეთიც უჯერი ცხიმოვანი მჟავების წყაროა. პრაქტიკულად ბავშვმა კვირაში 2-ჯერ ან 3-ჯერ უპრობლემოდ შეიძლება მიიღოს ყიყლიყო, თუ ის სწორად არის დამუშვებული. რძის ნაწარმი არის D ვიტამინის წყარო, იგივე ყველი, კარაქი. ხორცი არის ცხიმში ხსნადი ვიტამინების წყარო, როგორებიცაა A, D და K ვიტამინები."

„ბავშვი უნდა მოვამზადოთ დღის განმავლობაში სამჯერადი, ოთხჯერადი და ზოგიერთ შემთხვევაში ექვსჯერადი-შვიდჯერადი კვებისთვის. ბავშვი მაქსიმალურად ორიენტირებული უნდა იყოს კვებაზე და არა სხვა გასართობზე. საკმაოდ მაღალ პროცენტში ხდება, როდესაც ბავშვი ჭამს და თან დამოკიდებულია პლანშეტზე, სხვადასხვა ელექტრონულ გამღიზიანებლებზე. მშობელი და ბავშვი კვების დროს მაქსიმალურად ორიენტირებული უნდა იყოს კვებაზე და არა ტელევიზორზე. სჯობს, არ ჭამოს ბავშვმა, ჩააგდოს ეს კვება, ორი კვირა, ერთი თვე ასე გავიჭირვოთ და გამოუმუშავდება მას ის ჩვევა, რომ არ იყოს დამოკიდებული სხვა ელექტრონულ გამღიზიანებელზე. ბავშვის კვებითი ჩვევის ჩამოყალიბება არის მშობლის სამუშაო,“- აღნიშნულ საკითხზე თემურ მიქელაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

წაიკითხეთ სრულად